Αμφίπολη: Βρέθηκαν νομίσματα του 2ου αιώνα και αγγεία

Κ. Περιστέρη: «Ας χαρούμε το μνημείο. Υπομονή για τις απαντήσεις»

«Ξεκινήσαμε το 2012 σ’ αυτό το λόφο μυστήριο. Ήταν μια πρόκληση. Υπήρχε μια φήμη στους κάτοικους της περιοχής, πως στον Τύμβο Καστά υπήρχε ο “τάφος της Βασίλισσας”», ήταν τα πρώτα λόγια της κας Περιστέρη (δεξιά).

«Μένει η μελέτη και δουλειά από δω και πέρα, για να εξηγήσουμε τι εντόπισε η αρχαιολογική σκαπάνη» ανέφερε η προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Σερρών, Κατερίνα Περιστέρη, η οποία τόνισε: «Ας χαρούμε το μνημείο. Υπομονή για τις απαντήσεις», κατά τη διάρκεια των επιστημονικών ανακοινώσεων για τις ανασκαφικές εργασίες στον Τύμβο Καστά στην Αμφίπολη, σήμερα στο αμφιθέατρο του υπουργείου Πολιτισμού.

«Ξεκινήσαμε το 2012 σ’ αυτό το λόφο μυστήριο. Ήταν μια πρόκληση. Υπήρχε μια φήμη στους κάτοικους της περιοχής, πως στον Τύμβο Καστά υπήρχε ο “τάφος της Βασίλισσας”, ήταν τα πρώτα λόγια της κας Περιστέρη, η οποία αναφέρθηκε στην αρχή των ανασκαφών από τον Λαζαρίδη, στην ανακάλυψη του περιβόλου των 497 μέτρων και στην επιστροφή των 500 κομματιών του από το Λιθότοπο.

Νομίσματα του 2ου αιώνα και αγγεία

Η υπεύθυνη της ανασκαφής στην ομιλία της με θέμα: «Ανασκαφική έρευνα Ταφικού Μνημείου Τύμβου Καστά Αμφίπολης (2012-2014)», έκανε ένα ανασκαφικό οδοιπορικό με τη βοήθεια φωτογραφιών, κάνοντας αναφορά στην διαταραχή που συνάντησαν οι ανασκαφείς στον τελευταίο θάλαμο. «Πέρασαν βέβηλα χέρια» είπε χαρακτηριστικά η κα Περιστέρη.

Το νέο στοιχείο που παρουσιάστηκε σήμερα είναι πως ενώ στον κυρίως θάλαμο δεν βρέθηκαν καθόλου κτερίσματα, στους άλλους χώρους ήρθαν στο φως ευρήματα, όπως νομίσματα του 2ου αιώνα και αγγεία, τα οποία περνούν από τις διαδικασίες καθαρισμού και συντήρησης και θα παρουσιαστούν. Επίσης, υπάρχει αρκετό υλικό κεραμικής που θα μελετηθεί, σύμφωνα με δήλωση της κας Περιστέρη.

Εκνευρισμός για τον σκελετό

Ο αρχιτέκτονας Μιχάλης Λεφαντζής (1ος Α), η αρχαιολόγος Κατερίνα Περιστέρη (2η Α) και ο μηχανικός Δημήτρης Εγγλέζος (Δ)

«Ο σκελετός ήταν διαταραγμένος, πήραμε τα καλύτερα μέτρα. Τον μεταφέραμε με τα χώματα για να γίνει η καλύτερη δυνατή μελέτη από τους ειδικούς» ανέφερε η υπεύθυνη της ανασκαφής, η οποία δεν έδωσε περισσότερα στοιχεία, όπως και για τα ευρήματα (νομίσματα και αγγεία). Έπειτα από συνεχείς ερωτήσεις δημοσιογράφων για τον σκελετό που βρέθηκε στο ταφικό μνημείο της Αμφίπολης, η γενική γραμματέας του υπουργείου, κα Λίνα Μενδώνη, λέγοντας: «επειδή έχω εκνευριστεί και με τις ερωτήσεις αλλά και με τις απαντήσεις», ανέφερε πως το κρανίο βρέθηκε σε απόσταση από το ταφικό όρυγμα, ενώ η κάτω γνάθος ήταν εκτός ορύγματος. Επίσης, πρόσθεσε πως βρέθηκαν πλευρά, πόδια και άκρα, περίπου δηλαδή το 80% του σκελετού. Η λεκάνη εντοπίστηκε διαμελισμένη λόγω πτώσης λίθων. Τέλος, ανέφερε πως ο σκελετός παραμένει στο Μουσείο της Αμφίπολης, ενώ αναζητείται εργαστήριο και σύνθεση ομάδων από οστεολόγους, ανθρωπολόγους, αλλά και ιατροδικαστές

Λαμπρή ψηφίδα στην ιστορία της Ελλάδας

Ανακοινώσεις για τις ανασκαφικές εργασίες στην Αμφίπολη

Κατά την έναρξη της παρουσίασης, ο ομότιμος Καθηγητής Κλασικής Αρχαιολογίας Πανεπιστημίου Αθηνών Βασίλης Λαμπρινουδάκης χαρακτήρισε το μνημείο της Αμφίπολης λαμπρή ψηφίδα στην ιστορία της Ελλάδας, ενώ τόνισε πως η έρευνα ξεκινά τώρα, μετά την ανασκαφή.

Στη συνέχεια, ο αρχαιολόγος, διευθυντής του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης, Νίκος Σταμπολίδης είπε χαρακτηριστικά: «Ποτέ κανείς δεν πρέπει να λέει ποτέ όπως και οπωσδήποτε» ενώ τόνισε πως «η σημερινή σύναξη είναι η απαρχή της αλυσίδας των επιστημονικών συμπερασμάτων». Ακολούθησαν οι ομιλίες του αρχιτέκτονα Μιχάλη Λεφαντζή με τίτλο: «Η σχέση του Λέοντος με τον Τύμβο της Αμφίπολης: Αρχιτεκτονικές και οικοδομικές προσεγγίσεις» και του πολιτικού μηχανικού Δημήτρη Εγγλέζου με τίτλο: «Ο ρόλος του πολιτικού μηχανικού κατά την αποκάλυψη του Ταφικού Μνημείου στον Τύμβο Καστά: Παρουσίαση προσωρινών στερεωτικών εργασιών και αναλύσεις για την ερμηνεία και τον έλεγχο ιστορικών υποθέσεων».

Η καταστροφή του προσώπου της μίας Καρυάτιδας

Εκτίμηση για το πώς καταστράφηκε το πρόσωπο της μίας Καρυάτιδας έκανε η κα Περιστέρη, αναφέροντας πως ο συγκεκριμένος χώρος είχε επίχωση άμμου και ένα δοκάρι έπεσε, με αποτέλεσμα να καταλήξει στο πρόσωπο της Καρυάτιδας, καταστρέφοντάς το. Επίσης, η προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Σερρών, ανέφερε ότι ο τάφος χρονολογείται στο τελευταίο τέταρτο του 4ου π.Χ. αιώνα.

Κ. Περιστέρη: «Δεν απαντώ σε θεωρίες συνωμοσίας»

Σχολιάζοντας παλαιότερη δήλωσή της πως στην Αμφίπολη είναι θαμμένος Μακεδόνας στρατηγός, η κα Περιστέρη ανέφερε: «Με ένα λιοντάρι στην κορυφή και ένα τέτοιο τεράστιο μνημείο θα μπορούσε να είναι στρατηγός, είχα πει όταν με ρωτήσατε παλιότερα. Όταν βρέθηκε ο σκελετός, δεν θα μπορούσε ποτέ ένας αρχαιολόγος να πει αν είναι άνδρας ή γυναίκα. Μιλάω με βάση το ίδιο το μνημείο. Είπα ότι όταν υπάρχει ένα λιοντάρι στην κορυφή θα μπορούσε να είναι στρατηγός. Δεν απαντώ σε θεωρίες συνωμοσίας ότι εκεί είναι θαμμένος ο Μέγας Αλέξανδρος». Σε ερώτηση για το αν υπάρχει ενδεχόμενο ο νεκρός να είναι κάποιος από τη βασιλική οικογένεια των Τημενιδών η κα Περιστέρη είπε χαρακτηριστικά: «δεν συζητάμε ονόματα».

Δυνατή η ανασύσταση του περιβόλου

Η επικεφαλής των ανασκαφών ανέφερε πως στον χώρο της Αμφίπολης οργίαζε η αρχαιοκαπηλεία, ενώ αρχικά ο περίβολος μπροστά από τα σκαλοπάτια ήταν ανοιχτός και μετά τον έκλεισαν, «άρα ο τύμβος ήταν κάποτε επισκέψιμος», δήλωσε η κα Περιστέρη.

Ο αρχιτέκτονας Mιχάλης Λεφαντζής ανέφερε πως χίλια και πλέον μέλη από τη βάση του λέοντος και τον περίβολο εντοπίσθηκαν το 1916 διάσπαρτα. Ανάμεσά τους έντεκα κομμάτια του γλυπτού του λέοντος σε φράγματα, τα οποία έμειναν εκεί μετά από αποτυχημένη προσπάθεια Βρετανών να τα μεταφέρουν στη χώρα τους. Επίσης, είπε πως είναι δυνατή η ανασύσταση μέρους του περιβόλου και της βάσης του γλυπτού, ενώ έκανε αναφορά και σε ίχνη και από έναν αρχαίο γερανό, με τον οποίον αφαιρέθηκαν κομμάτια του περιβόλου.

Έπεται συνέχεια

«Τι να πρωτοπρολάβουμε να κάνουμε; Τώρα τελείωσε η ανασκαφή. Θέλουμε το χρόνο μας για να κάνουμε σωστά τις ενέργειες που ακολουθούν. Τελειώσαμε την ανασκαφή στον τύμβο Καστά, υπάρχουν όμως πολλά πράγματα που έχουμε να κάνουμε γύρο από τον περίβολο» ανέφερε η κα Περιστέρη, τονίζοντας πως ελπίζει του χρόνου να συνεχίσουν σε άλλο σημείο. «Η γεωσκόπηση που γίνεται θα δείξει αν υπάρχουν κι άλλοι τάφοι στην Αμφίπολη» είπε χαρακτηριστικά.

Πηγή: nautemporiki.gr
Γιώργος Σ. Κουλουβάρης Δημοσίευση:29/11/2014.

Η Περιστέρη έδειξε τον νεκρό της Αμφίπολης – Δεν ξέρουμε ποιος είναι, είπε

Δεν άνοιξε όλα τα χαρτιά της η Κατερίνα Περιστέρη κατά την παρουσίαση των ευρημάτων από την ανασκαφή στον Τύμβο Καστά της Αμφίπολης που έγινε στο κατάμεστο αμφιθέατρο του υπουργείο Πολιτισμού το μεσημέρι του Σαββάτου.

Η επικεφαλής αρχαιολόγος που βρήκε ένα από τα μεγαλύτερα ταφικά μνημεία της Ελλάδας ξεδίπλωσε την ιστορία από την αρχή: «Ξεκινήσαμε το 2012 από μια τοπική φήμη. Ότι στον Τύμβο Καστά υπήρχε ο «Τάφος της Βασίλισσας»» είπε, και στη συνέχεια έκανε αναλυτική παρουσίαση των ευρημάτων, συνοδεία φωτογραφικού υλικού.

Όμως από την παρουσίαση που κατά τα λοιπά ήταν αναλυτικά κάτι έλειπε. Η κυρία Περιστέρη είχε παραλείψει στην παρουσίαση τις φωτογραφίες του σκελετού που βρέθηκε μέσα στον τάφο. Υποστήριξε ότι, επί του παρόντος, η δημοσίευση φωτογραφιών δεν έχει νόημα: «Όταν ο σκελετός βρίσκεται σε τέτοιες συνθήκες παίρνουμε όλα τα μέτρα προστασίας, μαζί με τα χώματα, ώστε ο ανθρωπολόγος να μπορέσει να κάνει την έρευνα». Μετά από πιέσεις των δημοσιογράφων, η επικεφαλής της ανασκαφής στον Τύμβο Καστά έδειξε φωτογραφίες από τον σκελετό οι οποίες έχουν πολύ χαμηλή ανάλυση και δύσκολα κανείς ξεχωρίζει τα κόκαλα.

Παρά τις πιέσεις των δημοσιογράφων η Κατερίνα Περιστέρη αρνούνταν πεισματικά να δώσει περεταίρω λεπτομέρειες για τον σκελετό. Τότε παρενέβη η Λίνα Μενδώνη τόσο «σε ερωτήσεις όσο και σε απαντήσεις», όπως τόνισε με έμφαση. Η ίδια είπε πως το κρανίο του σκελετού βρέθηκε σε μικρή απόσταση από το όρυγμα. Ακριβώς έξω από το όρυγμα βρέθηκε η γνάθος. Υπάρχουν πολλά οστά, όμως η λεκάνη έχει βρεθεί θρυμματισμένη από πτώση λίθων και έτσι είναι αδύνατον να διαγνωστεί αμέσως το φύλο του νεκρού. Αφορμής δοθείσης, η κα Μενδώνη είπε ότι είναι τεράστιας σημασίας η σύνθεση μιας ομάδας επιστημόνων που θα αναλάβει με ενιαία ανθρωπολογική προσέγγιση τη μελέτη του σκελετού. Γι' αυτό και καθυστερεί η σχετική ανάθεση, έως ότου εντοπιστεί αυτή η ομάδα.

Η επικεφαλής των ανασκαφών άφησε όλα τα ενδεχόμενα ανοιχτά για την ταυτότητα του νεκρού ενώ σχετικά με το αν είναι θαμμένος ο Μέγας Αλέξανδρος η ίδια αρκέστηκε στο να πει πως δεν απαντάει σε θεωρίες συνωμοσίας. Παράλληλα αποκάλυψε πως μέσα στον Τύμβο βρέθηκαν νομίσματα από την εποχή του Μέγα Αλέξανδρου ενώ σχετικά με το μονόγραμμα του που υποτίθεται ότι βρέθηκε στον περίβολο, η απάντηση ήταν πως όλα μελετώνται.

Επίσης λύθηκε και το μυστήριο με το κατεστραμμένο πρόσωπο της Καρυάτιδας. Όπως διευκρίνισε η κ. Περιστέρη, κατά την διάρκεια των ανασκαφών βρέθηκε ένα μαρμάρινο δοκάρι το οποίο είχε πέσει επάνω και το διέλυσε. Οπότε έτσι διέλυσε τις θεωρίες πάμπολλων αρχαιολόγων που υποστήριζαν ότι ήταν έργο των τυμβωρύχων. Άπαντες τόνισαν πως η επίχωση έσωσε το μνημείο και μετά βίας στέκεται όρθιο.

Στις ερωτήσεις αναφορικά με την ταυτότητα του νεκρού η Κατερίνα Περιστέρη δήλωσε: «Υπάρχουν μαρτυρίες από το παρελθόν ότι υπήρχε η πρόθεση του Μεγάλου Αλεξάνδρου για την δημιουργία ενός μεγάλου μνημείου. Η Αμφίπολη ήταν ένα πολύ σημαντικό κέντρο (...) Μέσα στον τύμβο υπήρχε μια σημαντική προσωπικότητα, αλλιώς δεν θα έστηναν το λιοντάρι στην κορυφή».

Σχολιάζοντας παλιότερη δήλωσή της πως στην Αμφίπολη είναι θαμμένος Μακεδόνας στρατηγός, τόνισε: «Με ένα λιοντάρι στην κορυφή και ένα τέτοιο τεράστιο μνημείο θα μπορούσε να είναι στρατηγός είχα πει όταν με είχατε ρωτήσει παλιότερα. Όταν βρέθηκε ο σκελετός δεν θα μπορούσε ποτέ ένας αρχαιολόγος να πει αν είναι άνδρας ή γυναίκα. Βρέθηκε σε άσχημη κατάσταση. Εγώ μιλώ με βάση το ίδιο το μνημείο. Είπα ότι όταν υπάρχει ένα λιοντάρι στην κορυφή θα μπορούσε να είναι στρατηγός. Δεν απαντώ σε θεωρίες συνωμοσίας ότι εκεί είναι θαμμένος ο Μέγας Αλέξανδρος».

Σύμφωνα, πάντως με την αρχαιολόγο, «η καταστροφή του περιβόλου του Τύμβου Καστά έγινε τον 3ο μ.Χ. αιώνα από τους Ρωμαίους». «Βρέθηκαν ίχνη ακόμη και από έναν αρχαίο γερανό, με τον οποίον αφαιρέθηκαν κομμάτια του περιβόλου για διάφορες άλλες εργασίες, οδοποιίας κ.λπ» τόνισε, ενώ ανέφερε ότι το τμήμα του περιβόλου που μένει ανέπαφο και έχει βρεθεί είναι περίπου 80 μέτρα, από τα 497 της συνολικής περιμέτρου.

