Κατερίνα Περιστέρη: Η αρχαιολόγος και το αίνιγμα της Αμφίπολης

Το όνομα της συνδέθηκε με τη μεγαλύτερη ανακάλυψη από την εποχή του Μανόλη Ανδρόνικου. Κατόρθωσε να υπερβεί τα όρια του χώρου του πολιτισμού και να συζητηθεί ευρύτατα εντός αλλά και εκτός συνόρων.

Το καλοκαιρινό καπελάκι με το οποίο την πρωτοείδαμε τον περασμένο Αύγουστο να ξεναγεί τον πρωθυπουργό Αντώνη Σαμαρά στον Τύμβο Καστά και αργότερα ο μαύρος μπερές και το κόκκινο κασκόλ που έγιναν «σήμα κατατεθέν» σχεδόν σε κάθε δημόσια εμφάνισή της ταύτισαν στα μάτια του μέσου Ελληνα την Κατερίνα Περιστέρη με την εικόνα του επιστήμονα όπως συχνά προβάλλει μέσα από τις σελίδες των βιβλίων. Η ανασκαφέας της Αμφίπολης και προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Σερρών είναι το μοναδικό ίσως πρόσωπο του πολιτισμού που κατόρθωσε να υπερβεί τα όρια του χώρου και να συζητηθεί ευρύτατα εντός αλλά και εκτός συνόρων μέσα στο 2014...

Το βάρος της διαχείρισης της σημαντικότερης αρχαιολογικής ανακάλυψης από την εποχή του αείμνηστου Μανόλη Ανδρόνικου στη Βεργίνα και δη σε ένα εντελώς διαφορετικό μιντιακό - και όχι μόνο - τοπίο σαφώς δεν είναι μια εύκολη υπόθεση. Κατάφερε η εκ Καβάλας αρχαιολόγος να το σηκώσει και, αν ναι, σε ποιον βαθμό; Οι απόψεις διαφέρουν και καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα εκτιμήσεων: από τους διθυράμβους για την εντυπωσιακή αναμφίβολα ανακάλυψη (κάποια στιγμή στο Διαδίκτυο κυκλοφόρησαν ακόμη και φήμες περί πιθανής υποψηφιότητάς της για την Προεδρία της Δημοκρατίας) ως τις αιτιάσεις περί συμβολής σε μια ιστορία πολιτικής σκοπιμότητας.

Αντιπαραθέσεις και σχόλια

Φειδωλή στις δηλώσεις της η ίδια, ωστόσο δεν ήταν λίγες οι φορές κατά τη διάρκεια του τελευταίου τετραμήνου - όταν, δηλαδή, η κοινή γνώμη παρακολουθούσε με κομμένη την ανάσα τη σταδιακή αποκάλυψη των γοητευτικών ευρημάτων - που «σήκωσε το γάντι» επιχειρώντας να αποκρούσει υπαινιγμούς αλλά και ευθείες βολές. Χαρακτηριστική, μεταξύ άλλων, η απάντησή της στην επιστολή του ΔΣ του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων τον περασμένο Σεπτέμβριο η οποία καλούσε το υπουργείο Πολιτισμού «να παρέμβει για να σταματήσει η πίεση που ασκείται στην αρχαιολογική έρευνα λόγω της συνεχούς αναφοράς που γίνεται σε αυτήν, ακόμη και σε ανώτερο κυβερνητικό επίπεδο». Η κυρία Περιστέρη σχολίασε ότι η ανασκαφή «της» διεξάγεται με τον καλύτερο επιστημονικό τρόπο και επεσήμανε την πλήρη στήριξη της πολιτικής ηγεσίας του ΥΠΠΟΑ.

Ευρήματα και ερωτήματα

«Θεωρώ χρέος μου να ενημερώνω το ευρύ κοινό για την πορεία μιας ανασκαφής που βρίσκεται στο επίκεντρο της επικαιρότητας, για την οποία εκφράζεται ιδιαίτερο ενδιαφέρον και αγάπη όχι μόνο από συναδέλφους αρχαιολόγους και συνεργάτες διαφόρων ειδικοτήτων αλλά και από το ευρύτερο κοινό που ξεπερνά τα όρια της Ελλάδας, με δελτία Τύπου και φωτογραφικό υλικό, όποτε κριθεί απαραίτητο» σημείωνε παρακάτω, για να προσθέσει αμέσως μετά: «Είμαστε σε εποχή που η ενημέρωση προχωρεί με γρήγορους ρυθμούς και είναι προτιμότερο να είναι έγκυρη και όχι ανακριβής. Με συγκινεί το παγκόσμιο ενδιαφέρον για την ανασκαφική μου έρευνα σε μια δύσκολη για τη χώρα μας εποχή που μόνο καλό κάνει, χωρίς την παραμικρή σκοπιμότητα».

Η αντιπαράθεση με τη συνάδελφό της κυρία Ολγα Παλαγγιά, η οποία υποστήριξε ότι το ταφικό μνημείο είναι ρωμαϊκό και όχι μακεδονικό, του τέλους του 4ου π.Χ. αιώνα, όπως η ανασκαφική ομάδα εξαρχής εκτίμησε, προκάλεσε ποικίλα σχόλια. Και όχι μόνο: η δυσαρέσκεια που εξέφρασε η Κατερίνα Περιστέρη για τις δημόσιες τοποθετήσεις αρχαιολόγων οι οποίοι μιλούν χωρίς να έχουν εικόνα της ανασκαφής, το γεγονός ότι συχνά ο λόγος της χαρακτηρίζεται από την αμεσότητα της προφορικής κουβέντας αλλά και το ότι η ίδια έχει αποφύγει να αποκλείσει ρητά το ενδεχόμενο ο «ένοικος» του μεγαλοπρεπούς τάφου να είναι ο Μέγας Αλέξανδρος συζητήθηκαν επίσης τους τελευταίους μήνες. Ετι περισσότερο η πρώτη επιστημονική ανακοίνωση των ανασκαφικών δεδομένων η οποία έγινε στο Αμφιθέατρο του ΥΠΠΟΑ στις 29 Νοεμβρίου και κατά την άποψη πολλών υπήρξε κατώτερη των προσδοκιών καθώς η γενικότερη εκτίμηση ήταν ότι άφησε σημαντικά κενά. Χαρακτηριστική η πολυσυζητημένη παρέμβαση της γενικής γραμματέως του υπουργείου κυρίας Λίνας Μενδώνη ύστερα από επανειλημμένες ερωτήσεις για τα οστά, τη θέση του σκελετού αλλά και για την καθυστέρηση στην ανθρωπολογική μελέτη. Είχε αποφασίσει να μη μιλήσει, όπως είπε, αλλά «με έχουν προκαλέσει και οι ερωτήσεις και οι απαντήσεις».

Λίγο μετά τη βράβευσή της με το «Μακεδονικό Βραβείο 2014» τον περασμένο Οκτώβριο, η Κατερίνα Περιστέρη περιέγραφε στους δημοσιογράφους την αγάπη της για την επιστήμη που υπηρετεί: «Η αρχαιολογία είναι πάντα μαγεία και πάντα είναι το άγνωστο... Δεν ξέρουμε τι θα μας κρύψει και τι θα μας βγάλει η αυριανή μέρα. Αυτή είναι η μεγάλη αλήθεια. Ποτέ δεν πρέπει να απογοητευόμαστε, αλλά πάντα πρέπει να είμαστε αισιόδοξοι ότι θα βρούμε ωραία πράγματα...».

Νωρίτερα στη διάρκεια της εκδήλωσης η ίδια είχε αναφερθεί μεταξύ άλλων στους καθηγητές της στο Τμήμα Ιστορίας Τέχνης και Αρχαιολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης: τον Γ. Δεσποίνη, τον Μ. Ανδρόνικο, τον Δ. Παντερμαλή, τον Δ. Θεοχάρη. Το βιογραφικό της είναι πλούσιο: μεταπτυχιακές σπουδές στη Γαλλία και αξιοσημείωτη επαγγελματική εμπειρία - μεταξύ άλλων ως επιστημονική συνεργάτις του Δ. Λαζαρίδη για τέσσερα χρόνια στην Αρχαία Αμφίπολη - ως τον διορισμό της έπειτα από γραπτό διαγωνισμό στην Αρχαιολογική Υπηρεσία το 1980, αρχικά στην ΙΘ' Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων Θράκης και αργότερα στην ΙΗ' ΕΠΚΑ Ανατολικής Μακεδονίας, όπου ανέπτυξε σημαντική ανασκαφική δραστηριότητα.