Στη συνέχεια, παρουσίασε φωτογραφία από μια μαρμάρινη δοκό του επιστυλίου πάνω από τις Καρυάτιδες, η οποία, πέφτοντας, κατέστρεψε το κεφάλι της μίας Κόρης, οδηγώντας στο συμπέρασμα ότι η εκδοχή περί βανδαλισμού του συγκεκριμένου αγάλματος αποκλείεται.

Ο κ. Λεφαντζής

Κατόπιν, έλαβε το λόγο ο αρχιτέκτονας Μιχάλης Λεφαντζής, που μίλησε για τον Λέοντα και τη σχέση του με τον Τύμβο. Ξεκίνησε αναφέροντας μια ιστορική μαρτυρία: Το 1916 μια βρετανική ταξιαρχία ετοιμαζόταν να μεταφέρει 1000 κομμάτια από τον περίβολο, μαζί με τον Λέοντα, στη Βρετανία. Οι Βούλγαροι και οι Αυστριακοί επιτέθηκαν στις φορτηγίδες οι οποίες ναυάγησαν, οπότε τα αρχαία μέλη σώθηκαν - αν και παρέμειναν στο βυθό του Στρυμόνα.

Οι δόμοι του Περιβόλου λαξεύτηκαν επί τόπου, ώστε να προσαρμόζονται ακριβώς ο ένας στον άλλον, εξήγησε για το εντυπωσιακό μνημείο ο κ. Λεφαντζής, ενώ τόνισε ότι η βάση του Λέοντα όπως είναι σήμερα, κατά την άποψη του, είναι εσφαλμένη. Αυτό διότι ο Broneer που έκανε την αναστήλωση, χρησιμοποίησε οριζοντίως, σαν σκαλοπάτια, κομμάτια του Περιβόλου από τον Τύμβο Καστά.

Ο κ. Λεφαντζής αποκάλυψε ακόμα ότι κάτοικοι της περιοχής επιστρέφουν κρυφά κομμάτια από τον περίβολο, τα οποία κρατούσαν στα σπίτι τους! «Ξαφνικά αυξάνεται ο αριθμός των αρχαιολογικών ευρημάτων, ως δια μαγείας».

Ο αρχιτέκτονας κατόπιν αναφέρθηκε στον περίβολο, ο οποίος σε κάτοψη, εμφανίζεται ως κυκλικός, στο χώρο όμως είναι ελλειψοειδής, με δύο κέντρα και κλίση από βορρά προς νότο, διότι έπρεπε, όπως εξήγησε, ακόμη και αυτός να έχει ρύση: «Υπάρχει σχέση χρυσής τομής ανάμεσα στα μέλη του περιβόλου και σε εκείνα του Λέοντα».

Πηγή: koolnews.gr
Δημοσίευση: 29/11/2014.

ΣΟΚ ΚΑΙ ΔΕΟΣ: Δεν αποκλείεται να είναι θαμμένος στην Αμφίπολη ακόμη και ο Μέγας Αλέξανδρος! Όλα ανοιχτά από την Περιστέρη

Η Κατερίνα Περιστέρη απάντησε αινιγματικά στην ερώτηση αν ήταν μόνο ένας ο νεκρός της Αμφίπολης. Είπε "αυτόν βρήκαμε". Δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο να είναι ακόμη και ο Μέγας Αλέξανδρος! Ρωτήθηκε αν ο νεκρός είναι μέλος της οικογένειας του Μεγάλου Αλεξάνδρου και είπε πως τίποτα δεν αποκλείεται και δεν μπορεί κανείς να πει τίποτα με σιγουριά.

Πηγή: ampipolinews.blogspot.gr
Δημοσίευση: 29/11/2014

Περιστέρη: Το πιο δύσκολο κομμάτι τώρα αρχίζει

Σε εξέλιξη βρίσκεται αυτήν την ώρα, στο κατάμεστο αμφιθέατρο του υπουργείου Πολιτισμού η παρουσίαση των ευρημάτων της ανασκαφής στον Τύμβο Καστά της Αμφίπολης, παρουσία του υπουργού Πολιτισμού Κώστα Τασούλα.

Κατά την έναρξη της εκδήλωσης ο αρχαιολόγος Bασίλειος Λαμπρινουδάκης χαρακτήρισε το μνημείο της Aμφίπολης λαμπρή ψηφίδα στην ιστορία της Eλλάδας. Στη συνέχεια, ο καθηγητής Nικόλαος Σταμπολίδης σημείωσε ότι με την εκδήλωση αυτή ξεκινά ο επιστημονικός διάλογος για το θέμα.

Κατόπιν ο λόγος δόθηκε στην Kατερίνα Περιστέρη, για να παρουσιάσει τις ανασκαφές στον τύμβο Καστά από το 2012 και όπως εξελίχθηκε το 2014.

H κα Περιστέρη άρχισε την ομιλία της από τις ανασκαφές του 2012, 2013 οι οποίες διερεύνησαν τον περίβολο των 497 μέτρων περιμέτρου και 158,4 μ. διαμέτρου. Παρουσίασε βήμα βήμα και τις ανασκαφές του 2014 και την αποκάλυψη του τάφου. Κατέληξε λέγοντας ότι ο κιβωτιόσχημος τάφος στο βάθος του τρίτου θαλάμου έφτανε στα 8.9 μέτρα από τον θόλο. Σε αυτόν είχαν παρέμβει όπως είπε βαναυσες χείρες. «Προς το παρόν δεν γνωρίζουμε ποιος ή ποια είναι ο νεκρός», πρόσθεσε.
«Ξέρετε πολύ καλά ότι το πιο δύσκολο τώρα αρχίζει. Είναι η μελέτη που θα μας δώσει τα συμπεράσματα που όλοι περιμένουμε», ανέφερε στην αρχή της παρουσίασης η επικεφαλής των ανασκαφών στον Τύμβο Καστά, συνεχίζοντας:

«Ξεκινήσαμε το 2012 μια μικρή ομάδα με πολύ μεράκι και όρεξη για να δούμε τι συμβαίνει στον λόφο μυστήριο. Ήταν αφημένος για χρόνια, δεν πίστευαν πως είχε να δώσει άλλα πράγματα. Αυτό ήταν ένα έναυσμα για να δούμε τι πραγματικά γίνεται. Οι κάτοικοι μιλούσαν για τον «τάφο της Βασίλισσας». Σκεφτείτε όμως ότι πάντα κάτι έχουν να πουν όσα ακούγονται σε έναν τόπο. Ελπίζαμε να οριοθετήσουμε τον τύμβο, γιατί δεν ήταν στρογγυλός μετά από όλα αυτά τα χρόνια και τις ανασκαφές».

'Ενα δοκάρι, πιθανότατα από το επιστύλιο που βρίσκεται πίσω απο τις Καρυάτιδες, στο ταφικό μνημείο του Καστά στην Αμφίπολη, κατέστρεψε το πρόσωπο της δεξιάς Καρυάτιδας, ανέφερε, μεταξύ αλλων, η Κ. Περιστέρη.

Χίλια και πλέον μέλη απο τη βάση του λέοντος και τον περίβολο εντοπίσθηκαν το 1916 διάσπαρτα όπως είπε ο αρχιτέκτονας Mιχάλης Λεφαντζής. Αναμεσά τους 11 κομμάτια του γλυπτού του λέοντος σε φράγματα. Έμειναν εκεί μετά από αποτυχημένη προσπάθεια βρετανών να τα μεταφέρουν στη χώρα τους. Οπως είπε είναι δυνατή η ανασύσταση μέρους του περιβόλου και της βάσης του γλυπτού.

Μνημείο με εσωτερική και εξωτερική επίχωση ήταν κατά τον πολιτικό μηχανικό Δημήτρη Εγγλέζο ο τάφος της Αμφίπολης. Εγιναν παρεμβάσεις και υποστυλώσεις, προκειμένου να μην κινδυνεύσει. Η υποστυλωση ήταν παθητική, δηλαδή δεν δημιουργούσε εντάσεις και έγινε με ζωροδικτύωμα σωληνώσεις και ξύλινα στοιχεία.

Ειδικά στον κυρίως ταφικό θάλαμο, όπου η κατάσταση ήταν οριακή, έπεσαν «δέκα τεμάχια σχετικά μεγάλου όγκου».

Ο ομιλητής είπε ακόμη ότι η κατασκευή του ταφικού ορύγματος έγινε πριν από την κατασκευή του τάφου. Ο σεισμός του εβδόμου αιώνα μ.Χ. επέφερε, όπως είπε, μικρή καταπόνηση. Αντίθετα, υπήρξε καταπόνηση από αποθέσεις προηγούμενων ανασκαφών όπως είπε.

Τέλος, ως προς το αν πλημμύρα επέφερε κατάχωση απάντησε αρνητικά.

Πηγή: ethnos.gr
Ανταπόκριση: Αγγελική Κώττη
Δημοσίευση:29/11/2014.

Reuters για Αμφίπολη: Οι Έλληνες ψάχνουν απελπισμένα για ήρωες

Αθήνα

Στην επίδραση που έχουν στην ψυχολογία των Ελλήνων η ανασκαφή στον αρχαίο τάφο της Αμφίπολης και η προσπάθεια αποκάλυψης του μυστικού που κρύβει, αναφέρεται το πρακτορείο Reuters.

O τύμφος Καστά στην Αμφίπολη

Όπως τονίζει, δεν είναι μόνο η αγωνία για την ταυτότητα του νεκρού της Αμφίπολης που εκτόξευσε στα ύψη τη δημοτικότητα της επικεφαλής της ανασκαφής Κατερίνας Περιστέρη. Έπειτα από έξι χρόνια οικονομικής κρίσης, πολιτικής αναταραχής και ενός ταπεινωτικού προγράμματος διάσωσης της οικονομίας, οι Έλληνες –σύμφωνα με το Reuters- ψάχνουν απελπισμένα για ήρωες και η κυβέρνηση του Αντώνη Σαμαρά αγωνιά για κάποια καλά νέα.

«Αναπτερώνει τις ελπίδες των Ελλήνων ότι, παρά τον αγώνα που κάνουν για να επιβιώσουν, υπάρχει το "άγιο δισκοπότηρο" που θα τους επανασυνδέσει με μία περίοδο δόξας και εξουσίας» δηλώνει στο Reuters ο καθηγητής Κοινωνιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών Χρήστος Κεχαγιάς. «Σε περιόδους κρίσης οι άνθρωποι έχουν την ευκαιρία να επαναπροσδιορίσουν την ταυτότητά τους» συμπληρώνει.

Το Reuters αναφέρεται και στη μεγάλη προβολή της ανασκαφής από τα μέσα ενημέρωσης, επισημαίνοντας ότι οι ραδιοτηλεοπτικοί σταθμοί παρακολούθησαν «αποσβολωμένοι» την αποκάλυψη των ευρημάτων: του ψηφιδωτού με την αρπαγή της Περσεφόνης, των Καρυάτιδων και -πιο πρόσφατα- του ανθρώπινου σκελετού. Σημειώνει, μάλιστα, ότι η δημοφιλής τηλεοπτική εκπομπή «Ανατροπή» του Γιάννη Πρετεντέρη, πολιτικού κυρίως περιεχομένου, αφιέρωσε δύο εκπομπές στην ανασκαφή στην Αμφίπολη.

«Είναι πολύ σπάνιο να έχεις συνεχή κάλυψη μιας ανασκαφής» υποστηρίζει ο καθηγητής Κλασικής Αρχαιολογίας και διευθυντής του Καναδικού Ινστιτούτου στην Ελλάδα Ντέιβιντ Ραπ. «Έχει γίνει σαν ριάλιτι» προσθέτει.

«Ο Σαμαράς» συνεχίζει το Reuters «έχει αναφερθεί αρκετές φορές σε ομιλίες του στην Αμφίπολη. Με τη σύζυγό του Γεωργία επισκέφθηκαν το χώρο τον Αύγουστο και περπάτησαν γύρω από τον ταφικό περίβολο. Στη συνέχεια, στάθηκε στην είσοδο του τάφου, που "φρουρούσαν" οι ακέφαλες Σφίγγες, και μίλησε για μία "σπουδαία ανακάλυψη’" που κάνει "υπερήφανους όλους τους Έλληνες"».

Το Reuters αναφέρεται και στην κριτική περί «πολιτικής εκμετάλλευσης» που έχει δεχθεί η κυβέρνηση από την αντιπολίτευση. «Δεν είναι όλοι χαρούμενοι στην Ελλάδα για το θέμα» γράφει το πρακτορείο, μεταφέροντας τόσο τη δήλωση του εκπροσώπου του ΣΥΡΙΖΑ Πάνου Σκουρλέτη ότι «η Αμφίπολη δεν είναι χώρος για πολιτικά παιχνίδια» όσο και της αρχαιολόγου Δέσποινας Κουτσούμπα, που -όπως λέει το Reuters ανήκει στην ΑΝΤΑΡΣΥΑ- ότι «η κυβέρνηση κόβει τη χρηματοδότηση από άλλες ανασκαφές και προβάλλει την Αμφίπολη για να κρύψει τη χρεοκοπία της χώρας».

Ακόμη και οι γελοιογράφοι, συνεχίζει το Reuters, διακωμωδούν την ανασκαφή: ένα σκίτσο δείχνει τον Σαμαρά να απευθύνει έκκληση στους αρχαιολόγους να εντοπίσουν την ταυτότητα του νεκρού προκειμένου να πληρώσει το νέο φόρο ακίνητης περιουσίας, ενώ μια άλλη γελοιογραφία δείχνει τους οικονομολόγους να σκάβουν στην Αμφίπολη, σε μια προσπάθεια να βρουν πρόσκαιρη ανάπτυξη.

«Κάποιοι υποστηρίζουν ότι μία ανασκαφή δεν είναι αρκετή για να αλλάξει την τύχη μιας χώρας όπου ένας στους τέσσερις είναι άνεργος και το εισόδημα των νοικοκυριών έχει μειωθεί κατά το 1/3 από την έναρξη της κρίσης» υπογραμμίζει το πρακτορείο.

«Η αλήθεια είναι ότι όλοι θα θέλαμε να είναι κάτι πολύ μεγάλο. Τελικά δεν είναι τίποτα περισσότερο από μία σπουδαία ανακάλυψη που φώτισε τις γκρίζες ημέρες που ζούμε» δηλώνει η Γαρυφαλλιά Δέδε, 40 ετών ψυχολόγος.

Το Reuters επισημαίνει ότι η ανασκαφή δίνει ελπίδες για ανάπτυξη της ευρύτερης περιοχής της Αμφίπολης. Επικαλείται μάλιστα τη δήλωση της Άννας Παναγιωταρέα ότι το Αρχαιολογικό Μουσείο δεχόταν μόλις πέντε επισκέπτες τα Σαββατοκύριακα, ενώ τώρα οι επισκέπτες αγγίζουν τους 2.000. Επιπλέον, κοντά στον αρχαίο τάφο φτάνουν καθημερινά πούλμαν γεμάτα τουρίστες και μαθητές, παρόλο που ο χώρος δεν είναι επισκέψιμος.

Τέλος, το πρακτορείο αναφέρει ότι εν όψει της ομιλίας της το Σάββατο στο υπουργείο Πολιτισμού η Κατερίνα Περιστέρη δεν θέλησε να προβεί σε δηλώσεις, αλλά μέσω εκπροσώπου της υποστήριξε πως είναι ευτυχής που ο τάφος «υπενθυμίζει στον κόσμο την πολιτιστική συμβολή της Ελλάδας». Όσο για την ίδια, λέει ότι δεν έχει αλλάξει τη ζωή της και πως «αυτή είναι η επιστημονική δουλειά που κάνει εδώ και 35 χρόνια».

Πηγή: in.gr
Επιμέλεια: Αννα Ανδίρα
Δημοσίευση: 27/11/2014.

National Geographic: Η Αμφίπολη, ο Μ.Αλέξανδρος και το Game of Thrones

«Δυναστεία βουτηγμένη στην ίντριγκα η οικογένεια του μακεδόνα βασιλιά»

Ο γρίφος του ταφικού μνημείου στην Αμφίπολη αποτελεί το ελληνικό “Game of Thrones”» σύμφωνα με το δημοσίευμα

Νέο άρθρο για τον αρχαίο τάφο της Αμφίπολης δημοσιεύει το περιοδικό National Geographic, κάνοντας εκτενή αναφορά στον Φίλιππο Β' και τον Μ.Αλέξανδρο και σημειώνοντας χαρακτηριστικά: Η ανασκαφή της Αμφίπολης προσθέτει άλλο ένα κεφάλαιο στην ιστορία του στρατηλάτη και της οικογένειάς του, μίας δυναστείας βουτηγμένης στην ίντριγκα, τη συνωμοσία και το αίμα, που μοιάζει με αυτή των Λάνιστερ στη διάσημη τηλεοπτική σειρά Game of Thrones.

Η αγωνία κορυφώνεται όσο οι αρχαιολόγοι ψάχνουν στοιχεία για την ταυτότητα του προσώπου που έχει ταφεί με λαμπρότητα στον μυστηριώδη τάφο της Αμφίπολης, στη Βόρεια Ελλάδα, τονίζει η αρθρογράφος Χέδερ Πρινγκλ, επισημαίνοντας πως η ερευνητική ομάδα πιστεύει ότι ο τάφος έχει χτιστεί για κάποιο πολύ κοντινό πρόσωπο στον Μέγα Αλέξανδρο, είτε για τη μητέρα του Ολυμπιάδα, είτε για τη σύζυγό του Ρωξάνη, είτε για έναν από τους αγαπημένους του στρατηγούς, είτε -όπως γράφει η Πρινγκλ- για τον παιδικό του φίλο και εραστή Ηφαιστίωνα.

Ο ίδιος ο Μέγας Αλέξανδρος συνεχίζει η Πρινγκλ είναι σχεδόν βέβαιο ότι έχει ταφεί στην Αίγυπτο. Αλλά οι τάφοι, με τα πλούσια ιστορικά και γενετικά δεδομένα που μπορεί να περιέχουν, των μελών της οικογένειάς του παραμένουν άγνωστοι. Η ανασκαφή της Αμφίπολης έρχεται να προσθέσει ένα νέο κεφάλαιο στην ιστορία του στρατηλάτη και της οικογένειάς του, μίας δυναστείας βουτηγμένης στην ίντριγκα, τη συνωμοσία και το αίμα, που μοιάζει με αυτή των Λάνιστερ στη διάσημη τηλεοπτική σειρά Game of Thrones.

Σύμφωνα με την αρθρογράφο, για να αντιληφθεί κάποιος τις ίντριγκες στο παλάτι, θα πρέπει να ξεκινήσει από τον πατέρα του Μ.Αλεξάνδρου, τον Φίλιππο Β', ο οποίος ανέβηκε στο θρόνο της Μακεδονίας το 359 π.Χ..

Όπως συνηθιζόταν, οι Μακεδόνες βασιλείς παντρεύονταν περισσότερες από μία γυναίκες, συχνά για να αποκτήσουν πολιτικούς δεσμούς και συμμαχίες με ισχυρούς γείτονες. Η μητέρα του Αλέξανδρου, Ολυμπιάδα, ήταν κόρη του βασιλιά της Μολοσσίας, μία χώρα που ήταν τμήμα της σημερινής Αλβανίας συνεχίζει η Πρινγκλ, σημειώνοντας: Σύμφωνα με τους αρχαίους ιστορικούς, προχώρησε σε αδυσώπητες σκευωρίες για να ανέβει ο γιος της στον μακεδονικό θρόνο. Ορισμένοι ιστορικοί αναφέρουν ότι δηλητηρίασε τον μεγαλύτερο, ετεροθαλή αδελφό του Μ.Αλεξάνδρου, αλλοιώνοντας τις διανοητικές του ικανότητες.

Για κάποιο διάστημα, οι δολοπλοκίες της είχαν αποτέλεσμα. Ο Φίλιππος έχρισε διάδοχό του τον Αλέξανδρο, παρέχοντάς του πρώτης τάξεως εκπαίδευση από τον κορυφαίο φιλόσοφο Αριστοτέλη και ενθαρρύνοντας την ανδρεία του ως πολεμιστή. Αλλά σημαντικοί μακεδόνες ευγενείς έβλεπαν τον Αλέξανδρο ως μη γνήσιο Μακεδόνα και συνεπώς παράνομη την άνοδό του στον θρόνο. Όταν ο Αλέξανδρος έφτανε στο τέλος της εφηβείας του, ο Φίλιππος έμοιαζε να συμμερίζεται αυτές τις αμφιβολίες. Έτσι, παντρεύτηκε μία Μακεδόνισσα και κατά τη διάρκεια γιορτής, ο Φίλιππος έθεσε σε δημόσια διαβούλευση την νομιμότητα του Αλέξανδρου συμπληρώνει η Πρινγκλ.

Μετέπειτα προσθέτει ο Φίλιππος προσπάθησε να αλλάξει στάση αλλά είχε ήδη δημιουργήσει έναν επικίνδυνο εχθρό. Αυτό που συνέβη μετά αποτελεί θέμα συζήτησης, καθώς λίγα στοιχεία είναι γνωστά. Το 336 π.Χ., ο Φίλιππος έκανε έναν πλούσιο γάμο για μία από τις κόρες του και κάλεσε μέλη από γειτονικούς βασιλικούς οίκους. Ως μέρος των εορτασμών, είχε σχεδιάσει δημόσιους αγώνες στο θέατρο των Αιγών. Ο ίδιος μπήκε στο στάδιο φορώντας ένα λευκό μανδύα στους ώμους του. Στη μία πλευρά βρισκόταν ο Αλέξανδρος και στην άλλη ο σύζυγος της κόρης του. Απομάκρυνε τους φρουρούς του και καθώς στεκόταν στο κέντρο του θεάτρου το πλήθος άρχισε να ζητωκραυγάζει.

Αυτό ήταν το τελευταίο πράγμα που άκουσε δηλώνει στην Πρινγκλ ο Ίαν Γουόρθινγκτον, συγγραφέας του βιβλίου «By the Spear: Philip II, Alexander the Great, and the Rise and Fall of the Macedonian Empire».

Ένας δολοφόνος συνεχίζει το άρθρο ξεπήδησε από το πλήθος και μαχαίρωσε τον Φίλιππο μπροστά στα έκπληκτα μάτια των παρευρισκομένων. Μέσα στην αναταραχή που προκλήθηκε, ο δολοφόνος, ονόματι Παυσανίας, προσπάθησε να διαφύγει, αλλά δεν τα κατάφερε. Καθώς έτρεχε, σκόνταψε και έπεσε και έτσι τρεις φρουροί του Φίλιππου τον έπιασαν και τον σκότωσαν.

Έδρασε μόνος του ο Παυσανίας; διερωτάται η Πρινγκλ, αναφέροντας ότι σύμφωνα με αρχαία κείμενα δολοφόνησε τον Φίλιππο σε μία κρίση ζηλοτυπίας, αφού πολλοί Μακεδόνες ευγενείς ήταν αμφισεξουαλικοί και ο Φίλιππος δεν αποτελούσε εξαίρεση. Ο Παυσανίας ήταν εραστής του και όταν τον βαρέθηκε, τον απέρριψε και τον άφησε στα χέρια άλλων. Έτσι, ίσως ο Παυσανίας να τον σκότωσε για εκδίκηση, συνεχίζει.

Σύμφωνα με τον Γουόρθινγκτον, στην υπόθεση της δολοφονίας του Φίλιππου υπάρχουν στοιχεία συνωμοσίας. Νομίζω ότι ο Παυσανίας είχε εντολή να σκοτώσει τον Φίλιππο τονίζει ο Γουόρθινγκτον, ο οποίος υποψιάζεται ότι η Ολυμπιάδα και ο Αλέξανδρος έπαιξαν ρόλο-κλειδί, ωθώντας τον Παυσανία στην αποτρόπαιη πράξη. Άλλοι ιστορικοί υπογραμμίζει στο σημείο αυτό η Πρινγκλ δεν είναι σίγουροι ότι ο Αλέξανδρος είναι ένοχος πατροκτονίας.

Πηγή: tovima.gr
Δημοσίευση: 24/11/2014.

Αμφίπολη: Το πρόσωπο του νεκρού μπορεί να αναδομηθεί

Σύμφωνα με τον καθηγητή στην Οδοντιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών Μ.Παπαγρηγοράκη

Δυνατή είναι η αναδόμηση του προσώπου του νεκρού της Αμφίπολης, σύμφωνα με τον καθηγητή στην Οδοντιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών Μανώλη Παπαγρηγοράκη.

Η 11χρονη Μύρτις που έζησε στα χρόνια του Πελοποννησιακού Πολέμου

«Εάν υπάρχει κρανίο, φυσικά και μπορούμε να αναδομήσουμε πρόσωπο και να δώσουμε τη μορφή, όπως ακριβώς έγινε με τη Μύρτιδα» δηλώνει στα Νέα ο κ. Παπαγρηγοράκης, παραπέμποντας στην περίπτωση του 11χρονου κοριτσιού που έζησε πριν χιλιάδες χρόνια στην Αθήνα και του οποίου το πρόσωπο αποκαλύφθηκε χάρη στη σύγχρονη τεχνολογία.

Σύμφωνα με τον ίδιο, το πρώτο στοιχείο που μπορούν να μάθουν οι επιστήμονες είναι το φύλο του νεκρού.

«Το πρώτο που μπορούμε να μάθουμε μόλις τον δούμε είναι εάν είναι άνδρας ή γυναίκα. Αυτό μπορούμε να το προσδιορίσουμε με 'μια ματιά' από τα οστά της λεκάνης. Εάν δεν υπάρχουν αυτά τα οστά, μπορούμε να μάθουμε το φύλο από το κρανίο (τα στοιχεία του κρανιο-προσωπικού συμπλέγματος)» αναφέρει.

Πηγή: tovima.gr
Δημοσίευση: 13/11/2014.

Φίλιππος Τσιάρας: Η Αμφίπολη υπενθυμίζει ποιοι είμαστε

Ο ελληνοαμερικανός εικαστικός καλλιτέχνης, συμφοιτητής του Αντώνη Σαμαρά και του Γιώργου Παπανδρέου στο κολέγιο Αμχερστ, μιλάει για τα Γλυπτά του Παρθενώνα, την τέχνη και την πολιτική

Ο Φίλιππος Τσιάρας, παγκοσμίου φήμης εικαστικός ελληνοαμερικανός καλλιτέχνης και... ανεπίσημος πρεσβευτής του ελληνικού πολιτισμού αφού στις εκθέσεις του που διοργανώνονται σε όλον τον κόσμο προωθεί το όνομα της Ελλάδας, γνωστός για τη φιλία του με τον έλληνα πρωθυπουργό από τα κολεγιακά τους χρόνια στην Αμερική, με αφορμή τις ανασκαφές στον τύμβο Καστά, μιλάει αποκλειστικά στο «Βήμα της Κυριακής» για τα ευρήματα της ανασκαφής, τα Γλυπτά του Παρθενώνα, την τέχνη και την πολιτική αλλά και για τις αντοχές και τις αρετές του Ελληνα στα χρόνια της κρίσης.

Η αρχαιολογική ανακάλυψη στην Αμφίπολη είναι σημαντική; Πώς την αξιολογείτε εσείς;

«Θεωρώ ότι είναι μια αξιοσημείωτη, μοναδική ανακάλυψη που επανακαθορίζει τη ματιά ολόκληρου του κόσμου απέναντι στην Ελλάδα ως μια υπερδύναμη του πολιτισμού και των ιστορικών αρχαιοτήτων».

Σε ποιον θεωρείτε ότι μπορεί να ανήκει ο σκελετός που βρέθηκε; Ακούστηκαν μεταξύ άλλων τα ονόματα του Μεγάλου Αλεξάνδρου, της μητέρας του Ολυμπιάδας, του Ηφαιστίωνα, του Νεάρχου κ.ά.

«Θα ήταν πραγματικά σπουδαίο να αποδειχθεί επιστημονικά ότι πρόκειται για τον τάφο κάποιου σπουδαίου ιστορικού προσώπου, αλλά νομίζω ότι αυτό τελικά δεν έχει και τόση σημασία. Ούτως ή άλλως βρισκόμαστε μπροστά σε μια ιστορικά σημαδιακή ανασκαφή, έναν υπόγειο βασιλικό λαβύρινθο αρχαίου θησαυρού και πληροφοριών. Και λέω βασιλικό εξαιτίας του ασυνήθιστα μεγάλου μεγέθους της κρύπτης, εξαιτίας των Καρυατίδων που διακρίνονται από την αθηναϊκή κομψότητα που μόνο μια πολύ εύπορη βασιλική μακεδονική οικογένεια θα μπορούσε να χορηγήσει. Και εν τέλει εξαιτίας του ενός μέτρου ρόδακα που βρέθηκε με τα κόκκινα, κίτρινα και μπλε χρώματα, τα οποία είναι τα χρώματα της μακεδονικής βασιλικής δυναστείας.

Ενδέχεται να είναι η πιο σημαντική αρχαιολογική ανακάλυψη του αιώνα και κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει ότι ενδεχομένως να βρούμε και τον τάφο του Αλεξάνδρου - αν η ανασκαφή επεκταθεί - ή και άλλων μελών της βασιλικής οικογένειας. Αυτό θα οδηγήσει εκατομμύρια τουρίστες στη Βόρεια Ελλάδα με τρόπο που τελικά προβλέπω να... σβήνει τουριστικά τη Μύκονο το ερχόμενο καλοκαίρι!».

Τελικά πιστεύετε ότι η Αμφίπολη βοηθά κάπως, έστω και προσωρινά, τους Ελληνες να επανακτήσουν την εθνική τους υπερηφάνεια σε μια περίοδο που αυτή είναι ιδιαίτερα πληγωμένη; «Χωρίς την παραμικρή αμφιβολία. Κατ' αρχάς τοποθετεί την παγκόσμια προσοχή στη διαχρονική αλήθεια ότι η Ελλάδα είναι ένας τόπος άνοιξης του πολιτισμού και ατέρμονου ιστορικού μαγνητισμού. Κανένα από τα άλλα PIGS δεν το διαθέτει αυτό (Ιρλανδία, Πορτογαλία, Ισπανία - ούτε καν η Ιταλία) και σίγουρα όχι στο επίπεδο της Ελλάδας. Για τους Ελληνες, ως λαό, αυτό είναι ιδιαίτερα ανυψωτικό.

Η Ελλάδα δεν είναι απλώς μια χώρα αλλά μια ιδέα. Η ιδέα της αλήθειας και της ομορφιάς, της δημοκρατίας και της δικαιοσύνης, της τέχνης και του πολιτισμού, της επιστήμης και της φιλοσοφίας, η χώρα της οποίας οι ιδέες φώτισαν τη Δύση για αιώνες. Με άλλα λόγια, η Ελλάδα είναι κάτι παραπάνω από μια εξόφληση χρέους και ένα "κούρεμα". Φυσικά αυτό δεν απαλείφει τις ευθύνες της Ελλάδας για τα προβλήματα που αντιμετωπίζει. Η χώρα πρέπει να συνεχίσει τη σκληρή δουλειά για να επιστρέψει σε καλύτερους καιρούς».

Ο ΣΥΡΙΖΑ υποστηρίζει ότι η Αμφίπολη είναι απλώς μία ακόμη αρχαιολογική ανασκαφή και ότι η κυβέρνηση κάνει πολύ θόρυβο για το θέμα. Συμφωνείτε;

«Οπωσδήποτε όχι. Αντιθέτως, θεωρώ ότι πρέπει να γίνουν περισσότερα. Το μόνο που νοιάζει τον ΣΥΡΙΖΑ είναι να εκλεγεί, τίποτε άλλο. Προτιμούν τη μιζέρια, έχουν αναστατωθεί από αυτή την υπέροχη ανακάλυψη, επειδή πρόκειται για "καλά νέα" για την Ελλάδα και δεν θέλουν κάτι τέτοιο να συνδεθεί με την παρούσα κυβέρνηση. Πόσο αντιπατριωτικό! Οφείλουμε να θυμόμαστε ότι σε μια περίοδο που η Ελλάδα έχει συντριβεί από τα μέτρα λιτότητας, μια σπουδαία ανακάλυψη όπως αυτή της Αμφίπολης βοηθά την ψυχολογία του ελληνικού έθνους. Το τάιμινγκ της ανακάλυψης είναι εκπληκτικό, ένα δώρο από τους θεούς! Κάνει τους Ελληνες να θυμηθούν την απίστευτη κληρονομιά τους, τον πλούτο της. Είναι μια υπενθύμιση του τύπου: "Μην ξεχνάτε ποτέ ποιοι είμαστε". Ξέρω ότι όλο αυτό μπορεί να ακούγεται εθνικιστικό, αλλά η πραγματικότητα είναι ότι οι Ελληνες έχουν ξεπεράσει στο παρελθόν πολύ μεγαλύτερα προβλήματα από αυτό του εθνικού χρέους τους. Η Αμφίπολη είναι ένα ακόμη κομμάτι του ευρύτερου ελληνικού παζλ».

Oι ανασκαφές και τα ευρήματα στην Αμφίπολη έφεραν ξανά στην επικαιρότητα το θέμα της επιστροφής των Γλυπτών του Παρθενώνα από την Αγγλία στην Ελλάδα. Εσείς δουλεύετε εδώ και πολλά χρόνια επάνω στο θέμα αυτό. Πώς συνδέονται τα δύο θέματα;

«Υπάρχει μια συνέχεια, ενώ και το τάιμινγκ της Αμφίπολης είναι πολύ σημαντικό επίσης. Ενας από τους μακροπρόθεσμους στόχους του Αντώνη Σαμαρά είναι και η επιστροφή των κλεμμένων Γλυπτών του Παρθενώνα τα οποία "κάθονται" στη National Gallery στο Λονδίνο. Η Αμφίπολη βοηθά στο να υπενθυμίζει στην ανθρωπότητα πόσο σημαντική συνεχίζει να είναι η Ελλάδα. Οπως είπα και πριν, είμαστε η υπερδύναμη της αρχαιολογίας!».