Η πορεία προς τον λόφο

Το 2004 ανέλαβε προϊσταμένη της νεοσύστατης τότε ΚΗ΄ Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων Σερρών Κεντρικής Μακεδονίας, όπου παραμένει ως σήμερα, στη νέα μετεξελιγμένη μορφή της. Την περίοδο 2009-2010 δραστηριοποιείται στην ανασκαφή στο Αρχαϊκό Νεκροταφείο της περιοχής του Λόφου Καστά. Δύο χρόνια αργότερα, το 2012, ξεκινά για πρώτη φορά η ανασκαφή κάθετα του Λόφου. Την άνοιξη του 2014, λίγες ημέρες έπειτα από το Αρχαιολογικό Συνέδριο για την ανασκαφική δραστηριότητα στη Μακεδονία, η Κατερίνα Περιστέρη σχολίαζε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ την ανακάλυψη της εισόδου του ταφικού περιβόλου του Τύμβου: «Η είσοδος ήταν κολλημένη στον περίβολο και αγναντεύει, όπως και το λιοντάρι, την Αμφίπολη...» έλεγε. Μερικούς μήνες μετά ακολούθησαν οι Σφίγγες και κατόπιν οι Καρυάτιδες, το περίφημο ψηφιδωτό με την αναπαράσταση της αρπαγής της Περσεφόνης, ο κιβωτιόσχημος τάφος και, φυσικά, ο σκελετός. Η σταδιακή αποκάλυψη των γοητευτικών ευρημάτων πυροδότησε το κρεσέντο του ενδιαφέροντος. Ως την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές πολλά μένουν ακόμη να απαντηθούν...

Πηγή: tovima.gr
Δημοσίευση: 28/12/2014.

Αμφίπολη: Τι έδειξε η πρώτη «ακτινογραφία» του λόφου Καστά

Τα πρώτα αποτελέσματα από την γεωφυσική διασκόπηση και την γεωλογική χαρτογράφηση του λόφου Καστά στην Αμφίπολη που ξεκίνησαν στις 11 Νοεμβρίου και διεξήχθησαν αποσπασματικά, λόγω των δυσμενών καιρικών συνθηκών, έδωσε στην δημοσιότητα το Υπουργείο Πολιτισμού. Η έρευνα επιβεβαίωσε ότι ο λόφος έχει μεικτή δομή με το μεγαλύτερο τμήμα του να είναι φυσικό, ενώ η ανθρωπογενής επίχωση αποτελεί, όπως επισημαίνεται, σχετικά μικρό τμήμα.

Στην ανακοίνωση αναφέρεται ότι «η έρευνα επικεντρώθηκε στη δημιουργία μοντέλου του εδάφους της εποχής, πριν από την παρέμβαση για την ανέγερση της θόλου. Για το σκοπό αυτό, πραγματοποιήθηκαν γεωλογικές και τεκτονικές παρατηρήσεις καθώς και αριθμός ηλεκτρικών τομογραφιών. Οι πρόσφατες αποχωματώσεις και τα προγενέστερα σκάμματα προσέφεραν χώρο παρατηρήσεων για απτές και αδιαμφισβήτητες αποδείξεις της θέσεως και των χαρακτηριστικών των γεωλογικών σχηματισμών.

Σ' αυτή την φάση ερευνήθηκε το υπέδαφος στο χώρο γύρω από τη θόλο, δηλαδή το πρανές βόρεια, όπως και τα άνδηρα που σχηματίστηκαν από την προηγηθείσα ανασκαφή, στα ανατολικά και δυτικά της. Η διασκόπηση των χώρων πραγματοποιήθηκε εφαρμόζοντας την μέθοδο της ηλεκτρικής τομογραφίας και σε πολύ μικρή έκταση τη μέθοδο του ραντάρ υπεδάφους (γνωστής και ως GPR – Ground Penetrating Radar) λόγω των μεθοδολογικών περιορισμών, στις συγκεκριμένες γεωλογικές και αρχαιολογικές συνθήκες».

Στην ανακοίνωση επισημαίνεται πως «η έρευνα επιβεβαίωσε ότι ο λόφος έχει μικτή δομή με το μεγαλύτερο τμήμα του να είναι φυσικό, ενώ η ανθρωπογενής επίχωση συνιστά σχετικά μικρό τμήμα. Η θόλος φαίνεται ότι εδράστηκε και ανεγέρθηκε εντός ορύγματος, το οποίο διανοίχτηκε στους γεωλογικούς σχηματισμούς των πρανών του προϋπάρχοντος λόφου, που περατώνεται λίγα μέτρα βόρεια της θόλου» και προσθέτει:

«Η γεωφυσική διασκόπηση έδωσε απεικονίσεις του εσωτερικού του λόφου, όπου εντοπίστηκαν αντιστατικές δομές, οι οποίες διερευνήθηκαν περαιτέρω. Σε μία περίπτωση βόρεια της θόλου, η αφαίρεση των χωμάτων αποκάλυψε ότι η υπεδάφια δομή που απεικονίστηκε με τις ηλεκτρικές τομογραφίες ήταν φακός άμμου, δηλαδή φυσικός σχηματισμός. Η περίπτωση αυτή φαίνεται στο συνημμένο σχήμα. Στην οριζόντια τομογραφική απεικόνιση για υψόμετρο των 93μ., τα θερμά χρώματα δείχνουν τις περιοχές με υψηλή ειδική ηλεκτρική αντίσταση και αντίστοιχα τα ψυχρά χρώματα τις περιοχές με χαμηλή.

Οι τομογραφίες που έδωσαν αυτή την εικόνα διεξήχθησαν στη επιφάνεια του εδάφους, πριν από την αφαίρεση των χωμάτων και η οποία ήταν υψηλότερα του επιπέδου των 93μ. Τα σημεία, όπου έπρεπε να γίνει περαιτέρω διερεύνηση, σημειώνονται ως «σημεία ενδιαφέροντος». Η λευκή γραμμή στην οριζόντια τομογραφική απεικόνιση σημειώνεται και επί του εδάφους. Είναι φανερό ότι η ανωμαλία της τομογραφίας οφείλεται στον αμμώδη γεωλογικό σχηματισμό. Σημειωτέον ότι οι ανωμαλίες με τις υψηλές τιμές αντίστασης, οι οποίες φαίνονται στο βόρειο τμήμα της οριζόντιας τομής δεν αξιολογούνται, επειδή είναι μέσα στους φυσικούς σχηματισμούς.

Στη συγκεκριμένη φωτογραφία φαίνεται ότι το αρχαίο όρυγμα περατώνεται σε μικρή απόσταση βόρεια της θόλου, το βορειότερο τμήμα της οποίας υποδεικνύεται και από το πλαστικό κάλυμμα το οποίο διακρίνεται.

Κάποια άλλα σημεία, τα οποία έχουν εντοπιστεί χρήζουν ανασκαφικής διερεύνησης. Η έρευνα συνεχίζεται, όταν το επιτρέπουν οι καιρικές συνθήκες».

Την ερευνητική ομάδα αποτελούν ο επικεφαλής καθηγητής Γρηγόρης Τσόκας, Διευθυντής του Εργαστηρίου Εφαρμοσμένης Γεωφυσικής ΑΠΘ, ο καθηγητής Παναγιώτης Τσούρλος, ο αν. καθηγητής Γιώργος Βαργεμέζης, μεταπτυχιακοί φοιτητές και άλλο επιστημονικό προσωπικό του Εργαστηρίου. Συμμετέχουν, επίσης: ο ιζηματολόγος αν. καθηγητής Γιώργος Συρίδης, ο παλαιοσεισμολόγος καθηγητής. Σπύρος Παυλίδης και ο γεωλόγος του ΥΠΠΟ, Δρ. Ευάγγελος Καμπούρογλου.

Πηγή: ethnοs.gr
Δημοσίευση: 22/12/2014.

Ποια θέματα έψαξαν περισσότερο στο Google οι Ελληνες το 2014

Η Αμφίπολη, οι εκλογές 2014 και η nerit ήταν για φέτος οι ταχύτερα αυξανόμενες αναζητήσεις στην Ελλάδα μέσω της Google. Είναι δηλαδή τα όσα απασχόλησαν τους Έλληνες, αλλά και τις τελευταίες τάσεις σε ό,τι αφορά τις διαδικτυακές αναζητήσεις τους, βασισμένα στη διερεύνηση και ανάλυση των δισεκατομμυρίων ερωτημάτων που γίνονται μέσω της Google κάθε χρόνο.