Η επανεφεύρεση του Παρθενώνα

Ο Παρθενώνας είναι ένα θέμα πάνω στο οποίο δουλεύετε καλλιτεχνικά επί πολλά χρόνια. Πρόσφατα δείξατε μια «σειρά Παρθενώνων» στο Europe House στο Λονδίνο, δίπλα σχεδόν στη National Gallery. Υπήρχε κάποιος συμβολισμός σε αυτό; «Ασφαλώς. Αν και θα ήθελα να εκθέσω όλη τη σειρά των Παρθενώνων μου στην Ελλάδα (έχω δημιουργήσει 100 διαφορετικές παραλλαγές) στο Μουσείο της Ακρόπολης, τους εξέθεσα πρώτα στην Αγγλία με την πρόθεση να υπενθυμίσω στους Αγγλους και τον εθνικό τους Τύπο ότι είναι ένα ηθικό έγκλημα για τη χώρα τους να κρατά το 50% των Γλυπτών του Παρθενώνα και ότι θα πρέπει να επιστραφούν στην Ελλάδα. Και είναι ιδιαίτερα ανήθικο, από τη στιγμή που σημαντικά τμήματα του Παρθενώνα αφαιρέθηκαν βίαια από τον ναό, από έναν Αγγλο, τον λόρδο Ελγιν, όταν η Ελλάδα βρισκόταν υπό τουρκική κατοχή την εποχή της βασιλείας του Σελίμ του 3ου».

Οι Παρθενώνες σας δεν είναι... κλασικοί Παρθενώνες. Αντιθέτως, είναι γεμάτοι χρώμα και διαφορετικοί ο ένας από τον άλλον. Γιατί;

«Η δημιουργία ενός έργου τέχνης πρέπει να στέκεται αισθητικά μόνη της, το πολιτικό του μήνυμα να είναι υποδόριο, διαφορετικά πρόκειται απλώς για προπαγάνδα. Προσπαθώ να εμφυσήσω στους Παρθενώνες μια οπτική ενέργεια και μια μοντέρνα σύνθεση, αντίστοιχη προς τη δύναμη του αρχαίου ναού. Κάθε δημιουργία μου επιχειρεί να επανεφεύρει τον Παρθενώνα που όλοι μας γνωρίζουμε τόσο καλά - με έναν φρέσκο και σύγχρονο τρόπο».

Πού κινούνται τα επαγγελματικά σας σχέδια τώρα;

«Θα έλεγε κανείς ότι κατευθύνομαι Ανατολικά αυτόν τον καιρό, όπως ο Αλέξανδρος, με εκθέσεις στη Βηρυτό, στο Μπαχρέιν, στη Μόσχα και στο Πεκίνο. Φυσικά συνεχίζω να δημιουργώ την καλλιτεχνική δουλειά μου στη Νέα Υόρκη, το Λονδίνο και τη Βενετία».

Επισκέπτεστε την Ελλάδα συχνά, ακόμη και την περίοδο τής κρίσης. Εχετε δει αλλαγές;

«Αν έχω δει, Θεέ μου! Η Ελλάδα πέρασε μέσα από απίστευτες οικονομικές δοκιμασίες. Και - φυσικά - ο φτωχός μέσος Ελληνας είναι αυτός που υπέφερε τα περισσότερα. Αλλά πιστεύω ότι τα χειρότερα πέρασαν και, σταδιακά, έχω την αίσθηση ότι η χώρα στέκεται στα πόδια της ξανά. Θα πάρει ακόμη λίγο καιρό αλλά θα γίνει».

Πηγή: tovima.gr
Δημοσίευση: 23/11/2014.

Αμφίπολη: Βρέθηκαν ανθρώπινες παραστάσεις στα επιστύλια

Κ. Τασούλας: «Στόχος, το μνημείο να γίνει ορατό»

«Η Αμφίπολη είναι άσκηση θαυμασμού και υπομονής. Βρέθηκαν ανθρώπινες παραστάσεις στα επιστύλια και αναζητούνται και άλλα οικοδομήματα» δήλωσε - μεταξύ άλλων - ο υπουργός Πολιτισμού, Κώστας Τασούλας, σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε σήμερα το μεσημέρι στο Μουσείο της Αμφίπολης, συνοδευόμενος από τη γενική γραμματέα του ΥΠΠΟΑ, Λίνα Μενδώνη, την επικεφαλής της ανασκαφικής ομάδας Κατερίνα Περιστέρη και την υπεύθυνη επικοινωνίας της ανασκαφής Άννα Παναγιωταρέα. Νωρίτερα, ο υπουργός επισκέφθηκε το χώρο της ανασκαφής στο λόφο Καστά.

Σύμφωνα με τον υπουργό Πολιτισμού, με τις εργασίες συντήρησης αποκαλύφθηκαν οι πρώτες υποψίες ανθρώπινων αναπαραστάσεων στα επιστύλια που βρέθηκαν στον τρίτο χώρο. Αυτή τη στιγμή έχει γίνει ο πρώτος καθαρισμός των επιστυλίων και θα ακολουθήσει και επεξεργασία τους με λέιζερ, καθώς και άλλες διαδικασίες.

«Αν βιαστείς, κινδυνεύεις να κάνεις σφάλματα που μπορεί να είναι καθοριστικά» τόνισε ο κ. Τασούλας, ο οποίος θέλησε να πει με αυτόν τον τρόπο ότι δεν κρύβουν κάτι, απλώς οι αποκαλύψεις γίνονται έτσι και αλλιώς με αργούς ρυθμούς και δεν είναι μόνο θέμα κάποιου νέου ευρήματος, αλλά και η ίδια η διαδικασία της συντήρησης θα συνεχίσει να αποκαλύπτει πράγματα. «Αυτή είναι και η γοητεία της αρχαιολογίας», τόνισε ο υπουργός.

Η κορωνίδα των αρχαιολογικών ευρημάτων της περιοχής

«Έχουμε πολλά ακόμα να κάνουμε στον τύμβο Καστά», δήλωσε ο υπουργός για την πορεία των ερευνών στον αρχαίο τάφο. «Στόχος μας είναι το ταφικό μνημείο να γίνει ορατό και να το θαυμάζουν όλοι. Το ταφικό μνημείο αδικείται από τις φωτογραφίες. Είναι ακόμα πιο σπουδαίο. Πρόκειται για ένα μοναδικό αρχαιολογικό εύρημα, το οποίο προστίθεται στο σπουδαίο μωσαϊκό των πολιτιστικών επιτευγμάτων της Ελλάδας. Η Αμφίπολη είναι η κορωνίδα των αρχαιολογικών ευρημάτων της περιοχής και όχι μόνον», πρόσθεσε. Όσον αφορά στον σκελετό, ο κ. Τασούλας ανέφερε ότι την έρευνα θα αναλάβουν Έλληνες επιστήμονες.

Γεωλογική διασκόπηση

Ο υπουργός Πολιτισμού ανέφερε ότι η έρευνα δεν τελειώνει εδώ και πως οδηγό για τους αρχαιολόγους θα αποτελέσει η γεωλογική διασκόπηση, με τη μέθοδο της ηλεκτρικής τομογραφίας, η οποία είναι σε εξέλιξη από την επιστημονική ομάδα του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Τα αποτελέσματά της αναμένονται τις προσεχείς ημέρες, εφόσον τις εργασίες δεν εμποδίσουν οι καιρικές συνθήκες, ενώ στη συνεχεία θα αποφασιστεί από τους αρχαιολόγους εάν και πού μπορούν να γίνουν δοκιμαστικές τομές για τον εντοπισμό άλλων θαμμένων μνημείων.

Σημεία ενημέρωσης από την συνέντευξη του υπουργού Πολιτισμού στην Αμφίπολη

Ο κ. Τασούλας, θέλοντας να δείξει τις δυσκολίες που είχε να αντιμετωπίσει η ομάδα σε σχέση με τις στερεωτικές διαδικασίες, είπε: «Το χώμα μέσα στον τάφο, κατά τη διάρκεια των χρόνων, έπαιξε ρόλο στερεωτικό για το μνημείο. Η αφαίρεση του χώματος ανέτρεπε τη στήριξη, και οι υποστυλώσεις έπρεπε να γίνονται με τρόπο τέτοιο ώστε να παρέχουν ακριβώς την ίδια στήριξη στα τοιχώματα κάθε φορά, ούτε περισσότερη ούτε λιγότερη».

Σχετικά με την τομογραφία του τύμβου, που θα πραγματοποιηθεί από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, αυτή θα απαντήσει σε ερωτήματα που έχουν να κάνουν με το υπέδαφος, και πιο συγκεκριμένα για το ποιο είναι το τεχνητό και ποιο το φυσικό μέρος του τύμβου και ποιες οι τομές. Σε ερώτηση για το πότε θα ολοκληρωθεί η τομογραφία, ο κ. Γρηγόρης Τσόκας, υπεύθυνος της γεωφυσικής διασκόπησης, απάντησε: «Δεν μπορούμε να το πούμε από τώρα αυτό, είναι κάτι που θα εξαρτηθεί από το τι θα προκύψει κατά τη διάρκεια της διαδικασίας. Σε κάθε περίπτωση είναι κάτι που θέλει χρόνο».

Υποσχέσεις για νέα σημαντικά ευρήματα

Ο κ. Τασούλας επισήμανε ότι πρόκειται για μια φάση της ανασκαφής που τελείωσε και μία άλλη η οποία ξεκινάει με πολλές υποσχέσεις για νέα σημαντικά ευρήματα. Οι φάσεις της διαδικασίας είναι άλλωστε και αυτές που προβλέπονται από το νόμο. Η πρώτη είναι η σωστική διαδικασία, όπου λαμβάνουν χώρα οι εργασίες στερέωσης και συντήρησης. Αυτή είναι η φάση που τελειώνει, για την οποία θα ενημερωθούμε με τον πλέον επίσημο τρόπο από την κα Παναγιωταρέα, στην Αθήνα, σε μια εβδομάδα. Ταυτόχρονα, μπαίνουμε στη φάση της επιστημονικής διαδικασίας, με τις απαιτούμενες μελέτες ιστορικών, αρχαιολόγων, γεωλόγων και άλλων επιστημόνων, που θα ολοκληρωθούν σε βάθος πέντε χρόνων. Μέρος αυτής είναι και η γεωφυσική διασκόπηση του τύμβου.

Σχετικά με την επισκεψιμότητα του μνημείου, ο υπουργός δήλωσε ότι πρώτα θα γίνει επισκέψιμο το ταφικό μνημείο στην επιστημονική κοινότητα και τους δημοσιογράφους, κάτι που αναμένεται να γίνει σε λίγους μήνες από τώρα, και στη συνέχεια θα ανοιχτεί προς το κοινό, που αυτό εκτιμάται ότι θα γίνει σε κάποια χρόνια από τώρα.

Το επόμενο Σάββατο 29 Νοεμβρίου, θα παρουσιαστούν τα αποτελέσματα της ανασκαφικής περιόδου στον λόφο Καστά από την έφορο Αρχαιοτήτων Σερρών, Κατερίνα Περιστέρη, και τους συνεργάτες της, στην Αθήνα, στο αμφιθέατρο του υπουργείου Πολιτισμού.

Θα είναι η πρώτη συνάντηση της Κατερίνας Περιστέρη με τους διαπιστευμένους συντάκτες στο ΥΠΠΟΑ, ενώ αναμένεται να δώσουν το «παρών» και αρχαιολόγοι, οι οποίοι και θα συνομιλήσουν μαζί της για συμπεράσματα και εκτιμήσεις σε σχέση με τα ευρήμα.

Πηγή: nautemporiki.gr
Δημοσίευση: 22/11/2014.

Ενα σατιρικό βίντεο για την Αμφίπολη κάνει τον γύρο του διαδικτύου

Υπογεγραμμένο από την άγνωστη «+Τεχνία, Τομέα Θεσσαλονίκης», ένα βίντεο που δυσφημεί την ανασκαφή της Αμφίπολης κυκλοφορεί σήμερα στο διαδίκτυο. Με φόντο το πραγματικό βίντεο της ανασκαφής από το ταφικό μνημείο της Αμφίπολης που έδωσε πρόσφατα στη δημοσιότητα το υπουργείο Πολιτισμού, άγνωστοι που υπογράφουν «+Τεχνία, Τομέα Θεσσαλονίκης» παραποιούν και ερμηνεύουν την ανασκαφή με τον δικό τους τρόπο. Στο δίλεπτο βίντεο ακούγεται η φωνή της Κατερίνας Περιστέρη, η οποία ανακάλυψε και ανέσκαψε τον τάφο. «Στον ανεστραμμένο κόσμο, το αληθινό δεν είναι παρά μια στιγμή του ψεύτικου», καταλήγει το βίντεο.



Πηγή: iefimerida.gr
Δημοσίευση:19/11/2014.

Αμφίπολη: H ανασκαφή σε αυτή τη φάση έχει ολοκληρωθεί, λέει η Μενδώνη

Η ανθρωπολογική εξέταση του σκελετού θα γίνει από Έλληνες επιστήμονες - Θα δούμε αν θα προχωρήσουμε σε DNA, είπε η γγ του υπ.Πολιτισμού - Η γεωφυσική διασκόπηση στον τύμβο Καστά θα μας πει πώς θα συνεχίσουμε - Η μελέτη των ευρημάτων χρειάζεται πολύ χρόνο και δεν μπορεί να «επισπευθεί» όπως συνέβη με τις ανασκαφικές εργασίες, εξήγησε η κυρία Μενδώνη.

Μπορεί το υπουργείο Πολιτισμού & Αθλητισμού (ΥΠΠΟΑ) να βρίσκεται σε φάση αναζήτησης ως προς το εργαστήριο και τους επιστήμονες που θα αναλάβουν τη μελέτη του ανθρωπολογικού υλικού το οποίο βρέθηκε στον τύμβο Καστά της Αμφίπολης, ωστόσο κάποιες άλλες έρευνες έχουν σχεδόν ολοκληρωθεί, όπως η ανασκαφική (τουλάχιστον σε αυτή τη φάση) ή είναι σε εξέλιξη, όπως η γεωφυσική διασκόπηση. Όσο για τον χρόνο που απαιτείται για την ολοκλήρωση της επιστημονικής έρευνας σχετικά με το μνημείο, αυτός σίγουρα δεν μπορεί να προσδιοριστεί.

Η ανασκαφή ήταν εντατική, αλλά η μελέτη δεν μπορεί να επισπευσθεί

«Υπάρχουν πράγματα που μπορούν να συντομευτούν, διότι χρειάζεται η παροχή των μέσων. Για παράδειγμα η ανασκαφή που έγινε επί τρεις μήνες ήταν εντατική διότι το ΥΠΠΟΑ προσέφερε την απαραίτητη υποστήριξη στην ανασκαφική ομάδα προκειμένου να την ολοκληρώσει γρήγορα. Από εκεί και πέρα όμως δεν μπορεί κανείς να βιάσει τον χρόνο μελέτης. Αυτά θέλουν την ωριμότητά τους», τόνισε η γενική γραμματέας του υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού Λίνα Μενδώνη κατά τη συνέντευξη που παραχώρησε στο Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων όσον αφορά τις εξελίξεις γύρω από το μοναδικό μνημείο της Αμφίπολης.

«Είναι πολλά αυτά που πρέπει να γίνουν. Πιστεύω ότι ούτε οι ίδιοι οι ανασκαφείς έχουν συνειδητοποιήσει ακριβώς το εύρημα. Θα πρέπει καταρχήν να υπάρξει μια επιστημονική προσέγγιση και μετά να δει κανείς το πώς θα προχωρήσει. Τα πράγματα θέλουν τον χρόνο τους, θα ήταν τεράστιο σφάλμα να γίνουν απερίσκεπτα και χωρίς να έχει ολοκληρωθεί η φάση της έρευνας», δήλωσε ως προς τον χρόνο που μεσολαβεί μέχρι τη φάση της ανάδειξης του μνημείου, κάτι που προαπαιτεί μια σειρά μελετών, οι οποίες θα περάσουν από το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο (ΚΑΣ). Για να ενισχύσει, δε, τα λεγόμενά της έδωσε το παράδειγμα της εύρεσης των περίπου 150 μελών που αναδύθηκαν πολύ πρόσφατα με την κάθοδο των νερών της Κερκίνης, τα οποία ταυτίζονται αμέσως ότι ανήκουν στον περίβολο. «Τα ευρήματα αυτά θα πρέπει να μελετηθούν, να σχεδιαστούν, να αποτυπωθούν ώστε να αποδοθούν σε μια μελέτη αποκατάστασης του περιβόλου. Τα πράγματα δεν είναι απλά. Στην ουσία έχουμε ένα μνημείο κι ένα περιβάλλον το οποίο ερευνάται. Για να γίνει ανάδειξη θα πρέπει να έχει τελειώσει η έρευνα, τουλάχιστον στα βασικά της σημεία. Να θυμίσω αυτό που έχω πει πολλές φορές, ότι ο Ανδρόνικος ανακάλυψε τη Μεγάλη Τούμπα το 1977 και τελικά ο τύμβος της Βεργίνας, έτσι όπως τον ξέρουμε σήμερα, απεδόθη το 2001», συμπλήρωσε η κυρία Μενδώνη

Η κυρία Μενδώνη πληροφόρησε ότι η ανασκαφή σε αυτή τη φάση έχει στην ουσία ολοκληρωθεί, ενώ οι εργασίες που γίνονται αφορούν κυρίως την προστασία του μνημείου, των επιχρισμάτων, των χρωμάτων κ.α. «Ανασκαφή αυτή καθεαυτή δεν γίνεται αυτή τη στιγμή. Από εκεί και πέρα το πού, πώς και πότε θα συνεχίσει εξαρτάται από τα ευρήματα της γεωφυσικής διασκόπησης, η οποία βρίσκεται σε εξέλιξη από την ομάδα του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ), υπό τον κ. Γρηγόρη Τσόκα. Πρόκειται για έρευνα που θα γίνει σε φάσεις, καθώς ολόκληρος ο τύμβος είναι μια τεράστια περιοχή, περίπου 20 στρέμματα. Η πρώτη φάση αφορά το άμεσο περιβάλλον του τάφου, δηλαδή ένας ικανοποιητικός χώρος γύρω από το μνημείο», εξήγησε, συμπληρώνοντας ότι η γεωφυσική διασκόπηση δεν θα δώσει σημεία τα οποία είναι δεδομένα ότι έχει υπάρξει ανθρώπινη παρέμβαση, αλλά εκείνα που είναι διαφορετικά από το συνολικό γεωλογικό περιβάλλον. «Είναι πολύ πιθανόν τα σημεία αυτά να είναι κατασκευές αλλά είναι και πολύ πιθανόν να προέρχονται από κάποια γεωλογικού τύπου διαφοροποίηση από το λοιπό περιβάλλον. Οπότε εκεί θα πρέπει να γίνουν ανασκαφικές τομές για να δούμε περί τίνος πρόκειται και αναλόγως να προγραμματιστεί μια ανασκαφή. Άλλωστε έχουμε μπροστά μας έναν χειμώνα, η περιοχή εκεί είναι δύσκολη. Κάποιες ανασκαφικές τομές θα μπορούσαν να γίνουν. Μια ανασκαφή όμως που θέλει συστηματική δουλειά ενός τριμήνου ή τετραμήνου μέσα στον χειμώνα είναι δύσκολο», σημείωσε.

Είναι απόφαση του υπουργού η εξέταση του σκελετού να γίνει στην Ελλάδα.

Για την εξέταση του ανθρωπολογικού υλικού που βρέθηκε, η κυρία Μενδώνη δήλωσε ότι ακόμα αναζητούν το κατάλληλο εργαστήριο και τους κατάλληλους ανθρώπους που θα το κάνουν, συνδυασμός απαραίτητος, όπως είπε, καθώς είναι θέμα εξοπλισμού και των δύο. Η εξέταση πάντως θα γίνει από Έλληνες. «Ο υπουργός είπε ότι θα είναι Έλληνες οι επιστήμονες και πιστεύω ότι είναι σωστό αυτό. Δόξα τω Θεώ έχουμε καλό δυναμικό», τόνισε, ενώ ως προς το αν θα γίνει και εξέταση DNA η ίδια είπε ότι αυτό θα αποφασιστεί μετά από συζήτηση. «Γενικά το σύνολο των εξετάσεων που πρέπει να γίνουν και τα αποτελέσματα που θα υπάρξουν είναι πράγματα που θα προκύψουν μέσα από συζήτηση με τους ειδικούς. Όπως έχουμε πει θα γίνουν όλες εκείνες οι έρευνες που κρίνονται ότι ανταποκρίνονται στη σύγχρονη επιταγή της επιστήμης», δήλωσε.

Το μωσαϊκό αποκαθιστάται στο Μουσείο Αμφίπολης.

Και η αποκατάσταση του μωσαϊκού δαπέδου; «Βρίσκεται στη φάση της συντήρησης που γίνεται στο Μουσείο της Αμφίπολης και η οποία αφορά τα θραύσματα, μικρά αλλά και πολλά μεγάλα, από το στρογγυλό τμήμα που λείπει», απάντησε η κυρία Μενδώνη, τονίζοντας ότι είναι ένα παζλ που θέλει τον χρόνο του, η δε συγκόλλησή του σχετίζεται και με το πότε θα μπορέσει να βγει το προστατευτικό δάπεδο επί του οποίου βρίσκεται το μωσαϊκό και το οποίο συνδέεται με το σύνολο των υποστυλώσεων που έχουν τοποθετηθεί.

Το στοίχημα της Αμφίπολης.

Η Αμφίπολη όμως έχει κι ένα στοίχημα να κερδίσει. «Είναι μια εξαιρετικά καλή ευκαιρία να δει κανείς ένα μοντέλο βιώσιμης, ήπιας ανάπτυξης στην περιοχή, που θα διατηρήσει αλώβητο το φυσικό περιβάλλον και θα δίνει τη δυνατότητα και στους ίδιους τους κατοίκους, αλλά κυρίως στους επισκέπτες να απολαύσουν αυτό το μοναδικό και διαχρονικό πολιτιστικό απόθεμα. Γιατί την Αμφίπολη την ξέρουμε πολύ καλά σαν μια σημαντική αποικία των Αθηναίων και αρχαία πόλη, έχουμε το οχυρωματικό της σύστημα, τα οικοδομήματά της, πρόσφατα στο ΕΣΠΑ ανεδείχθη το Γυμνάσιο, γίνεται τώρα η αποκατάσταση του βυζαντινού Πύργου του Μαρμαρίου. Επίσης, υπάρχει ένα παρά πολύ ωραίο μουσείο που ανταποκρίνεται απολύτως στις σύγχρονες προδιαγραφές. Όλος αυτός ο αρχαιολογικός χώρος, που βρίσκεται σε πολύ καλή κατάσταση, σε συνδυασμό και με τον συγκεκριμένο τύμβο, άρα με το νεκροταφείο, μπορεί να προσφέρει κάτι πολύ ιδιαίτερο στην περιοχή και πραγματικά να προσελκύσει τους επισκέπτες και όχι μόνο στο ευκαιριακό επίπεδο που είναι τώρα. Αυτό που χρειάζεται είναι με συστηματικό τρόπο να μελετηθεί από τους συναρμόδιους, την περιφέρεια, τον δήμο, τα υπουργεία Περιβάλλοντος και Τουρισμού, βεβαίως και από το ΥΠΠΟ, ένα πρότυπο σχέδιο ανάπτυξης της περιοχής»,κατέληξε.

Πηγή: ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ
Δημοσίευση: 19/11/2014.

O Καργάκος για την Αμφίπολη: Φοβάμαι ότι το σοβαρό το κάνουμε γελοίο

Την εκτίμηση ότι ο τάφος του Μεγάλου Αλεξάνδρου βρίσκεται στη Μακεδονία εξέφρασε ο ιστορικός - συγγραφέας Σαράντος Καργάκος, ενώ, παράλληλα, διαφώνησε με τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζονται τέτοιες ανακαλύψεις στην Ελλάδα, αναφέροντας ως χαρακτηριστικό παράδειγμα την πρόσφατη επίσκεψη της κ. Κλούνεϊ.

Με αφορμή τον εντοπισμό του σκελετού του νεκρού της Αμφίπολης, ο κ. Καργάκος επισήμανε στον τηλεοπτικό σταθμό Star: «Εδώ και πολλά χρόνια υποστηρίζω ότι εφόσον ο τάφος του Αλεξάνδρου δεν βρίσκεται στην Αίγυπτο, και ειδικά στην Αλεξάνδρεια, πρέπει να αναζητηθεί στη Μακεδονία. Τα τελευταία χρόνια είχα εντοπίσει το ενδιαφέρον μου στην περιοχή της Αμφιπόλεως και στο τελευταίο βιβλίο μου είχα γράψει ότι πιθανόν ο τάφος να έχει βρεθεί και να μην το έχουμε αντιληφθεί. Ο λόφος Καστά είναι γεμάτος από κρυμμένους θησαυρούς». Παράλληλα, ο ιστορικός - συγγραφέας εξέφρασε τις επιφυλάξεις του για τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζει η χώρα τέτοιου είδους ανακαλύψεις. «Φοβάμαι ότι το σοβαρό το κάνουμε γελοίο στον τόπο αυτό. Και, ειλικρινά σας λέω, τρέμω στην ιδέα ότι μπορεί να βρεθεί σκελετός του Μεγάλου Αλεξάνδρου, διότι και αυτόν θα τον θεατροποιήσουμε. Δεν είμαστε σοβαροί, ώστε να αντιμετωπίσουμε με σοβαρότητα ορισμένα πράγματα», ανέφερε χαρακτηριστικά.

Μεταξύ άλλων, ο κ. Καργάκος εξαπέλυσε πυρά εναντίον της κ. Κλούνεϊ, λέγοντας ότι απαξίωσε να ανέβει στην Ακρόπολη, «γιατί λέει ότι δεν είχε τα κατάλληλα υποδήματα».

Πηγή: iefimerida.gr
Δημοσίευση:17/11/2014.

Όλγα Παλαγγιά: Το μνημείο της Αμφίπολης χρονολογείται στη Ρωμαϊκή εποχή

"Η γνώμη μου είναι ότι το εύρημα της Αμφίπολης είναι πιο σημαντικό από αυτό που πιστεύουν αυτή τη στιγμή οι ανασκαφείς" υποστηρίζει η καθηγήτρια Κλασικής Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών Όλγα Παλαγγιά, καταθέτοντας στην "Αυγή" την υπόθεση εργασίας για χρονολόγηση του μνημείου στη ρωμαϊκή περίοδο. Οδηγείται σ' αυτή την υπόθεση από την μελέτη της γλυπτικής του μνημείου, κυρίως από τις Καρυάτιδες, και παράλληλα συνδέει το μνημείο με τη μάχη των Φιλίππων.

Καθηγήτρια Κλασσικής Αρχαιολογίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών εξειδικευμένη στην αρχαία γλυπτική, η κ. Παλαγγιά έχει δημοσιεύσει πλήθος μελετών για την αρχαία γλυπτική, μεταξύ των οποίων για τις ρωμαϊκές Καρυάτιδες, τα γλυπτά του Παρθενώνα και την τέχνη της αρχαίας Μακεδονίας. Είναι διδάκτωρ του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης και έχει συμμετάσχει σε πολλά διεθνή συνέδρια με ανακοινώσεις. Έχει γράψει μεταξύ άλλων μονογραφία για τα αετώματα του Παρθενώνα και έχει επιμεληθεί πολλών συλλογικών τόμων όπως για την τεχνική της αρχαίας γλυπτικής, για την τέχνη της Αθήνας κατά τη διάρκεια του Πελοποννησιακού Πολέμου και για τη Μακεδονική κυριαρχία της Αθήνας κατά τον 4ο και 3ο αιώνα π.Χ.

Η "Αυγή" καταγράφει την υπόθεση εργασίας της έγκριτης αρχαιολόγου, ωστόσο περιμένει με ενδιαφέρον τα αποτελέσματα της ίδιας της ανασκαφής.

Συνέντευξη στην Πόλυ Κρημνιώτη.

* Ποια η γνώμη σας για το εύρημα;

H γνώμη μου είναι ότι το εύρημα της Αμφίπολης είναι πιο σημαντικό από αυτό που πιστεύουν αυτή τη στιγμή οι ανασκαφείς.

* Τι εννοείτε;

Είναι παγκοσμίου ενδιαφέροντος γιατί ενδέχεται να συνδέεται με τη μάχη των Φιλίππων. Το 42 π.Χ. στους Φιλίππους συγκρούστηκαν δύο μεγάλοι ρωμαϊκοί στρατοί, από τη μία ο στρατός του Βρούτου και του Κάσιου, δολοφόνων του Ιουλίου Καίσαρα, και από την άλλη του Μάρκου Αντώνιου και του Οκταβιανού, ανιψιού και κληρονόμου του Καίσαρα. Είναι ένας εμφύλιος πόλεμος που άλλαξε όλη την πορεία του αρχαίου κόσμου. Αν είχε νικήσει ο Βρούτος, δεν θα είχε ιδρυθεί η Ρωμαϊκή αυτοκρατορία. Επειδή ήταν εμφύλιος ο πόλεμος, και στις δύο πλευρές πολέμησαν συγγενείς και φίλοι, μέλη της ρωμαϊκής αριστοκρατίας.

Ο Βρούτος και ο Κάσιος νικήθηκαν και αυτοκτόνησαν και γνωρίζουμε ότι ο Βρούτος τιμήθηκε από τους αντιπάλους του μετά θάνατον. Ο Οκταβιανός, νικητής ων, επειδή δεν ήθελε να συνεχιστεί η διχόνοια ανάμεσα στα αντίπαλα μέρη, προσπάθησε να κατευνάσει τους αντιπάλους. Αυτά είναι ιστορικά δεδομένα. Επίσης είναι ιστορικό δεδομένο ότι το στρατόπεδο του Μάρκου Αντωνίου και του Οκταβιανού ήταν στην Αμφίπολη. Το στρατόπεδο του Βρούτου και του Κάσιου ήταν στην Καβάλα, ενώ το θησαυροφυλάκιό τους του φυλούσαν στη Θάσο. Γνωρίζουμε από την ιστορία ότι μετά την ήττα του Βρούτου ο Μάρκος Αντώνιος πήγε στη Θάσο και πήρε τον θησαυρό των νεκρών, πλέον, δημοκρατικών αντιπάλων του.

* Πώς εσείς συνδέετε τη μάχη των Φιλίππων με το μνημείο της Αμφίπολης;

Από τα αρχαιολογικά δεδομένα της ανασκαφής που γνωρίζουμε μέσω των επισήμων ανακοινώσεων του υπουργείου Πολιτισμού και της φωτογραφικής τεκμηρίωσης και σχεδιαστικής αναπαράστασης της εισόδου του μνημείου που δημοσιοποιήθηκαν επίσης από το υπουργείο, παρατηρούμε ότι η είσοδος του μνημείου αποτελείται από έναν καμαροσκεπή διάδρομο. Έως τώρα έχουν ανασκαφεί δύο μαρμάρινα πρόπυλα με γλυπτό διάκοσμο, τις Σφίγγες και τις Καρυάτιδες.

Φαίνεται σύμφωνα με τις επίσημες ανακοινώσεις, ότι στις πόρτες δεν υπήρχαν θυρόφυλλα. Εντύπωση προξενεί επίσης η ευρεία χρήση μαρμάρου Θάσου στο μνημείο και μάλιστα στην ορθομαρμάρωση των τοίχων. Το μάρμαρο γενικώς δεν εχρησιμοποιείτο στη Μακεδονική αρχιτεκτονική, παρ' ότι έχουμε χρήση του στη γλυπτική όπως στον Λέοντα της Αμφίπολης. Οι δε Μακεδονικοί τάφοι είχαν μαρμάρινα θυρόφυλλα, τα οποία όμως δεν ήταν από μάρμαρο Θάσου. Στην αρχαιολογία βασιζόμαστε στα παράλληλα και μέχρι τώρα, απ' όσο γνωρίζω, δεν έχουμε χρήση μαρμάρου Θάσου στην αρχιτεκτονική της κλασικής και ελληνιστικής Μακεδονίας.

Οι Καρυάτιδες νομίζω ότι κατά κάποιο τρόπο "κλειδώνουν" τη χρονολόγηση του μνημείου στη Ρωμαϊκή εποχή. Είναι αρχαϊστικές, δηλαδή μιμούνται τις αρχαϊκές Κόρες της Ακρόπολης. Φορούν λοξό ιμάτιο αρχαϊκών Κορών και επίσης χιτώνα καθαρά αρχαϊστικό, που αποτελεί επινόηση του γλύπτη. Από την άλλη, η φυσιογνωμία τους παραπέμπει στην κλασική περίοδο ενώ η κόμμωσή τους είναι συνδυασμός υστεροκλασικών κυματιστών βοστρύχων, οι οποίοι όμως πέφτουν στους ώμους σχηματίζοντας πλοκάμους περιστρεφόμενους, που μας είναι γνωστοί από τη Ρωμαϊκή γλυπτική. Δηλαδή παρατηρούμε στις Καρυάτιδες ένα στιλιστικό συνονθύλευμα που δεν μας παραπέμπει στην εποχή του Μεγάλου Αλεξάνδρου και των επιγόνων του, αλλά σε πολύ μεταγενέστερη.