Η Google ανακοίνωσε το Ετήσιο This Year in Search για το 2014, μία ματιά για το έτος που πέρασε, μέσα από την προοπτική και τα ενδιαφέροντα των Ελλήνων χρηστών.

Στην κορυφή των ταχύτερα αυξανόμενων αναζητήσεων στην Ελλάδα για το 2014 τοποθετείται ο τύμβος της Αμφίπολης, ακολουθώντας την ιδιαίτερα εκτεταμένη δημοσιότητα που εξακολουθητικά λάμβανε το θέμα των σταδιακών αποκαλύψεων των ανασκαφών τους τελευταίους μήνες. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει η πολιτική σφραγίδα της λίστας αυτής, με 4 αποτελέσματα να αφορούν άμεσα ή έμμεσα τις Αυτοδιοικητικές Εκλογές του 2014, ενώ ιδιαίτερα ψηλά κατατάσσεται η ΝΕΡΙΤ. Τέλος, σε ό,τι αφορά μεγάλες εκδηλώσεις, η Eurovision και το Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου κυριαρχούν στα ενδιαφέροντα των Ελλήνων χρηστών.

Ταχύτερα αυξανόμενες αναζητήσεις στην Ελλάδα:

1. αμφιπολη

2. εκλογες 2014

3. nerit

4. eurovision 2014

5. που ψηφιζω

6. βασεις 2014

7. mundial 2014

8. ypes

9. iphone 6

10. αποτελεσματα εκλογων

Πηγή: imerisia.gr
Δημοσίευση: 16/12/2014

Συνάντηση με τον Δήμαρχο Αμφίπολης είχε η Όλγα Κεφαλογιάννη

Η τουριστική αξιοποίηση της Αμφίπολης και της ευρύτερης περιοχής, βρέθηκε στο επίκεντρο της συνάντησης που είχαν σήμερα η υπουργός Τουρισμού κυρία Όλγα Κεφαλογιάννη και ο δήμαρχος της Αμφίπολης κ. Κωνσταντίνος Μελίτος.

Στη συνάντηση που έγινε στα γραφεία του ΕΟΤ στην Αθήνα, η υπουργός Τουρισμού εξέφρασε το μεγάλο ενδιαφέρον της για τα σπουδαία αρχαιολογικά ευρήματα και τόνισε ότι η περιοχή έχει τα χαρακτηριστικά για να προσελκύσει μεγάλο αριθμό επισκεπτών. Υπογράμμισε ακόμη ότι η ανάδειξη της Αμφίπολης πρέπει να γίνει σε συνδυασμό με το ιδιαίτερο πολιτιστικό και φυσικό κάλλος της περιοχής. Να δημιουργηθεί –είπε - ένα νέο πρότυπο αξιοποίησης του ευρήματος, με συμμετοχή της τοπικής αυτοδιοίκησης και της κοινωνίας.

Η κυρία Κεφαλογιάννη επισήμανε ότι τα αρχαιολογικά ευρήματα της Αμφίπολης θα συμβάλλουν στην περαιτέρω ανάπτυξη του ελληνικού τουρισμού. Στη συνάντηση ο δήμαρχος Αμφίπολης ζήτησε τη συνδρομή των συναρμόδιων υπουργείων (Τουρισμού, Πολιτισμού και Αγροτικής Ανάπτυξης) για την εκπόνηση ενός ολοκληρωμένου σχεδίου, ήπιας τουριστικής ανάπτυξης.

Ο γενικός γραμματέας του ΕΟΤ κ. Πάνος Λειβαδάς που συμμετείχε στη συνάντηση, είπε ότι ο ΕΟΤ θα παράσχει τεχνογνωσία για την τουριστική προβολή της περιοχής. Για να εξειδικευτούν τα μέτρα της συνεργασίας, συμφωνήθηκε να πραγματοποιηθεί και νέα συνάντηση.

Πηγή: tvkosmos.gr
Δημοσίευση: 5/12/2014.

Εντυπωσιακές νέες παραστάσεις στην Αμφίπολη

Έναν άνδρα, μία γυναίκα, έναν ταύρο και φτερωτές μορφές έφεραν στο φως οι εργασίες συντήρησης του ταφικού μνημείου.

Ένα ζώο-πιθανότατα ταύρος-και εκατέρωθεν μία γυναικεία και μία ανδρική μορφή εν κινήσει αποκαλύφθηκαν στο ταφικό μνημείο της Αμφίπολης, στο πλαίσιο των εργασιών συντήρησης των επτά μαρμάρινων «επιστυλίων» που ανήκουν στον τρίτο και πιο περίτεχνο χώρο του μνημείου.

Τα μαρμάρινα μέλη αποτελούν τμήμα θριγκού και φέρουν γραπτό διάκοσμο. Ήταν τοποθετημένα κάτω από τις μαρμάρινες δοκούς της οροφής που επίσης φέρουν γραπτό διάκοσμο: μιμήσεις φατνωμάτων με εγγεγραμμένους ρόδακες.

Δεξιά της γυναικείας και αριστερά της ανδρικής φιγούρας διακρίνονται υδρίες και φτερωτές μορφές. Η δεξιά φτερωτή μορφή κατευθύνεται προς ένα τριποδικό λέβητα.

Σε πολλά σημεία της παράστασης όπως στο ένδυμα και στην κεφαλή της γυναικείας μορφής, στο ένδυμα της ανδρικής και της φτερωτής μορφής και στον τρίποδα, υπάρχουν εμφανή ίχνη από χρώματα κόκκινο, μπλε και ώχρα.

Το άνω μέρος του επιστυλίου φέρει διακόσμηση ιωνικού κυματίου.

Πηγή: skai.gr
Δημοσίευση: 3/12/2014/

Παναγιωταρέα προς Καρασάββα: Αξίζει για μια αμοιβή να εκθέτεις την Ελλάδα;

Σκληρή απάντηση στο δημοσίευμα των Sunday Times και την ανταποκρίτρια Α. Καρασάββα, έδωσε η υπεύθυνη επικοινωνίας για τον τάφο της Αμφίπολης, Α. Παναγιωταρέα.

Μία ακόμη κόντρα έχει ξεσπάσει με φόντο τις αποκαλύψεις στο ταφικό μνημείο της Αμφίπολης.

Αιτία ένα χθεσινό δημοσίευμα της βρετανικής εφημερίδας Sunday Times στο οποίο η ελληνίδα ανταποκρίτρια Ανθή Καρασάββα αναφερόταν στη FYROM ως Μακεδονία.

Όπως γράφει η δημοσιογράφος στο άρθρο, «τα υπολείμματα [του νεκρού] αποκαλύφθηκαν νωρίτερα αυτό το μήνα [...] περίπου 375 μίλια βόρεια των Αθηνών, κοντά στα σύνορα με τη Μακεδονία».

Τη δική της απάντηση και μάλιστα σκληρή έδωσε αυτόχρημα η υπεύθυνη επικοινωνίας για τον τάφο της Αμφίπολης, Α. Παναγιωταρέα μέσα από την προσωπική της σελίδα στο Facebook.

«Είναι δικαίωμα της κ. Ανθής Καρασάββα να γράφει ό,τι θέλει στους Sunday times για το ταφικό συγκρότημα της Αμφίπολης, που οι επισκέπτες του όταν θα μπαίνουν μέσα θα χάνουν τος φως τους από την ομορφιά και τη μεγαλοπρέπεια του. Αλλωστε ουκ ολίγοι επιδόθηκαν σε τερατολογία» σημείωσε.