* Είστε εξειδικευμένη στη γλυπτική. Για τις Καρυάτιδες των Ρωμαϊκών χρόνων έχετε δημοσιεύσει μελέτες. Όμως στην προκειμένη περίπτωση πώς τεκμηριώνετε ότι οι Καρυάτιδες της Αμφίπολης χρονολογούνται στη Ρωμαϊκή και όχι στη Μακεδονική περίοδο;

Διότι δεν υπάρχουν τέτοιες Καρυάτιδες αρχαϊστικές στη μνημειώδη γλυπτική πριν από τα μέσα του 1ου αιώνα π.Χ. Το παλαιότερο παράδειγμα είναι οι Καρυάτιδες των μικρών Προπυλαίων της Ελευσίνας που στήθηκαν από τον Ρωμαίο Άπιο Κλαύδιο Πούλχερ (Αppius Claudius Pulcher) γύρω στο 48 π.Χ. Σώζεται λατινική αναθηματική επιγραφή. Μου κάνει εντύπωση, αν οι Καρυάτιδες της Αμφίπολης ήταν πράγματι του 4ου αι. π.Χ., γιατί δεν ξαναεμφανίζονται ανάλογες Καρυάτιδες μέχρι τον 1ο αι. π.Χ.; Στην τέχνη, μια επινόηση μετά επαναλαμβάνεται.

* Την ίδια υπόθεση κάνετε και για τις Σφίγγες;

Ναι, γιατί οι Σφίγγες είναι μνημειώδεις, ύψους δύο μέτρων. Όμως από την περίοδο του Φειδία, κλασική δηλαδή περίοδο, μέχρι και τον 1ο π.Χ αιώνα δεν έχουμε Σφίγγες στη μνημειώδη γλυπτική. Έχουμε αγαλματίδια Σφιγγών ως εξαρτήματα θρόνων και μικρές Σφίγγες αιγυπτιακού τύπου σε τάφους της Αλεξάνδρειας. Στην Αμφίπολη οι μνημειώδεις αυτές Σφίγγες είναι κλασικής μορφής και παραπέμπουν στο σύμβολο του Οκταβιανού, το οποίο χρησιμοποιούσε στη σφραγίδα του και στα νομίσματά του. Μορφολογικά οι Σφίγγες του Οκταβιανού μοιάζουν με τις Σφίγγες της Αμφίπολης.

* Πώς είστε βέβαιη, αφού είναι κατεστραμμένα τα φτερά και το κεφάλι;

Το σώμα τους όμως είναι ίδιο. Κάνουμε λοιπόν την υπόθεση εργασίας ότι ο Οκταβιανός έβαλε το σύμβολό του στο πρόπυλο.

* Οι Σφίγγες και οι Καρυάτιδες είναι ικανά στοιχεία προκειμένου να τεκμηριώσουν την άποψή σας ότι το μνημείο της Αμφίπολης χρονολογείται στα Ρωμαϊκά χρόνια;

Ναι, είναι ικανά. Επιπλέον όμως η τυπολογία των Μακεδονικών τάφων δεν συνάδει με τα έως τώρα ευρήματα του μνημείου στον τύμβο Καστά που δίνει στη δημοσιότητα το υπουργείο Πολιτισμού. Η είσοδος του τύμβου Καστά αποτελείται από έναν μακρόστενο καμαροσκεπή διάδρομο με τρία επάλληλα πρόπυλα. Αντιθέτως, οι Μακεδονικοί τάφοι συνήθως αποτελούνται από έναν προθάλαμο και έναν κυρίως θάλαμο, δηλαδή δεν έχουν διαδρόμους με πρόπυλα.

Για να χρονολογηθεί το μνημείο της Αμφίπολης στην περίοδο των Μακεδονικών τάφων θα έπρεπε να έχουμε κεραμική ή νομίσματα ή επιγραφές. Ώς τώρα όμως δεν έχει παρουσιαστεί τίποτα απ' αυτά. Θέλω επίσης να επισημάνω την ομοιότητα του Τύμβου Καστά με το Μαυσωλείο του Οκταβιανού (μετέπειτα Αυγούστου) στη Ρώμη. Το Μαυσωλείο χτίστηκε γύρω στο 28 π.Χ. και έχει τη μορφή Τύμβου όπου τα χώματα συγκρατούνται από τοιχοδομία.

Στην κορυφή του υπήρχε μνημείο, στην προκειμένη περίπτωση άγαλμα του Αυγούστου. Ο ταφικός θάλαμος ήταν στο εσωτερικό του Τύμβου, ήταν προσβάσιμος από καμαροσκεπή διάδρομο, ο οποίος θυμίζει τον καμαροσκεπή διάδρομο της Αμφίπολης. Μέσα στον ταφικό θάλαμο της Ρώμης ήταν τοποθετημένα τα οστά του Αυγούστου και δώδεκα μελών της οικογενείας του, συνοδευόμενα από λατινικές επιγραφές.

* Γιατί πιστεύετε ότι ο πρωθυπουργός μιλάει για ελληνικότητα της Μακεδονίας;

Η ελληνικότητα της Μακεδονίας είναι δεδομένη, έχει αποδειχτεί και δεν περιμένουμε από ένα ακόμα μνημείο να μας επιβεβαιώσει κάτι το οποίο έχει ήδη τεκμηριωθεί. Προφανώς ο πρωθυπουργός πίστεψε ότι το μνημείο θα περιείχε χρυσά κτερίσματα κατ' αναλογίαν προς τα χρυσά της Βεργίνας. Το υπουργείο Πολιτισμού πιθανόν παραπλανήθηκε από μορφολογικές ομοιότητες της αρχιτεκτονικής του ευρήματος της Αμφίπολης με την αρχιτεκτονική των Μακεδονικών τάφων, όπως για παράδειγμα το μωσαϊκό με τους ρόμβους που βρέθηκε έξω από την είσοδο του μνημείου, το οποίο παραπέμπει σε ανάλογο μωσαϊκό ενός Μακεδονικού τάφου από την Αμφίπολη και βρίσκεται στο Μουσείο Αμφιπόλεως. Αλλά και η καμαροσκεπής κατασκευή παραπέμπει σε Μακεδονικούς τάφους.

Επίσης ο συσχετισμός του Λέοντα της Αμφίπολης με την κορυφή του Τύμβου Καστά, παρ' όλο που δεν έχει γίνει γενικά αποδεκτός, νομίζω ότι παρέσυρε τους ανασκαφείς να χρονολογήσουν το μνημείο την ίδια εποχή με τον Λέοντα, δηλαδή στο τέλος του 4ου αιώνα π.Χ. Και το λέω αυτό διότι οι ανασκαφείς παρουσίασαν τη μελέτη συσχέτισης του Λέοντα της Αμφίπολης με την κορυφή του Τύμβου σε συνέδριο που έγινε πέρσι στη Θεσσαλονίκη, πριν ακόμα ανακαλυφθεί η είσοδος του μνημείου. Βάσει πάντα των επισήμων ανακοινώσεων του υπουργείου και των φωτογραφιών που δημοσιεύει, έχουμε κι ένα άλλο στοιχείο που μας κάνει να υποθέσουμε ότι πρόκειται για ρωμαϊκή μίμηση της αρχιτεκτονικής των Μακεδονικών τάφων. Και εννοώ το γεγονός ότι ο χρωματισμός των ιωνικών παραστάδων έγινε με επίχρισμα και όχι απευθείας στο μάρμαρο.

Στους Μακεδονικούς τάφους, στους οποίους συνήθως δεν χρησιμοποιείται μάρμαρο, οι χρωματισμοί γίνονταν με επίχρισμα. Επίσης η ύπαρξη ενός διαδρόμου με επάλληλα πρόπυλα δεν παραπέμπει στην αρχιτεκτονική των Μακεδονικών τάφων.

* Θεωρείτε ότι το μνημείο είναι συλημένο;

Ναι, είναι συλημένο, διότι τα φτερά των Σφιγγών έχουν καταστραφεί και λείπουν τα κεφάλια τους. Επίσης έχει καταστραφεί το κεφάλι της μίας Καρυάτιδας. Όλες οι ζημιές έγιναν από χέρι ανθρώπου.

* Αρχαιοκάπηλων, όπως έχει γραφτεί;

Δε νομίζω ότι είναι από αρχαιοκάπηλους. Γνωρίζουμε ότι η Αμφίπολη καταστράφηκε από μεγάλη επιδρομή Θρακών τον 1ο αιώνα π.Χ. Θα άξιζε τον κόπο να ανιχνευτεί εάν το μνημείο αυτό καταστράφηκε από τους Θράκες τότε, γι' αυτό και στη συνέχεια σφραγίστηκε από τους Ρωμαίους. Πιστεύω ότι τα πρόπυλα μαρτυρούν πως το μνημείο αρχικά σχεδιάστηκε για να είναι προσβάσιμο στους επισκέπτες.

* Τι είδους μνημείο θεωρείτε ότι είναι, τάφος ή κάτι άλλο;

Οι ομοιότητες με το Μαυσωλείο του Οκταβιανού Αυγούστου, η ρωμαϊκή χρονολόγηση των Καρυάτιδων και το συνταρακτικό γεγονός της μάχης των Φιλίππων στην περιοχή, μας επιτρέπουν να διατυπώσουμε την υπόθεση εργασίας ότι πρόκειται για μνημείο νίκης του Οκταβιανού και του Μάρκου Αντωνίου, σε συνδυασμό με πολυάνδριο για τους πεσόντες Ρωμαίους αξιωματικούς και των δύο παρατάξεων.

* Η επιστημονική κοινότητα διαμαρτύρεται ότι ο πρωθυπουργός, το υπουργείο Πολιτισμού, μερίδα των ΜΜΕ προτρέχουν των επιστημονικών ανακοινώσεων για την Ανασκαφή. Εσείς ως επιστήμονας γιατί προτρέχετε;

Επειδή δεν θέλω να κατηγορηθώ ότι κι εγώ προτρέχω, διατύπωσα μια υπόθεση εργασίας ορμώμενη αφ' ενός από τη ρωμαϊκή χρονολόγηση των Καρυάτιδων αφετέρου από το μεγάλο ιστορικό γεγονός της μάχης των Φιλίππων, το οποίο ενδεχομένως δικαιολογεί ένα κολοσσιαίο μνημείο. Σας θυμίζω ότι οι Ρωμαίοι διακρίνονταν για τα κολοσσιαία μνημεία και τεχνικά τους έργα. Αντίθετα τα μνημεία της κλασικής και ελληνιστικής Μακεδονίας είναι σε πολύ μικρότερη κλίμακα.

* Όλη αυτή η δημοσιότητα για την ανασκαφή της Αμφίπολης βοηθάει το μνημείο και την αρχαιολογική έρευνα;

Σίγουρα όχι, διότι προκαταλαμβάνει συμπεράσματα και δημιουργεί πίεση κυρίως στους ανασκαφείς. Επίσης δημιουργεί προσδοκίες στο κοινό, οι οποίες μπορεί και να διαψευστούν. Η επιστημονική έρευνα πρέπει να γίνεται μακριά από τη δημοσιότητα. Ένας από τους λόγους που εγώ μίλησα σήμερα δεν είναι για να αντιπαρατεθώ με τους συναδέλφους μου αλλά γιατί θέλω να γίνει κατανοητό ότι η πολιτική και επικοινωνιακή πίεση γύρω από μια ανασκαφή δεν βοηθάει στην ανίχνευση της αλήθειας.

Πηγή: Η Αυγή
Δημοσίευση: 16/09/2014.

Αμφίπολη: Ετσι ήταν τα χαρακτηριστικά του νεκρού

ΤΑ ΝΕΑ ΣΕΝΑΡΙΑ

To πρόσωπο και το σώμα του νεκρού της Αμφίπολης, δίνεται με βάση τα πρώτα στοιχεία που έχουν στα χέρια τους οι επιστήμονες. Παρά το γεγονός ότι οι έρευνες στο DNA δεν έχουν ακόμη γίνει εντούτοις θεωρείται σίγουρο ότι πρόκειται για άνδρα.

Συγκεκριμένα, με βάση τα στοιχεία, είναι ένας άνθρωπος με ύψος περίπου 1.65 μ., καστανά μαλλιά και λευκό δέρμα. Ο καθηγητής στην οδοντιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, Μανώλης Παπαγρηγοράκης επισημαίνει ότι αν ο ένοικος του τάφου είχε καταγωγή από τη Θράκη, τα μαλλιά του πιθανότερο να ήταν καστανοκόκκινα.

Την ίδια στιγμή, η επικεφαλής των ανασκαφών Κατερίνα Περιστέρη κάνει λόγο για άνδρα και μάλιστα επιφανή στρατηγό. Ωστόσο, ο σκελετός μπορείς να δώσει πολύ περισσότερες απαντήσεις πέρα από το πώς ήταν η μορφή του συγκεκριμένου ανθρώπου. "Μελετώντας τα οστά και ανάλογα με το πώς πόσο πλήρης είναι η διατήρηση του σκελετού, μπορεί κανείς να προσδιορίσει πολλά στοιχεία για τη γενικότερη κατάσταση της υγείας του εν ζωή, όπως και για τη διατροφή του, καθώς για τυχόν παθήσεις ή τραύματά του" εξηγεί στα "ΝΕΑ" η δρ Κατερίνα Χαρβάτη, παλαιοανθρωπολόγος – καθηγήτρια του γερμανικού Πανεπιστημίου του Tubingen.

Αν ο τάφος ήταν ασύλητος

Τι θα έβρισκαν όμως οι αρχαιολόγοι στον τάφο του νεκρού της Αμφίπολης αν δεν τους είχαν προλάβει οι τυμβωρύχοι; "Χάρη στη μαρτυρία από τους ασύλητους μακεδονικούς τάφους στη Βεργίνα και ειδικότερα τον ασύλητο μακεδονικό τάφο ΙΙ (τάφο του Φιλίππου), μπορούμε να υποθέσουμε πως αν υπήρχαν κτερίσματα, θα ήταν οπλισμός, σκεύη συμποσίου από ασήμι ή χαλκό, στεφάνια και ενδεχομένως πήλινα αγγεία", εξηγεί η καθηγήτρια Κλασικής Αρχαιολογίας στο ΑΠΘ και διευθύντρια της πανεπιστημιακής ανασκαφής στη Βεργίνα, Χρυσούλα Παδιαδέλη.

Ο καθηγητής Κλασικής Αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, κ. Πάνος Βαλαβάνης στο TheTOC.gr τονίζει:

«Απαντώντας σε σχέση με το βάθος στο οποίο βρέθηκε ο κιβωτιόσχημος τάφος (1,60 μ. κάτω από το δάπεδο του τρίτου θαλάμου) θεωρώ ότι από τη στιγμή που έχουμε ταφή και όχι καύση, έπρεπε ο νεκρός να καταχωθεί, να ταφεί σε βάθος - για λόγους αυτονόητους, για τη δυσοσμία εξαιτίας της αποσύνθεσης.

Επίσης, η καύση ήταν ταφικό έθιμο, αλλά της μακεδονικής ελίτ». Συνεπώς, έχουμε ενταφιασμό επειδή ο νεκρός δεν ανήκει στη μακεδονική ελίτ; ρωτά το TheTOC.gr τον κ. Βαλαβάνη. «Δεν το πιστεύω» απαντά. «Είναι βεβαίως, μία υπόθεση, ωστόσο δεν μπορούμε να αποκλείσουμε και την προσωπική επιλογή. Να μην ήθελε καύση, αλλά ταφή».

«Το φαινόμενο της επιλογής μεταξύ καύσεως ή ταφής αρχίζει στη Εποχή του Σιδήρου, στον 9ο και τον 8ο αιώνα π.Χ. Μέχρι τότε γνωρίζαμε μόνο τις ταφές (από τους Μυκηναίους), ξαφνικά με την κάθοδο των νέων κατοίκων στον ελλαδικό χώρο, αρχίζει η καύση. Τα νεκροταφεία της εποχής -9ο, 8ο, 7ο αιώνα π.Χ. δηλαδή γεωμετρικά και αρχαϊκά χρόνια- δείχνουν ότι δίνεται η δυνατότητα επιλογής.

Η έρευνα προσπαθεί να κατανοήσει τα κριτήρια με τα οποία επέλεγε κάποιος να ταφεί ή να αποτεφρωθεί. Οι απόψεις διίστανται, αλλά αφορούν πρωιμότερες περιόδους από την εποχή στην οποία ανήκει ο τάφος της Αμφίπολης».

Παράδοση του γένους

«Μία εκδοχή είναι ότι το κριτήριο μπορεί να ήταν η παράδοση του γένους -εάν η φαμίλια, η οικογένεια του νεκρού επέλεγε κατά παράδοση την καύση, ακολουθούσε και ο ίδιος την παράδοση...»

Η καύση ήταν ακριβή

«Άλλη άποψη υποστηρίζει ότι διάλεγαν την ταφή επειδή η καύση ήταν πιο ακριβή. Η καύση απαιτούσε τεράστιες ποσότητες ξυλείας -δεν αποτεφρώνεται εύκολα το ανθρώπινο σώμα.

Στην πολυθρύλητη καύση του Ηφαιστίωνος, σύμφωνα με τον Διόδωρο, η ταφική πυρά έφτανε σε ύψος τα 60 μέτρα. Μπορεί κανείς να φανταστεί την ποσότητα της ξυλείας... Βεβαίως, αυτό ενδεχομένως ήταν συνδεδεμένο με την προσπάθεια του Αλεξάνδρου να τιμήσει τον Ηφαιστίωνα. Πάντως, κατά κανόνα οι ταφικές πυρές είναι μεγάλες...»

Η «μόδα» της εποχής

«Επίσης, έχουμε και περιόδους κατά τις οποίες μία «μόδα» υπερισχύει της άλλης. Όσο κατεβαίνουμε προς την κλασική περίοδο μειώνονται οι ταφές, αυξάνονται οι καύσεις μέχρι τα πρώιμα χρόνια, μετά έχουμε πάλι ταφές κλπ. Δεν είναι τόσο απόλυτα τα δεδομένα όσο νομίζουμε. Στην αρχαϊκή και κλασική περίοδο, στον Κεραμεικό -το νεκροταφείο της Αθήνας- έχουμε καύσεις και ταφές κοντά κοντά, σε διπλανούς τάφους. Συνοψίζοντας, πιθανώς και στην περίπτωση του νεκρού της Αμφίπολης, πρόκειται για προσωπική επιλογή. Παρόλο που υπάρχει ένα άλλο ζήτημα προς εξέταση...»

Πηγή: imerisia.gr
Δημοσίευση: 15/11/2014.

Προς το τέλος του μυστηρίου της Αμφίπολης

Το θρίλερ της Αμφίπολης συνεχίζεται και το σασπένς κορυφώνεται. Βρέθηκε ο τάφος, τα καρφιά και τα διακοσμητικά από το φέρετρο, τα οστά μαζί και το κρανίο του νεκρού, αλλά το φύλο και η ταυτότητά του παραμένουν άγνωστα. Την απάντηση θα τη δώσουν οι ειδικοί επιστήμονες που θα ασχοληθούν με το ανθρωπολογικό υλικό το επόμενο διάστημα. Η αγωνία, ωστόσο, εντείνεται για το ταφικό μνημείο στον λόφο Καστά. Είναι πράγματι αυτός ο «ένοικος» του τάφου ή κάποιος άλλος; Και ποιος εντέλει κρύβεται πίσω απ’ αυτήν την πολυτελή, δαπανηρή, μοναδική σε διάκοσμο ταφή; Ενα σκηνικό σε ταφικό μνημείο που ανάλογό του δεν έχουμε ξαναδεί στην Ελλάδα.

Ο τάφος, κατασκευασμένος από πωρόλιθους, αποκαλύφθηκε σε βάθος 1,60μ. από τους σωζόμενους λίθους του δαπέδου στον τρίτο θάλαμο στον λόφο Καστά της Αμφίπολης

Ας πάρουμε όμως τις νέες πληροφορίες με τη σειρά. Και να δούμε πώς το αίσθημα της απογοήτευσης των περασμένων ημερών έδωσε τη θέση του σε μια καινούργια γεμάτη προσδοκίες σεναριολογία. Στην Αμφίπολη όλα μοιάζουν να τελειώνουν και όλα να ξεκινούν από την αρχή.

Κάτω από τους λίθους του δαπέδου σε βάθος 1,60 μ., αποκαλύφθηκε μεγάλος κιβωτιόσχημος τάφος, κατασκευασμένος από πωρόλιθους μήκους 3,23 μ., πλάτους 1,56 μ. και σωζόμενου ύψους 1 μ. Αυτή ήταν η πρώτη εικόνα των ανασκαφέων, γιατί οι ορθοστάτες που βρέθηκαν στη συνέχεια από την ανωδομή του τάφου δείχνουν ότι το ύψος του έφτανε τουλάχιστον στο 1,80 μ.

Στο εσωτερικό του μια επιμήκης βάθυνση πλάτους 0,54 μ. και μήκους 2,35 μ. μαρτυρά ότι εκεί τοποθετήθηκε ξύλινο φέρετρο. Το επιβεβαιώνουν τα διάσπαρτα, σιδερένια και χάλκινα καρφιά, τα οστέινα και γυάλινα διακοσμητικά στοιχεία του φέρετρου, ενώ κατά την ανακοίνωση του υπουργείου Πολιτισμού, το συνολικό ύψος του τρίτου θαλάμου από την κορυφή της θόλου έως τον πυθμένα του τάφου είναι 8,90 μ.

Βρέθηκαν, διάσπαρτα, σιδερένια και χάλκινα καρφιά, καθώς και οστέινα και γυάλινα διακοσμητικά στοιχεία του φερέτρου

Επιβεβαιώνεται η σύληση

Ο σκελετός του νεκρού που βρέθηκε εντός και εκτός του τάφου ήταν η μεγαλύτερη ικανοποίηση της επιστημονικής ομάδας, παρότι ο τρόπος που εντοπίστηκε επιβεβαιώνει τη σύληση. Οπως αναφέρει στέλεχος του ΥΠΠΟ «δυστυχώς δεν μπορούμε να πούμε για τα οστά αν ανήκουν σε άνδρα ή γυναίκα κάτι που φαίνεται από τη λεκάνη, γιατί βρέθηκε θρυμματισμένη. Γι’ αυτό θα αποφανθούν ο ειδικοί επιστήμονες που θα εξετάσουν το υλικό. Αλλωστε ένας ανθρωπολόγος μπορεί αμέσως να δώσει την απάντηση». Ακόμη δεν έγινε γνωστό ποιο θα είναι το εργαστήριο, αλλά όπως αναφέρουν πληροφορίες δεν θα είναι ιδιωτικό αλλά ένα από τα πιο εξελιγμένα του πανεπιστημιακού χώρου.

Οπως είχαν πει πολλοί επιστήμονες, το ταφικό συγκρότημα στον λόφο Καστά φαίνεται πως είναι ένα δημόσιο έργο. Για την κατασκευή του χρησιμοποιήθηκε η μεγαλύτερη ποσότητα μαρμάρου που έχει ποτέ χρησιμοποιηθεί στη Μακεδονία, σημειώνει στην ανακοίνωση του υπουργείου Πολιτισμού η κ. Αννα Παναγιωταρέα, η οποία θυμίζει τα στοιχεία που κάνουν αυτό το μνημείο μοναδικό: τύμβος ύψους 33 μ., και επ’ αυτού το βάθρο με το υπερμέγεθες λιοντάρι, συνολικού ύψους 15,84 μ. «Οι σφίγγες, οι καρυάτιδες και το υπέροχο ψηφιδωτό με την αρπαγή της Περσεφόνης, αλλά και τα μαρμάρινα ζωγραφισμένα επιστύλια, τα οποία, αυτή τη στιγμή, συντηρούνται στο εργαστήριο του Μουσείου Αμφίπολης. Επισημαίνεται το πρωτοφανές ύψος του συνόλου της κατασκευής. Αυτό το μνημείο αποτελεί μοναδική και πρωτότυπη σύνθεση ποικίλων χαρακτηριστικών. Είναι μια εξαιρετικά ακριβή κατασκευή, το κόστος της οποίας είναι προφανώς απίθανο να είχε αναληφθεί από ιδιώτη». Στην ανακοίνωση υπογραμμίζεται ακόμη ότι «πρόκειται για μνημείο αφηρωισμένου νεκρού, δηλαδή, θνητού στον οποίον αποδόθηκαν λατρευτικές τιμές από την κοινωνία της εποχής του. Ο νεκρός ήταν εξέχουσα προσωπικότητα, καθώς μόνον έτσι εξηγείται η κατασκευή αυτού του μοναδικού ταφικού συγκροτήματος».

Το ταφικό συγκρότημα στον λόφο Καστά είναι ένα δημόσιο έργο, που για την κατασκευή του χρησιμοποιήθηκε η μεγαλύτερη ποσότητα μαρμάρου, που έχει ποτέ χρησιμοποιηθεί στη Μακεδονία

Οσο οι μη ειδικοί αναρωτιούνται τι μπορεί να σημαίνει το ξύλινο φέρετρο, οι επιστήμονες απαντούν πως «απ’ αυτό δεν προκύπτει κανένα συμπεράσματα». Ο καθηγητής κ. Πέτρος Θέμελης υπογραμμίζει στην «Κ» πως «οι γνωστοί ώς τώρα μακεδονικοί τάφοι ακόμη και οι κιβωτιόσχημοι επίσημων νεκρών περιείχαν κατάλοιπα καύσης του νεκρού καθώς και πολύτιμα σκεύη μέσα σε λάρνακες. Τώρα ένα φέρετρο πολυτελές με σκελετό κάτι δείχνει. Φαίνεται ότι είναι κάποιο επιφανές πρόσωπο, όχι όμως το κεντρικό».

Ο νέος κύκλος εικασιών που άνοιξε πάλι χθες, επαναφέροντας και τον Μ. Αλέξανδρο, δεν τον βρίσκει σύμφωνο. Ο ανασκαφέας της Μεσσήνης τονίζει πως πρώτα πρέπει να δούμε αν τα οστά είναι ανδρικά ή γυναικεία. Εξηγεί επίσης ότι: «Στα ελληνιστικά τουλάχιστον χρόνια και κατά κόρον αργότερα προς τα πρώιμα ρωμαϊκά, τα ταφικά μνημεία -ακόμη και εδώ στη Μεσσήνη που είναι λαμπρά υπέργεια και όχι υπόγεια- περιείχαν νεκρούς που έχαιραν κάποιου αφηρωισμού. Μετά θάνατον όλοι ήρωες λέγονται. Ήρωας σημαίνει νεκρός, αφηρωισμένος. Ένα επίσημο πρόσωπο της πολιτείας, όπως ένας αξιωματούχος, πάντοτε χαίρει μιας μεταθανάτιας τιμής. Όχι θεϊκής λατρείας, αλλά σ’ ένα επίπεδο ανάμεσα στους θεούς και τους ήρωες. Και οι θνητοί αυτοί ήταν αφηρωισμένοι». Μην ξεχνάμε, άλλωστε, πως έχει ασχοληθεί με το θέμα της λατρείας των ηρώων και της απόδοσης ύψιστων μεταθανάτιων τιμών σε επιφανείς πολίτες, στην έκδοση «Ήρωες και ηρώα στη Μεσσήνη».

Ο κ. Θέμελης πιστεύει πως μάλλον πρέπει να υπήρχε κι άλλος νεκρός ή άλλοι, δευτερεύοντες ενταφιασμένοι στον τρίτο θάλαμο. «Δεν μπορεί να είναι αυτός ο επίσημος νεκρός του τάφου έστω και πολυτελώς ενταφιασμένου, γιατί η καύση ήταν βασικό στοιχείο του αφηρωισμού».

Νέες εικασίες

Από το μεσημέρι χθες φούντωσαν πάλι τα σενάρια για τον «ένοικο», ενώ άρχισαν να επανέρχονται οι θεωρίες με πρωταγωνιστή τον Μ. Αλέξανδρο και την Ολυμπιάδα. Επανέκαμψε όμως και η θεωρία ότι μπορεί το μνημείο να είναι του Ηφαιστίωνα. «Ο Μ. Αλέξανδρος θέλησε να θεοποιήσει τον παιδικό του φίλο, αξιωματικό και συνοδοιπόρο του στην εκστρατεία στην Ασία, τον Ηφαιστίωνα (ήταν γιος του Αμύντορα), όμως οι Μακεδόνες δεν το δέχτηκαν και ζήτησαν τον αφηρωισμό του, θεωρώντας πως ο μόνος θεός είναι ο ίδιος ο στρατηλάτης», εικάζουν επιστήμονες παρ’ ότι η σορός του Ηφαιστίωνα αποτεφρώθηκε. Την ίδια ώρα η ανασκαφέας κ. Κατερίνα Περιστέρη με τις δηλώσεις της «ο τάφος ανήκει σε Μακεδόνα στρατηγό» πυροδοτεί νέες συζητήσεις και εικασίες.

Κι ενώ όλο και περισσότεροι αρχαιολόγοι θεωρούν ότι ο λόφος κρύβει κι άλλες ταφές, στέλεχος του ΥΠΠΟ είναι κατηγορηματικό: «Σ’ αυτό το σημείο του μνημείου δεν υπάρχει άλλη ταφή. Δεν γνωρίζουμε αν έχουμε δίπλα άλλους τάφους, όμως η ανασκαφή έφτασε πια στο φυσικό έδαφος». Η φάση αυτή ολοκληρώθηκε με την εύρεση του κιβωτιόσχημου τάφου και του σκελετού δήλωσε και η γ.γ. του ΥΠΠΟΑ Λίνα Μενδώνη από την Αμφίπολη: «Υπολείπονται πολλά ακόμη να γίνουν σε ένα χώρο σαν τον τύμβο Καστά. Είμαστε ευτυχείς που ένα τόσο σημαντικό και ιδιαίτερο μνημείο προστίθεται στο ψηφιδωτό της ελληνικής αρχαιολογίας και της Ιστορίας».

Τα επόμενα βήματα

Τι θα γίνει από δω και πέρα; Για να δρομολογηθούν οι εργασίες αποκατάστασης του μνημείου, μελετώνται συστηματικά τα διάσπαρτα αρχιτεκτονικά μέλη, τα οποία έχουν ταυτιστεί και αποδοθεί στον περίβολο. Περίπου 500 μαρμάρινα μέλη που βρίσκονται στην περιοχή στην οποία είναι τοποθετημένο το λιοντάρι της Αμφίπολης καθώς και άλλα 100 που αποκαλύφθηκαν πρόσφατα, όταν αποσύρθηκαν τα νερά της λίμνης Κερκίνης. Πρόκειται για γείσα, ορθοστάτες και στέψεις από τον περίβολο που είχαν μεταφερθεί το 1936 από την εταιρεία Ούλεν όταν κατασκεύαζε το φράγμα της Κερκίνης.

Στοιχεία για το γεωλογικό υπόβαθρο θα δώσουν ο έλεγχος και η δειγματοληψία των ιζημάτων (αποτελούνται από εναλλαγές άμμου και μάργας, λιμναίας προέλευσης), εσωτερικά και εξωτερικά του τάφου, καθώς και ο γεωτρητικός έλεγχος του υπεδάφους. Σχεδιάζεται επίσης η ολοκλήρωση του κοσκινίσματος των χωμάτων, των υποστυλωτικών εργασιών και των εργασιών συντήρησης στο μνημείο και βέβαια των ευρημάτων στο εργαστήριο του Μουσείου της Αμφίπολης. Στις 22 του μηνός ο υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού κ. Κ. Τασούλας θα δώσει συνέντευξη στο Μουσείο της Αμφίπολης, ενώ στις 29/11 στην Αθήνα πια, η ανασκαφέας κ. Κ. Περιστέρη θα παρουσιάσει στο αμφιθέατρο του υπουργείου τα αποτελέσματα της ανασκαφικής περιόδου στον λόφο Καστά.

Χθες, ανακοινώθηκε ότι η γεωφυσική διασκόπηση θα γίνει από το εργαστήριο Εφαρμοσμένης Γεωφυσικής του ΑΠΘ το οποίο διευθύνει ο καθηγητής Γρηγόρης Τσόκας, μετά από πρόταση του πρυτάνεως καθηγητή Περικλή Μήτκα. Αλλωστε το ΑΠΘ εκτός από την τεχνογνωσία του διέθεσε στο ΥΠΠΟΑ και πόρους του Πανεπιστημίου.

Πηγή: Καθημερινή
Σύνταξη:ΓΙΩΤΑ ΣΥΚΚΑ
Δημοσίευση: 13/11/2014.

Τασούλας: Σύντομα απαντήσεις για την ταυτότητα του νεκρού – Μπορεί να είναι ο Αλέξανδρος

«Το DNA που υπάρχει στα οστά του τύμβου Καστά αναμένεται να δώσει σύντομα απαντήσεις»

«Οι επιστήμονες και οι ανθρωπολόγοι μπορούν να δώσουν σύντομα απαντήσεις για την ταυτότητα του νεκρού στο Τύμβο Καστά» επισήμανε στο Mega ο υπουργός Πολιτισμού Κωνσταντίνος Τασούλας, ο οποίος δεν απέκλεισε μάλιστα το ενδεχόμενο ο νεκρός να είναι ο Μέγας Αλέξανδρος.

«Το DNA που υπάρχει στα οστά του τύμβου Καστά αναμένεται να δώσει σύντομα απαντήσεις... Μπορούμε να κάνουμε και ψηφιακή απεικόνιση του προσώπου του υποστηρίζουν οι επιστήμονες από τη στιγμή που έχει βρεθεί ολόκληρη οδοντοστοιχία» τόνισε.

«Οι ανθρωπολόγοι που θα πάρουν τώρα τη σκυτάλη θα αποφανθούν για αυτό» πρόσθεσε ο κ. Τασούλας.

Σημειώνεται ότι στην Αμφίπολη βρέθηκε μεγάλος κιβωτιόσχημος τάφος με ανθρώπινα οστά, σε υπόγειο χώρο βάθους 1,60 μέτρων, από τους σωζόμενους λίθους του δαπέδου του τρίτου θαλάμου.