«Δεν είναι όμως ηθικό για την κ. Καρασάββα-που ξέρω ότι μπαίνει στην σελιδα αυτή- ούτε και για κανέναν Ελληνα δημοσιογράφο να γράφει ότι " Η Αμφίπολη είναι πολύ κοντά στη Μακεδονία", και να αναφέρεται στην FYROM. Υπάρχει διεθνης όρος αναφοράς στη γειτονικη χώρα και αυτόν οφείλουμε να τηρούμε. Δεν είναι η πρώτη φορά που η κυπρία συνάδελφος γράφει ανάλογα. Αρθρα της, όπως εκείνα για την "εκπαίδευση Κούρδων στη Νέα Μάκρη" έχουν φέρει σε πολύ δύσκολη θέση την Ελλάδα. Γνωρίζει ότι όλα αυτά είναι ψευδή. Αξίζει για μια αμοιβή από τους Sunday Times και προηγουμένως για ένα ρεπορταζ που πληρωνόταν από το CNN, να εκθετει την Ελλάδα- με ψευδείς ειδήσεις-διεθνώς;», κατέληξε η κ. Παναγιωταρέα.

Πηγή: thetoc.gr
Δημοσίευση: 1/12/2014.
Βλ. και στο in.gr
Sunday Times: «Η Αμφίπολη συνορεύει με τη Μακεδονία».

Αρχαιολόγοι κατά υπουργείου για την Αμφίπολη: Ευτελίζετε το μνημείο

Ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων δημοσιοποιεί επιστολή προς την ηγεσία του ΥΠΠΟΑ με την οποία ζητούσε να προβεί σε όλες τις απαραίτητες ενέργειες για την Αμφίπολη.

Στην επιστολή γίνεται λόγος για «σύγχυση των εννοιών δημοσίευση και δημοσιοποίηση», «παραφιλολογία και πάσης φύσεως ερμηνείες περί το μνημείο, που καταλήγουν πολλές φορές σε τερατολογίες», «ευτελισμό του ίδιου του μνημείου, που έφτασε να βρίσκεται στο επίκεντρο διαδικτυακών στοιχημάτων με μεταβλητή παράμετρο την ταυτότητα του νεκρού, χωρίς καμία αντίδραση εκ μέρους του ΥΠΠΟΑ»/

Είχε σταλεί στις 3 Οκτωβρίου.

Η επιστολή του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων είχε σταλεί στον υπουργό Πολιτισμού Κώστα Τασούλα και τη γ.γ. του ΥΠΠΟΑ Λίνα Μενδώνη, με κοινοποίηση στη Μαρία Βλαζάκη, μέχρι πρότινος γενική διευθύντρια Αρχαιοτήτων & Πολιτιστικής Κληρονομιάς, στις 3 Οκτωβρίου και σύμφωνα με τον ΣΕΑ «ποτέ δεν έλαβε απάντηση».

Όπως γράφει στο σχετικό σημείωμα:

«Μετά τη λήξη της ανασκαφικής περιόδου 2014 στον Τύμβο Καστά της Αμφίπολης και τις σχετικές ανακοινώσεις στο αμφιθέατρο του ΥΠΠΟΑ το Σάββατο 29 Νοεμβρίου 2014, θεωρούμε σκόπιμο πλέον να δημοσιοποιήσουμε την επιστολή την οποία ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων είχε απευθύνει στην πολιτική ηγεσία στις 3 Οκτωβρίου 2014 και ποτέ δεν έλαβε απάντηση.

Πιστεύουμε ότι τα θέματα που τίθενται στην επιστολή, δυστυχώς, παραμένουν επίκαιρα. Ας αναλάβει, λοιπόν, ο καθένας τις ευθύνες του».

H επιστολή του ΣΕΑ είναι η εξής:

«Η ανασκαφή στον Τύμβο Καστά και η δημοσιότητα γύρω από την διεξαγόμενη έρευνα της ΚΗ ΕΠΚΑ στην Ελλάδα και το εξωτερικό, σε κανονικές συνθήκες θα ήταν ένα γεγονός ιδιαίτερα θετικό για την αναζωπύρωση του ενδιαφέροντος για την πολιτιστική κληρονομιά και την ιστορική μνήμη, για την προβολή του έργου της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας, ακόμη και για την εξοικείωση των πολιτών με την πολυπλοκότητα του αρχαιολογικού έργου.

Δυστυχώς, όμως, γινόμαστε καθημερινά μάρτυρες δημοσιευμάτων και γεγονότων που, αντί να προάγουν την γνώση των πολιτών για την αρχαιολογική έρευνα, δημιουργούν το αντίθετο αποτέλεσμα:

• Η σύγχυση των εννοιών δημοσίευση και δημοσιοποίηση, με τη δημοσιοποίηση των υποθέσεων εργασίας της ερευνητικής ομάδας ως βέβαιων συμπερασμάτων, πριν ολοκληρωθεί η ανασκαφική έρευνα και η μελέτη του μνημείου, με αποτέλεσμα τον εκφυλισμό του απαραίτητου επιστημολογικού εργαλείου σε αιτία αμφισβήτησης της επιστημονικής σκέψης των ανασκαφέων. 
• Η βεβαιότητα με την οποία παρουσιάζονται στα ΜΜΕ τα ανασκαφικά χρονοδιαγράμματα. Οι αναφορές στον έντυπο και ηλεκτρονικό τύπο για καταστροφές του σημαντικότατου μνημείου, φερόμενες ως αποτέλεσμα άστοχων πρακτικών των προηγούμενων αλλά και της τρέχουσας ανασκαφικής περιόδου. 
• Η παραφιλολογία και οι πάσης φύσεως ερμηνείες περί το μνημείο, που καταλήγουν πολλές φορές σε τερατολογίες. Ο ευτελισμός του ίδιου του μνημείου, που έφτασε να βρίσκεται στο επίκεντρο διαδικτυακών στοιχημάτων με μεταβλητή παράμετρο την ταυτότητα του νεκρού, χωρίς καμία αντίδραση εκ μέρους του ΥΠΠΟΑ. 
• Η χρήση του οπτικού υλικού της ανασκαφής, που ανήκει στο ΥΠΠΟΑ, για τον προσπορισμό ιδιωτικού κέρδους: για παράδειγμα, υπήρξαν ιδιωτικές εκδόσεις και ιδιωτικές ιστοσελίδες στο διαδίκτυο που αφορούν σχεδόν αποκλειστικά τον Τύμβο Καστά και προσπορίζονται διαφημιστικά οφέλη χωρίς το ΥΠΠΟΑ να παρεμβαίνει για τη διαφύλαξη των δικαιωμάτων του. 

 Όλα τα παραπάνω κινδυνεύουν να εισαγάγουν μια νέα αντίληψη για την ανασκαφική διαδικασία και δεοντολογία, που θα έχει επίπτωση συνολικά στο έργο της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας. Δεν είναι τυχαίο ότι δημοσιεύματα του αθηναϊκού και περιφερειακού τύπου ήδη συκοφαντούν άλλα αρχαιολογικά έργα στην επικράτεια, που δεν εννοούν να ακολουθήσουν τους «ρυθμούς της Αμφίπολης». Εντύπωση επίσης μας προκάλεσε ότι το ενδιαφέρον των εγχώριων ΜΜΕ για τον Τύμβο Καστά δεν μεταφράστηκε σε ενδιαφέρον λ.χ. για τις εκδηλώσεις που έγιναν σε μνημεία και μουσεία όλη την επικράτεια κατά τη διάρκεια των Ευρωπαϊκών Ημερών Πολιτιστικής Κληρονομιάς (26-28 Σεπτεμβρίου).

Δεδομένου ότι έχετε αναλάβει τη διαρκή εποπτεία και συντονισμό του ανασκαφικού έργου στην Αμφίπολη εκτιμούμε ότι θα πρέπει να προβείτε σε όλες τις απαραίτητες ενέργειες προκειμένου να διαφυλαχθεί το ιδεολογικό φορτίο του μνημείου, το κύρος της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας και την επαφή του κοινού με τα μνημεία σε όλη την επικράτεια, αφού τα διαλαμβανόμενα θεωρούμε ότι κινδυνεύουν να εκθέσουν ανεπανόρθωτα όλους στη συνείδηση της ελληνικής και διεθνούς κοινότητας».

Την επιστολή υπογράφουν η πρόεδρος του ΣΕΑ Όλγα Σακαλή και ο γενικός γραμματέας του ΔΣ Θέμης Βάκουλης.

Πηγή: thetoc.gr
Δημοσίευση: 1/12/2014.

Amphipolis Tomb by Greektoys.org (new update #3)

Πηγή: Sketchfab

Αμφίπολη: ένας ανεκμετάλλευτος τουριστικός προορισμός

Πηγή: serrestv.gr [youtube] Δημοσίευση: 1/12/2014.