Δεν έχει ακόμη διευκρινιστεί το φύλο του νεκρού, αλλά από τα ευρήματα προκύπτει ότι ήταν εξέχουσα προσωπικότητα. Η υπεύθυνη για την ανασκαφή αρχαιολόγος Κατερίνα Περιστέρη κάνει λόγο για μεγάλο στρατηγό θαμμένο στον τύμβο.

Πηγή: skai.gr
Δημοσίευση:13/11/2014.

Τι λέει η αρχαιολόγος Κινγκ για την Αμφίπολη

,br/>
Πηγή: youtube [newsit]
Δημοσίευση: 12/11/2014.

Αμφίπολη: Τάφο και σκελετό νεκρού αποκάλυψε η αρχαιολογική σκαπάνη

Εντυπωσιακά ευρήματα επιφύλαξε η αρχαιολογική σκαπάνη στον τύμβο Καστά στην Αμφίπολη, καθώς σύμφωνα με ενημέρωση του υπουργείου Πολιτισμού κάτω από το δάπεδο του τρίτου θαλάμου βρέθηκαν τάφος και σκελετός νεκρού. Σύμφωνα με το υπουργείο Πολιτισμού, σε βάθος 1,60μ. από τους σωζόμενους λίθους του δαπέδου, αποκαλύφθηκε μεγάλος κιβωτιόσχημος τάφος με διάσπαρτα, σιδερένια και χάλκινα καρφιά, καθώς και οστέινα και γυάλινα διακοσμητικά στοιχεία φερέτρου, μέσα και έξω από τον οποίο εντοπίσθηκαν οστά. Όπως αναφέρεται στην ανακοίνωση του υπουργείου Πολιτισμού το μνημείο είναι μια εξαιρετικά ακριβή κατασκευή, το κόστος της οποίας είναι προφανώς απίθανο να είχε αναληφθεί από ιδιώτη. Επίσης πιθανότατα πρόκειται για μνημείο εξέχουσας προσωπικότητας, στην οποία αποδόθηκαν λατρευτικές τιμές από την κοινωνία της εποχής.



Πηγή: youtube [nautemporiki.gr]

Δημοσίευση: 12/11/2014.
-------------------------------
Πηγή: youtube [MEGA]
Δημοσίευση:12/11/2014/.

Τιβέριος: «Ο σκελετός ανήκει πιθανότατα στον Νέαρχο

Τα νέα ευρήματα αποδεικνύουν ότι το σενάριο του Νέαρχου έχει ισχυρές πιθανότητες, μας λέει ο κ. Τιβέριος. Το μήκος του φερέτρου μάλλον απομακρύνει τον Αλέξανδρο Δ΄.

Σύμφωνα με την άποψη του καθηγητή Κλασσικής Αρχαιολογίας στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και Ακαδημαϊκού, Μιχάλη Τιβέριου, στο TheTOC τα νέα ευρήματα από το ταφικό μνημείο του τύμβου Καστά αποδεικνύουν ότι το σενάριο - που, μεταξύ άλλων, είχε διατυπώσει ο ίδιος - ότι εκεί βρίσκεται θαμένος ο στρατηγός του Μεγάλου Αλεξάνδρου, Νέαρχος, εξακολουθεί να υφίσταται και μάλιστα με ισχυρές πιθανότητες.

«Πρώτο σενάριο εξακολουθεί να παραμένει κατά τη γνώμη μου αυτό για τον στρατηγό του Μεγάλου Αλεξάνδρου, Νέαρχο. Δευτερευόντως έχω αναφέρει στο παρελθόν το σενάριο με τη γυναίκα του, Ρωξάνη, και το γιο του, Αλέξανδρο Δ'. Το μήκος, όμως, της βάθυνσης πλάτους στην οποία τοποθετήθηκε το φέρετρο, σύμφωνα με τις ανακοινώσεις που έγιναν σήμερα, ( σ.σ. φθάνει τα 2,35 μέτρα) φαίνεται να δείχνει ότι δεν ετάφη παιδί αλλά ενήλικας», μας λέει.

Σύμφωνα με τον κ. Τιβέριο, τα προαναφερθέντα πρόσωπα που έχει επισημάνει στο παρελθόν ότι σχετίζονται με το ταφικό μνημείο του τύμβου Καστά σχετίζονται με την πόλη της Αμφίπολης

΄Οπως μας είπε το σενάριο για τον Νέαρχο έχει ισχυρές πιθανότητες «παρ' ότι δεν ξέρουμε που πέθανε και πότε, εν τούτοις ξέρουμε ότι σχετιζόταν με την Αμφίπολη. Γι' αυτό και μπορεί να είχε ταφεί εκεί με τιμές. Για τον Αλέξανδρο τον Δ' και τη Ρωξάνη είχα αναφέρει τα ονόματά τους επειδή εκεί δολοφονήθηκαν. Τα σενάρια αυτά δεν στηριζόντουσαν στο ... μυαλό μου αλλά σε πληροφορίες που έχουμε από ιστορικές μαρτυρίες».

Χρονολόγηση: τέλος 4ου - αρχές 3ου αι π.Χ.

Και για τη χρονολόγηση; «Οι ανασκαφείς αναφέρουν ότι το ταφικό μνημείο χρονολογείται στα τέλη του 4ου αιώνα π.Χ.. Με βάση όλα τα στοιχεία δεν θα απέκλεια και πρώτες δεκαετίες 3ου αιώνα π.Χ.. Σύντομα αναμένεται η δημοσίευση της ανασκαφής. Η κεραμεική που σίγουρα έχει βρεθεί θα μας λύσει το ζήτημα της χρονολόγησης».

Πηγή: theTOC.gr
Σύνταξη:Κατερίνας Λυμπεροπούλου
Δημοσίευση: 12/11/2014.

Αμφίπολη: Το αίνιγμα της σκάλας

Διαβάστε την καταπληκτική ανάλυση της Ντόροθι Κινγκ που ενισχύει την ελληνική επιχειρηματολογία έναντι των Σκοπιανών - Την Τετάρτη στο μουσείο της Αμφίπολης νέα ενημέρωση για την πορεία της ανασκαφής.

Με τις επίσημες πηγές να τηρούν σιγή Σφιγγός κυλούν οι ώρες έως την ενημέρωση για την πρόοδο της ανασκαφής, η οποία θα γίνει την Τετάρτη 12 Νοεμβρίου και ώρα 13:00, στο μουσείο της Αμφίπολης. Παράλληλα, ανεπισήμως διαψεύδεται κατηγορηματικά η πιο πρόσφατη από τις φήμες που κυκλοφόρησαν σχετικά με το ταφικό μνημείο, ότι δηλαδή βρέθηκαν σκαλοπάτια που οδηγούν σε υπόγειο χώρο, κάτω από το τεχνητό, παραλληλόγραμμο όρυγμα του τρίτου θαλάμου.

Επίσης, με αφορμή τις δηλώσεις που έκανε στο Πρώτο Θέμα της προηγούμενης Κυριακής η Ισραηλινή αρχαιολόγος Ορίτ Πελέγκ περί ιδεολογικών και πολιτικών προσδοκιών γύρω από τα ευρήματα της Αμφίπολης, προσδοκίες που μόνο οι Έλληνες επέλεξαν να έχουν αντιθέτως με όλο τον υπόλοιπο κόσμο που απολαμβάνει τις αμιγώς αρχαιολογικές αποκαλύψεις από ένα εξαιρετικό μνημείο, αναμένεται δυναμικός σχολιασμός επί του ζητήματος στην συνέντευξη τύπου της Τετάρτης. Η γραμμή που θα τονιστεί με έμφαση, είναι ότι το υπουργείο και οι εκπρόσωποί του, ουδέποτε αποπειράθηκαν να δημιουργήσουν προσμονή για συγκεκριμένες προσωπικότητες ή ευρήματα. Όσο για το ότι οι εκάστοτε δηλώσεις της επικεφαλής ανασκαφέως, κας Κατερίνας Περιστέρη πυροδότησαν, άθελά της, την υπερβολή, όπως πχ η πάγια θέση της ότι το μνημείο στον Τύμβο Καστά ήταν προφανώς αφιερωμένο σε κάποιο επιφανέστατο πρόσωπο, χαρακτηρίζεται ως παρενέργεια του έντονου γενικού ενδιαφέροντος και όχι ως εσκεμμένη επικοινωνιακή στρατηγική.

Εν τω μεταξύ, πολύ μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζει η τελευταία δημόσια τοποθέτηση της, γνωστής πλέον, Αμερικανίδας αρχαιολόγου Ντόροθι Κινγκ, τόσο για το ζήτημα της όποιας πολιτικής εκμετάλλευσης των ανασκαφών στην Αμφίπολη, τη σχέση του μνημείου με τον Μέγα Αλέξανδρο, τον θετικό για την Ελλάδα ρόλο που διαδραμάτισε η λεηλασία του Παρθενώνα από τον Έλγιν όσο και τις ιστορικά παράλογες και αβάσιμες αξιώσεις των Σκοπιανών να οικειοποιηθούν την αρχαία δόξα -και κυρίως την ονομασία- της Μακεδονίας.

Συγκεκριμένα, η Ντόροθι Κινγκ γράφει ότι «οι αρχαίοι ανήγειραν μνημεία και τοποθετούσαν αγάλματα στο πλαίσιο προπαγανδιστικών εκστρατειών. Τόσο η ιστορία όσο και η αρχαιολογία ανέκαθεν υπήρξαν κομμάτι της ταυτότητας ενός έθνους. Εξακολουθούν, δε, να χρησιμοποιούνται για προπαγανδιστικούς σκοπούς έως σήμερα. Κάποιες φορές αυτό είναι κακό, κάποιες φορές καλό.

"Τα γλυπτά του Παρθενώνα που ο Έλγιν μετέφερε στο Λονδίνο διαδραμάτισαν ρόλο πρώτης τάξεως πρεσβευτών για λογαριασμό των Ελλήνων στην αρχή του 19ου αιώνα. Βοήθησαν στο να καταλάβουν όλοι τελικά ότι η ρωμαϊκή αρχιτεκτονική δεν ήταν ανώτερη της αρχαιοελληνικής, αντιθέτως, μάλιστα, ότι οι Ρωμαίοι είχαν αντιγράψει τους Έλληνες. Ο ελληνικός πολιτισμός, ο οποίος παρέμεινε επί ένα τεράστιο χρονικό διάστημα κρυμμένος εξαιτίας της οθωμανικής κατάκτησης, ήταν άξιος θαυμασμού. Αυτό οδήγησε απευθείας στη διαμόρφωση ενός φιλελληνικού ρεύματος, χάρη στο οποίο συγκεντρώθηκαν κεφάλαια για την υποστήριξη του αγώνα των Ελλήνων για την ανεξαρτησία. Όποια και εάν είναι η άποψη που μπορεί να έχει ο καθένας σήμερα για τον Έλγιν, την εποχή που εκείνος έδρασε, οι ενέργειές του οδήγησαν απευθείας στο να συγκεντρωθούν τα χρήματα με τα οποία αγοράστηκαν όπλα, γεγονός που συνέβαλε στην απελευθέρωση της Ελλάδας από τους Οθωμανούς.

"Προφανώς, δεν είναι κάθε προπαγάνδα απαραιτήτως καλή ή ιστορικά τεκμηριωμένη. Η ονομασία "Ρουμανία", για παράδειγμα, σημαίνει "γη των Ρωμαίων", παρόλο που η συγκεκριμένη περιοχή ήταν απλώς μία από τις πάμπολλες που είχαν κατακτήσει οι Ρωμαίοι, χωρίς ουδέποτε να τη θεωρήσουν πατρίδα και βάση τους. Τα Σκόπια είχαν διάφορες ονομασίες στην Αρχαιότητα, ποτέ όμως το "Μακεδονία" δεν ήταν μία από αυτές. Θα πρέπει να παραδεχτεί κάποιος ότι οι αρχαίοι Μακεδόνες κατέκτησαν τη χώρα των σημερινών Σκοπίων, όμως ο Μέγας Αλέξανδρος κατέκτησε επίσης το σύγχρονο Ιράν και το Αφγανιστάν. Ωστόσο, καμία από αυτές τις χώρες δεν ισχυρίστηκε ότι υπήρξε τμήμα της αρχαίας Μακεδονίας!

"Εκτός από τις γελοίες θεωρίες ότι το μνημείο της Αμφίπολης δημιουργήθηκε από Ρωμαίους, ότι η κα Περιστέρη και οι ταλαντούχοι άνθρωποι που την πλαισιώνουν κάνουν κακή ανασκαφή, τώρα έχουμε και κατηγορίες ότι η Αμφίπολη χρησιμοποιείται για πολιτική προπαγάνδα. Όμως, ακόμη και εάν αυτό είναι αλήθεια, ποιον πειράζει; Κανέναν. Όλοι γνωρίζουν το επί αιώνες μεγαλείο των Αθηνών και τώρα οι προβολείς μετατοπίζονται κάπως από την Αθήνα στην αρχαία δόξα της Μακεδονίας. Οι Μακεδόνες δεν εμφανίστηκαν από το πουθενά στο προσκήνιο της ιστορίας με τον Φίλιππο Β' και δεν έλαμψαν μόνο χάρη στον Μέγα Αλέξανδρο.

"Μία από τις πιο σπουδαίες νίκες τους, ήταν η ισοπέδωση του περσικού στρατού από τον Αλέξανδρο Α' στην Αμφίπολη. Ο Ευρυπίδης πέρασε καιρό στη βασιλική αυλή της Μακεδονίας, συνθέτοντας αρκετά από τα έργα του πριν πεθάνει το 406 π.Χ. -όπως έγινε και με αρκετές άλλες προσωπικότητες της διανόησης και της τέχνης της αρχαιότητας. Ο Μέγας Αλέξανδρος είχε αυτού του είδους τις καταβολές, ήταν προϊόν αυτού του περιβάλλοντος.

"Πολλά αρχαιοελληνικά μνημεία ανεγέρθηκαν για να επιδείξουν την πολιτική ισχύ και να επιτελέσουν προπαγανδιστικούς σκοπούς. Ο Παρθενώνας πχ αποτυπώνει τους πανηγυρισμούς για τη νίκη στη Μάχη του Μαραθώνα και την ελληνική ανωτερότητα σε σχέση με τους Πέρσες, χάρη στην οποίαν νίκησαν.

"Όποιος και εάν ήταν αυτός που έκτισε το μνημείο στον Τύμβο Καστά, μετέδωσε με έμφαση μια σειρά από πολιτικά μηνύματα. Οι κολοσσιαίες διαστάσεις παραπέμπουν, καταφανώς, στην πρόθεση να φανεί ότι εκεί ήταν θαμμένο ένα από τα πιο σημαντικά πρόσωπα του κόσμου. Οι Σφίγγες ήταν αφ' ενός σύμβολο της Αμφίπολης και χρησιμοποιούνταν στα νομίσματα της πόλης, αφ' ετέρου όμως συνδέονταν, κατά πάσα βεβαιότητα, με τον Αλέξανδρο κατά την περίοδο του Ρωμαίου αυτοκράτορα Αυγούστου.

"Ο κυκλικός περίβολος ήταν πιο σπάνιος και πιο δύσκολο να κατασκευαστεί από ένα τετράγωνο, πράγμα που σημαίνει ότι η πρόθεση πίσω από τη σχεδίασή του ήταν η επίδειξη της τελευταίας λέξης των τεχνικών δυνατοτήτων για εκείνη την εποχή. Σχεδόν τα πάντα στην Αμφίπολη συμβόλιζαν κάτι και, είτε το μνημείο προοριζόταν για τον Μέγα Αλέξανδρο, είτε για κάποιον εξίσου ισχυρό με εκείνον, το μνημείο ήταν επί της ουσίας ένα εξαίρετο προπαγανδιστικό έργο.

"Δυστυχώς η Ελλάδα πασχίζει να ξεπεράσει την οικονομική κρίση και, κατά τη διάρκεια των προηγούμενων δεκαετιών, δεν χρηματοδοτούνταν όλες οι αρχαιολογικές ανασκαφές όσο καλύτερα θα γινόταν σε έναν ιδανικό κόσμο -όχι ότι αυτό γίνεται σε άλλες χώρες ή ότι θα επιτευχθεί ποτέ. Εάν όμως οι ειδήσεις για σπουδαίες αποκαλύψεις που γίνονται στην Αμφίπολη ανεβάζουν το ηθικό του λαού, δίνοντάς του την ευκαιρία να νιώθει υπερηφάνεια για κάτι, τότε αυτό γιατί να είναι κάτι κακό;

"Η τέχνη ανέκαθεν χρησιμοποιήθηκε σαν μέσον προπαγάνδας. Αυτό όμως δεν είναι πάντα κάτι αρνητικό».

Πηγή: protothema.gr
Σύνταξη: Βασίλης Τσακίρογλου.
Δημοσίευση: 11/11/2014.