Αμφίπολη: Τα ευρήματα του τύμβου Καστά απασχολούν τον διεθνή Τύπο

Το ταφικό μνημείο του τύμβου Καστά εξακολουθεί να απασχολεί τον διεθνή Τύπο, ο οποίος συνεχίζει να αφιερώνει δημοσιεύματα στη σπουδαία ανακάλυψη της Αμφίπολης.

Άρθρο του Forbes το οποίο τιτλοφορείται με το ερώτημα: «Ποιος βρίσκεται στον τάφο του Μεγάλου Αλεξάνδρου;» – μεταξύ άλλων – αναφέρει: «Ένας τάφος που πολλοί πιστεύουν ότι επρόκειτο για του Μεγάλου Αλεξάνδρου αρχίζει να αποδίδει τα μυστικά του. Ευρήματα από ταφικούς θαλάμους στην Αμφίπολη, παρουσιάστηκαν από τους αρχαιολόγους του υπουργείου Πολιτισμού στην Αθήνα.

Ανάμεσα στις ανακαλύψεις, οι οποίες έγιναν στο 2.300 ετών μνημείο, συγκαταλέγεται ένα ψηφιδωτό δάπεδο με την Αρπαγή της Περσεφόνης από τον Άδη, τον Άρχοντα του Κάτω Κόσμου. Παρόμοια απεικόνιση υπήρχε και στον τάφο του πατέρα του Αλέξανδρου, Φιλίππου Β΄ της Μακεδονίας».

O αρθρογράφος συνεχίζει κάνοντας αναφορά στα ευρήματα - σε πολλά νομίσματα, κάποια εξ αυτών να φέρουν τη μορφή του Μεγάλου Αλεξάνδρου, στις σφίγγες και στις τριών μέτρων Καρυάτιδες οι οποίες φρουρούν το θάλαμο που βρέθηκε ο σκελετός, ο οποίος πλέον χρειάζεται να ταυτοποιηθεί.

Ο ίδιος ο Μέγας Αλέξανδρος, επισημαίνει το άρθρο, είναι γνωστό ότι έχει ταφεί στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου, αφότου ο Πτολεμαίος άρπαξε τη σορό του στην πορεία του από τη Βαβυλώνα προς τη Μακεδονία το 323 π.Χ. Οι εικασίες δίνουν και παίρνουν στην Ελλάδα για το γεγονός ότι, απουσία του Αλέξανδρου, στον τάφο έχουν ταφεί είτε η σύζυγός του Ρωξάνη, είτε η μητέρα του Ολυμπιάδα. Τέλος, το δημοσίευμα αναφέρεται και στην προσπάθεια Βρετανών στρατιωτών να κλέψουν τον γιγάντιο λέοντα που κάποτε στόλιζε την κορυφή του τύμβου, καθώς και τόνους μαρμάρων, ωστόσο δέχθηκαν επίθεση Βουλγάρων και Αυστριακών, αφήνοντας πολλά από τα μάρμαρα διασκορπισμένα στην ύπαιθρο.

Ταυτοποίηση του σκελετού

Στις επόμενες ημέρες αναμένεται να ανατεθεί από το υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού η εξέταση του σκελετού από το Μουσείο της Αμφίπολης, στο οποίο βρίσκεται, σε ομάδα ανθρωπολόγων.

Φωτογραφία από την ανεύρεσή του στον κιβωτιόσχημο τάφο της Αμφίπολης έδειξε η υπεύθυνη της ανασκαφής, Κατερίνα Περιστέρη, στην ενημερωτική εκδήλωση του Σαββάτου. Η αρχαιολόγος διευκρίνισε πως ο σκελετός φωτογραφήθηκε με χώματα, καθώς ήταν διαταραγμένος από τυμβωρύχους και έτσι έπρεπε η μεταφορά του να γίνει με ιδιαίτερη προσοχή, και για να μην αναμειχθεί το DNA του νεκρού με εκείνο των εργαζομένων. Η ανάλυση θα φανερώσει κατά πόσον έχουν διατηρηθεί ίχνη από το ρούχο που φορούσε ο νεκρός ή άλλα μικροστοιχεία.

Πηγή: naftemporiki.gr
Δημοσίευση: 1/12/2014.

Αμφίπολη: Βρέθηκαν νομίσματα του 2ου αιώνα και αγγεία

Κ. Περιστέρη: «Ας χαρούμε το μνημείο. Υπομονή για τις απαντήσεις»

«Ξεκινήσαμε το 2012 σ’ αυτό το λόφο μυστήριο. Ήταν μια πρόκληση. Υπήρχε μια φήμη στους κάτοικους της περιοχής, πως στον Τύμβο Καστά υπήρχε ο “τάφος της Βασίλισσας”», ήταν τα πρώτα λόγια της κας Περιστέρη (δεξιά).

«Μένει η μελέτη και δουλειά από δω και πέρα, για να εξηγήσουμε τι εντόπισε η αρχαιολογική σκαπάνη» ανέφερε η προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Σερρών, Κατερίνα Περιστέρη, η οποία τόνισε: «Ας χαρούμε το μνημείο. Υπομονή για τις απαντήσεις», κατά τη διάρκεια των επιστημονικών ανακοινώσεων για τις ανασκαφικές εργασίες στον Τύμβο Καστά στην Αμφίπολη, σήμερα στο αμφιθέατρο του υπουργείου Πολιτισμού.

«Ξεκινήσαμε το 2012 σ’ αυτό το λόφο μυστήριο. Ήταν μια πρόκληση. Υπήρχε μια φήμη στους κάτοικους της περιοχής, πως στον Τύμβο Καστά υπήρχε ο “τάφος της Βασίλισσας”, ήταν τα πρώτα λόγια της κας Περιστέρη, η οποία αναφέρθηκε στην αρχή των ανασκαφών από τον Λαζαρίδη, στην ανακάλυψη του περιβόλου των 497 μέτρων και στην επιστροφή των 500 κομματιών του από το Λιθότοπο.

Νομίσματα του 2ου αιώνα και αγγεία

Η υπεύθυνη της ανασκαφής στην ομιλία της με θέμα: «Ανασκαφική έρευνα Ταφικού Μνημείου Τύμβου Καστά Αμφίπολης (2012-2014)», έκανε ένα ανασκαφικό οδοιπορικό με τη βοήθεια φωτογραφιών, κάνοντας αναφορά στην διαταραχή που συνάντησαν οι ανασκαφείς στον τελευταίο θάλαμο. «Πέρασαν βέβηλα χέρια» είπε χαρακτηριστικά η κα Περιστέρη.

Το νέο στοιχείο που παρουσιάστηκε σήμερα είναι πως ενώ στον κυρίως θάλαμο δεν βρέθηκαν καθόλου κτερίσματα, στους άλλους χώρους ήρθαν στο φως ευρήματα, όπως νομίσματα του 2ου αιώνα και αγγεία, τα οποία περνούν από τις διαδικασίες καθαρισμού και συντήρησης και θα παρουσιαστούν. Επίσης, υπάρχει αρκετό υλικό κεραμικής που θα μελετηθεί, σύμφωνα με δήλωση της κας Περιστέρη.

Εκνευρισμός για τον σκελετό

Ο αρχιτέκτονας Μιχάλης Λεφαντζής (1ος Α), η αρχαιολόγος Κατερίνα Περιστέρη (2η Α) και ο μηχανικός Δημήτρης Εγγλέζος (Δ)

«Ο σκελετός ήταν διαταραγμένος, πήραμε τα καλύτερα μέτρα. Τον μεταφέραμε με τα χώματα για να γίνει η καλύτερη δυνατή μελέτη από τους ειδικούς» ανέφερε η υπεύθυνη της ανασκαφής, η οποία δεν έδωσε περισσότερα στοιχεία, όπως και για τα ευρήματα (νομίσματα και αγγεία). Έπειτα από συνεχείς ερωτήσεις δημοσιογράφων για τον σκελετό που βρέθηκε στο ταφικό μνημείο της Αμφίπολης, η γενική γραμματέας του υπουργείου, κα Λίνα Μενδώνη, λέγοντας: «επειδή έχω εκνευριστεί και με τις ερωτήσεις αλλά και με τις απαντήσεις», ανέφερε πως το κρανίο βρέθηκε σε απόσταση από το ταφικό όρυγμα, ενώ η κάτω γνάθος ήταν εκτός ορύγματος. Επίσης, πρόσθεσε πως βρέθηκαν πλευρά, πόδια και άκρα, περίπου δηλαδή το 80% του σκελετού. Η λεκάνη εντοπίστηκε διαμελισμένη λόγω πτώσης λίθων. Τέλος, ανέφερε πως ο σκελετός παραμένει στο Μουσείο της Αμφίπολης, ενώ αναζητείται εργαστήριο και σύνθεση ομάδων από οστεολόγους, ανθρωπολόγους, αλλά και ιατροδικαστές

Λαμπρή ψηφίδα στην ιστορία της Ελλάδας

Ανακοινώσεις για τις ανασκαφικές εργασίες στην Αμφίπολη

Κατά την έναρξη της παρουσίασης, ο ομότιμος Καθηγητής Κλασικής Αρχαιολογίας Πανεπιστημίου Αθηνών Βασίλης Λαμπρινουδάκης χαρακτήρισε το μνημείο της Αμφίπολης λαμπρή ψηφίδα στην ιστορία της Ελλάδας, ενώ τόνισε πως η έρευνα ξεκινά τώρα, μετά την ανασκαφή.

Στη συνέχεια, ο αρχαιολόγος, διευθυντής του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης, Νίκος Σταμπολίδης είπε χαρακτηριστικά: «Ποτέ κανείς δεν πρέπει να λέει ποτέ όπως και οπωσδήποτε» ενώ τόνισε πως «η σημερινή σύναξη είναι η απαρχή της αλυσίδας των επιστημονικών συμπερασμάτων». Ακολούθησαν οι ομιλίες του αρχιτέκτονα Μιχάλη Λεφαντζή με τίτλο: «Η σχέση του Λέοντος με τον Τύμβο της Αμφίπολης: Αρχιτεκτονικές και οικοδομικές προσεγγίσεις» και του πολιτικού μηχανικού Δημήτρη Εγγλέζου με τίτλο: «Ο ρόλος του πολιτικού μηχανικού κατά την αποκάλυψη του Ταφικού Μνημείου στον Τύμβο Καστά: Παρουσίαση προσωρινών στερεωτικών εργασιών και αναλύσεις για την ερμηνεία και τον έλεγχο ιστορικών υποθέσεων».

Η καταστροφή του προσώπου της μίας Καρυάτιδας

Εκτίμηση για το πώς καταστράφηκε το πρόσωπο της μίας Καρυάτιδας έκανε η κα Περιστέρη, αναφέροντας πως ο συγκεκριμένος χώρος είχε επίχωση άμμου και ένα δοκάρι έπεσε, με αποτέλεσμα να καταλήξει στο πρόσωπο της Καρυάτιδας, καταστρέφοντάς το. Επίσης, η προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Σερρών, ανέφερε ότι ο τάφος χρονολογείται στο τελευταίο τέταρτο του 4ου π.Χ. αιώνα.

Κ. Περιστέρη: «Δεν απαντώ σε θεωρίες συνωμοσίας»

Σχολιάζοντας παλαιότερη δήλωσή της πως στην Αμφίπολη είναι θαμμένος Μακεδόνας στρατηγός, η κα Περιστέρη ανέφερε: «Με ένα λιοντάρι στην κορυφή και ένα τέτοιο τεράστιο μνημείο θα μπορούσε να είναι στρατηγός, είχα πει όταν με ρωτήσατε παλιότερα. Όταν βρέθηκε ο σκελετός, δεν θα μπορούσε ποτέ ένας αρχαιολόγος να πει αν είναι άνδρας ή γυναίκα. Μιλάω με βάση το ίδιο το μνημείο. Είπα ότι όταν υπάρχει ένα λιοντάρι στην κορυφή θα μπορούσε να είναι στρατηγός. Δεν απαντώ σε θεωρίες συνωμοσίας ότι εκεί είναι θαμμένος ο Μέγας Αλέξανδρος». Σε ερώτηση για το αν υπάρχει ενδεχόμενο ο νεκρός να είναι κάποιος από τη βασιλική οικογένεια των Τημενιδών η κα Περιστέρη είπε χαρακτηριστικά: «δεν συζητάμε ονόματα».

Δυνατή η ανασύσταση του περιβόλου

Η επικεφαλής των ανασκαφών ανέφερε πως στον χώρο της Αμφίπολης οργίαζε η αρχαιοκαπηλεία, ενώ αρχικά ο περίβολος μπροστά από τα σκαλοπάτια ήταν ανοιχτός και μετά τον έκλεισαν, «άρα ο τύμβος ήταν κάποτε επισκέψιμος», δήλωσε η κα Περιστέρη.

Ο αρχιτέκτονας Mιχάλης Λεφαντζής ανέφερε πως χίλια και πλέον μέλη από τη βάση του λέοντος και τον περίβολο εντοπίσθηκαν το 1916 διάσπαρτα. Ανάμεσά τους έντεκα κομμάτια του γλυπτού του λέοντος σε φράγματα, τα οποία έμειναν εκεί μετά από αποτυχημένη προσπάθεια Βρετανών να τα μεταφέρουν στη χώρα τους. Επίσης, είπε πως είναι δυνατή η ανασύσταση μέρους του περιβόλου και της βάσης του γλυπτού, ενώ έκανε αναφορά και σε ίχνη και από έναν αρχαίο γερανό, με τον οποίον αφαιρέθηκαν κομμάτια του περιβόλου.

Έπεται συνέχεια

«Τι να πρωτοπρολάβουμε να κάνουμε; Τώρα τελείωσε η ανασκαφή. Θέλουμε το χρόνο μας για να κάνουμε σωστά τις ενέργειες που ακολουθούν. Τελειώσαμε την ανασκαφή στον τύμβο Καστά, υπάρχουν όμως πολλά πράγματα που έχουμε να κάνουμε γύρο από τον περίβολο» ανέφερε η κα Περιστέρη, τονίζοντας πως ελπίζει του χρόνου να συνεχίσουν σε άλλο σημείο. «Η γεωσκόπηση που γίνεται θα δείξει αν υπάρχουν κι άλλοι τάφοι στην Αμφίπολη» είπε χαρακτηριστικά.

Πηγή: nautemporiki.gr
Γιώργος Σ. Κουλουβάρης Δημοσίευση:29/11/2014.

Η Περιστέρη έδειξε τον νεκρό της Αμφίπολης – Δεν ξέρουμε ποιος είναι, είπε

Δεν άνοιξε όλα τα χαρτιά της η Κατερίνα Περιστέρη κατά την παρουσίαση των ευρημάτων από την ανασκαφή στον Τύμβο Καστά της Αμφίπολης που έγινε στο κατάμεστο αμφιθέατρο του υπουργείο Πολιτισμού το μεσημέρι του Σαββάτου.

Η επικεφαλής αρχαιολόγος που βρήκε ένα από τα μεγαλύτερα ταφικά μνημεία της Ελλάδας ξεδίπλωσε την ιστορία από την αρχή: «Ξεκινήσαμε το 2012 από μια τοπική φήμη. Ότι στον Τύμβο Καστά υπήρχε ο «Τάφος της Βασίλισσας»» είπε, και στη συνέχεια έκανε αναλυτική παρουσίαση των ευρημάτων, συνοδεία φωτογραφικού υλικού.

Όμως από την παρουσίαση που κατά τα λοιπά ήταν αναλυτικά κάτι έλειπε. Η κυρία Περιστέρη είχε παραλείψει στην παρουσίαση τις φωτογραφίες του σκελετού που βρέθηκε μέσα στον τάφο. Υποστήριξε ότι, επί του παρόντος, η δημοσίευση φωτογραφιών δεν έχει νόημα: «Όταν ο σκελετός βρίσκεται σε τέτοιες συνθήκες παίρνουμε όλα τα μέτρα προστασίας, μαζί με τα χώματα, ώστε ο ανθρωπολόγος να μπορέσει να κάνει την έρευνα». Μετά από πιέσεις των δημοσιογράφων, η επικεφαλής της ανασκαφής στον Τύμβο Καστά έδειξε φωτογραφίες από τον σκελετό οι οποίες έχουν πολύ χαμηλή ανάλυση και δύσκολα κανείς ξεχωρίζει τα κόκαλα.

Παρά τις πιέσεις των δημοσιογράφων η Κατερίνα Περιστέρη αρνούνταν πεισματικά να δώσει περεταίρω λεπτομέρειες για τον σκελετό. Τότε παρενέβη η Λίνα Μενδώνη τόσο «σε ερωτήσεις όσο και σε απαντήσεις», όπως τόνισε με έμφαση. Η ίδια είπε πως το κρανίο του σκελετού βρέθηκε σε μικρή απόσταση από το όρυγμα. Ακριβώς έξω από το όρυγμα βρέθηκε η γνάθος. Υπάρχουν πολλά οστά, όμως η λεκάνη έχει βρεθεί θρυμματισμένη από πτώση λίθων και έτσι είναι αδύνατον να διαγνωστεί αμέσως το φύλο του νεκρού. Αφορμής δοθείσης, η κα Μενδώνη είπε ότι είναι τεράστιας σημασίας η σύνθεση μιας ομάδας επιστημόνων που θα αναλάβει με ενιαία ανθρωπολογική προσέγγιση τη μελέτη του σκελετού. Γι' αυτό και καθυστερεί η σχετική ανάθεση, έως ότου εντοπιστεί αυτή η ομάδα.

Η επικεφαλής των ανασκαφών άφησε όλα τα ενδεχόμενα ανοιχτά για την ταυτότητα του νεκρού ενώ σχετικά με το αν είναι θαμμένος ο Μέγας Αλέξανδρος η ίδια αρκέστηκε στο να πει πως δεν απαντάει σε θεωρίες συνωμοσίας. Παράλληλα αποκάλυψε πως μέσα στον Τύμβο βρέθηκαν νομίσματα από την εποχή του Μέγα Αλέξανδρου ενώ σχετικά με το μονόγραμμα του που υποτίθεται ότι βρέθηκε στον περίβολο, η απάντηση ήταν πως όλα μελετώνται.

Επίσης λύθηκε και το μυστήριο με το κατεστραμμένο πρόσωπο της Καρυάτιδας. Όπως διευκρίνισε η κ. Περιστέρη, κατά την διάρκεια των ανασκαφών βρέθηκε ένα μαρμάρινο δοκάρι το οποίο είχε πέσει επάνω και το διέλυσε. Οπότε έτσι διέλυσε τις θεωρίες πάμπολλων αρχαιολόγων που υποστήριζαν ότι ήταν έργο των τυμβωρύχων. Άπαντες τόνισαν πως η επίχωση έσωσε το μνημείο και μετά βίας στέκεται όρθιο.

Στις ερωτήσεις αναφορικά με την ταυτότητα του νεκρού η Κατερίνα Περιστέρη δήλωσε: «Υπάρχουν μαρτυρίες από το παρελθόν ότι υπήρχε η πρόθεση του Μεγάλου Αλεξάνδρου για την δημιουργία ενός μεγάλου μνημείου. Η Αμφίπολη ήταν ένα πολύ σημαντικό κέντρο (...) Μέσα στον τύμβο υπήρχε μια σημαντική προσωπικότητα, αλλιώς δεν θα έστηναν το λιοντάρι στην κορυφή».

Σχολιάζοντας παλιότερη δήλωσή της πως στην Αμφίπολη είναι θαμμένος Μακεδόνας στρατηγός, τόνισε: «Με ένα λιοντάρι στην κορυφή και ένα τέτοιο τεράστιο μνημείο θα μπορούσε να είναι στρατηγός είχα πει όταν με είχατε ρωτήσει παλιότερα. Όταν βρέθηκε ο σκελετός δεν θα μπορούσε ποτέ ένας αρχαιολόγος να πει αν είναι άνδρας ή γυναίκα. Βρέθηκε σε άσχημη κατάσταση. Εγώ μιλώ με βάση το ίδιο το μνημείο. Είπα ότι όταν υπάρχει ένα λιοντάρι στην κορυφή θα μπορούσε να είναι στρατηγός. Δεν απαντώ σε θεωρίες συνωμοσίας ότι εκεί είναι θαμμένος ο Μέγας Αλέξανδρος».

Σύμφωνα, πάντως με την αρχαιολόγο, «η καταστροφή του περιβόλου του Τύμβου Καστά έγινε τον 3ο μ.Χ. αιώνα από τους Ρωμαίους». «Βρέθηκαν ίχνη ακόμη και από έναν αρχαίο γερανό, με τον οποίον αφαιρέθηκαν κομμάτια του περιβόλου για διάφορες άλλες εργασίες, οδοποιίας κ.λπ» τόνισε, ενώ ανέφερε ότι το τμήμα του περιβόλου που μένει ανέπαφο και έχει βρεθεί είναι περίπου 80 μέτρα, από τα 497 της συνολικής περιμέτρου.

Στη συνέχεια, παρουσίασε φωτογραφία από μια μαρμάρινη δοκό του επιστυλίου πάνω από τις Καρυάτιδες, η οποία, πέφτοντας, κατέστρεψε το κεφάλι της μίας Κόρης, οδηγώντας στο συμπέρασμα ότι η εκδοχή περί βανδαλισμού του συγκεκριμένου αγάλματος αποκλείεται.

Ο κ. Λεφαντζής

Κατόπιν, έλαβε το λόγο ο αρχιτέκτονας Μιχάλης Λεφαντζής, που μίλησε για τον Λέοντα και τη σχέση του με τον Τύμβο. Ξεκίνησε αναφέροντας μια ιστορική μαρτυρία: Το 1916 μια βρετανική ταξιαρχία ετοιμαζόταν να μεταφέρει 1000 κομμάτια από τον περίβολο, μαζί με τον Λέοντα, στη Βρετανία. Οι Βούλγαροι και οι Αυστριακοί επιτέθηκαν στις φορτηγίδες οι οποίες ναυάγησαν, οπότε τα αρχαία μέλη σώθηκαν - αν και παρέμειναν στο βυθό του Στρυμόνα.

Οι δόμοι του Περιβόλου λαξεύτηκαν επί τόπου, ώστε να προσαρμόζονται ακριβώς ο ένας στον άλλον, εξήγησε για το εντυπωσιακό μνημείο ο κ. Λεφαντζής, ενώ τόνισε ότι η βάση του Λέοντα όπως είναι σήμερα, κατά την άποψη του, είναι εσφαλμένη. Αυτό διότι ο Broneer που έκανε την αναστήλωση, χρησιμοποίησε οριζοντίως, σαν σκαλοπάτια, κομμάτια του Περιβόλου από τον Τύμβο Καστά.

Ο κ. Λεφαντζής αποκάλυψε ακόμα ότι κάτοικοι της περιοχής επιστρέφουν κρυφά κομμάτια από τον περίβολο, τα οποία κρατούσαν στα σπίτι τους! «Ξαφνικά αυξάνεται ο αριθμός των αρχαιολογικών ευρημάτων, ως δια μαγείας».

Ο αρχιτέκτονας κατόπιν αναφέρθηκε στον περίβολο, ο οποίος σε κάτοψη, εμφανίζεται ως κυκλικός, στο χώρο όμως είναι ελλειψοειδής, με δύο κέντρα και κλίση από βορρά προς νότο, διότι έπρεπε, όπως εξήγησε, ακόμη και αυτός να έχει ρύση: «Υπάρχει σχέση χρυσής τομής ανάμεσα στα μέλη του περιβόλου και σε εκείνα του Λέοντα».

Πηγή: koolnews.gr
Δημοσίευση: 29/11/2014.

ΣΟΚ ΚΑΙ ΔΕΟΣ: Δεν αποκλείεται να είναι θαμμένος στην Αμφίπολη ακόμη και ο Μέγας Αλέξανδρος! Όλα ανοιχτά από την Περιστέρη

Η Κατερίνα Περιστέρη απάντησε αινιγματικά στην ερώτηση αν ήταν μόνο ένας ο νεκρός της Αμφίπολης. Είπε "αυτόν βρήκαμε". Δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο να είναι ακόμη και ο Μέγας Αλέξανδρος! Ρωτήθηκε αν ο νεκρός είναι μέλος της οικογένειας του Μεγάλου Αλεξάνδρου και είπε πως τίποτα δεν αποκλείεται και δεν μπορεί κανείς να πει τίποτα με σιγουριά.

Πηγή: ampipolinews.blogspot.gr
Δημοσίευση: 29/11/2014

Περιστέρη: Το πιο δύσκολο κομμάτι τώρα αρχίζει

Σε εξέλιξη βρίσκεται αυτήν την ώρα, στο κατάμεστο αμφιθέατρο του υπουργείου Πολιτισμού η παρουσίαση των ευρημάτων της ανασκαφής στον Τύμβο Καστά της Αμφίπολης, παρουσία του υπουργού Πολιτισμού Κώστα Τασούλα.

Κατά την έναρξη της εκδήλωσης ο αρχαιολόγος Bασίλειος Λαμπρινουδάκης χαρακτήρισε το μνημείο της Aμφίπολης λαμπρή ψηφίδα στην ιστορία της Eλλάδας. Στη συνέχεια, ο καθηγητής Nικόλαος Σταμπολίδης σημείωσε ότι με την εκδήλωση αυτή ξεκινά ο επιστημονικός διάλογος για το θέμα.

Κατόπιν ο λόγος δόθηκε στην Kατερίνα Περιστέρη, για να παρουσιάσει τις ανασκαφές στον τύμβο Καστά από το 2012 και όπως εξελίχθηκε το 2014.

H κα Περιστέρη άρχισε την ομιλία της από τις ανασκαφές του 2012, 2013 οι οποίες διερεύνησαν τον περίβολο των 497 μέτρων περιμέτρου και 158,4 μ. διαμέτρου. Παρουσίασε βήμα βήμα και τις ανασκαφές του 2014 και την αποκάλυψη του τάφου. Κατέληξε λέγοντας ότι ο κιβωτιόσχημος τάφος στο βάθος του τρίτου θαλάμου έφτανε στα 8.9 μέτρα από τον θόλο. Σε αυτόν είχαν παρέμβει όπως είπε βαναυσες χείρες. «Προς το παρόν δεν γνωρίζουμε ποιος ή ποια είναι ο νεκρός», πρόσθεσε.
«Ξέρετε πολύ καλά ότι το πιο δύσκολο τώρα αρχίζει. Είναι η μελέτη που θα μας δώσει τα συμπεράσματα που όλοι περιμένουμε», ανέφερε στην αρχή της παρουσίασης η επικεφαλής των ανασκαφών στον Τύμβο Καστά, συνεχίζοντας:

«Ξεκινήσαμε το 2012 μια μικρή ομάδα με πολύ μεράκι και όρεξη για να δούμε τι συμβαίνει στον λόφο μυστήριο. Ήταν αφημένος για χρόνια, δεν πίστευαν πως είχε να δώσει άλλα πράγματα. Αυτό ήταν ένα έναυσμα για να δούμε τι πραγματικά γίνεται. Οι κάτοικοι μιλούσαν για τον «τάφο της Βασίλισσας». Σκεφτείτε όμως ότι πάντα κάτι έχουν να πουν όσα ακούγονται σε έναν τόπο. Ελπίζαμε να οριοθετήσουμε τον τύμβο, γιατί δεν ήταν στρογγυλός μετά από όλα αυτά τα χρόνια και τις ανασκαφές».

'Ενα δοκάρι, πιθανότατα από το επιστύλιο που βρίσκεται πίσω απο τις Καρυάτιδες, στο ταφικό μνημείο του Καστά στην Αμφίπολη, κατέστρεψε το πρόσωπο της δεξιάς Καρυάτιδας, ανέφερε, μεταξύ αλλων, η Κ. Περιστέρη.

Χίλια και πλέον μέλη απο τη βάση του λέοντος και τον περίβολο εντοπίσθηκαν το 1916 διάσπαρτα όπως είπε ο αρχιτέκτονας Mιχάλης Λεφαντζής. Αναμεσά τους 11 κομμάτια του γλυπτού του λέοντος σε φράγματα. Έμειναν εκεί μετά από αποτυχημένη προσπάθεια βρετανών να τα μεταφέρουν στη χώρα τους. Οπως είπε είναι δυνατή η ανασύσταση μέρους του περιβόλου και της βάσης του γλυπτού.

Μνημείο με εσωτερική και εξωτερική επίχωση ήταν κατά τον πολιτικό μηχανικό Δημήτρη Εγγλέζο ο τάφος της Αμφίπολης. Εγιναν παρεμβάσεις και υποστυλώσεις, προκειμένου να μην κινδυνεύσει. Η υποστυλωση ήταν παθητική, δηλαδή δεν δημιουργούσε εντάσεις και έγινε με ζωροδικτύωμα σωληνώσεις και ξύλινα στοιχεία.

Ειδικά στον κυρίως ταφικό θάλαμο, όπου η κατάσταση ήταν οριακή, έπεσαν «δέκα τεμάχια σχετικά μεγάλου όγκου».

Ο ομιλητής είπε ακόμη ότι η κατασκευή του ταφικού ορύγματος έγινε πριν από την κατασκευή του τάφου. Ο σεισμός του εβδόμου αιώνα μ.Χ. επέφερε, όπως είπε, μικρή καταπόνηση. Αντίθετα, υπήρξε καταπόνηση από αποθέσεις προηγούμενων ανασκαφών όπως είπε.

Τέλος, ως προς το αν πλημμύρα επέφερε κατάχωση απάντησε αρνητικά.

Πηγή: ethnos.gr
Ανταπόκριση: Αγγελική Κώττη
Δημοσίευση:29/11/2014.

Reuters για Αμφίπολη: Οι Έλληνες ψάχνουν απελπισμένα για ήρωες

Αθήνα

Στην επίδραση που έχουν στην ψυχολογία των Ελλήνων η ανασκαφή στον αρχαίο τάφο της Αμφίπολης και η προσπάθεια αποκάλυψης του μυστικού που κρύβει, αναφέρεται το πρακτορείο Reuters.

O τύμφος Καστά στην Αμφίπολη

Όπως τονίζει, δεν είναι μόνο η αγωνία για την ταυτότητα του νεκρού της Αμφίπολης που εκτόξευσε στα ύψη τη δημοτικότητα της επικεφαλής της ανασκαφής Κατερίνας Περιστέρη. Έπειτα από έξι χρόνια οικονομικής κρίσης, πολιτικής αναταραχής και ενός ταπεινωτικού προγράμματος διάσωσης της οικονομίας, οι Έλληνες –σύμφωνα με το Reuters- ψάχνουν απελπισμένα για ήρωες και η κυβέρνηση του Αντώνη Σαμαρά αγωνιά για κάποια καλά νέα.

«Αναπτερώνει τις ελπίδες των Ελλήνων ότι, παρά τον αγώνα που κάνουν για να επιβιώσουν, υπάρχει το "άγιο δισκοπότηρο" που θα τους επανασυνδέσει με μία περίοδο δόξας και εξουσίας» δηλώνει στο Reuters ο καθηγητής Κοινωνιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών Χρήστος Κεχαγιάς. «Σε περιόδους κρίσης οι άνθρωποι έχουν την ευκαιρία να επαναπροσδιορίσουν την ταυτότητά τους» συμπληρώνει.

Το Reuters αναφέρεται και στη μεγάλη προβολή της ανασκαφής από τα μέσα ενημέρωσης, επισημαίνοντας ότι οι ραδιοτηλεοπτικοί σταθμοί παρακολούθησαν «αποσβολωμένοι» την αποκάλυψη των ευρημάτων: του ψηφιδωτού με την αρπαγή της Περσεφόνης, των Καρυάτιδων και -πιο πρόσφατα- του ανθρώπινου σκελετού. Σημειώνει, μάλιστα, ότι η δημοφιλής τηλεοπτική εκπομπή «Ανατροπή» του Γιάννη Πρετεντέρη, πολιτικού κυρίως περιεχομένου, αφιέρωσε δύο εκπομπές στην ανασκαφή στην Αμφίπολη.

«Είναι πολύ σπάνιο να έχεις συνεχή κάλυψη μιας ανασκαφής» υποστηρίζει ο καθηγητής Κλασικής Αρχαιολογίας και διευθυντής του Καναδικού Ινστιτούτου στην Ελλάδα Ντέιβιντ Ραπ. «Έχει γίνει σαν ριάλιτι» προσθέτει.

«Ο Σαμαράς» συνεχίζει το Reuters «έχει αναφερθεί αρκετές φορές σε ομιλίες του στην Αμφίπολη. Με τη σύζυγό του Γεωργία επισκέφθηκαν το χώρο τον Αύγουστο και περπάτησαν γύρω από τον ταφικό περίβολο. Στη συνέχεια, στάθηκε στην είσοδο του τάφου, που "φρουρούσαν" οι ακέφαλες Σφίγγες, και μίλησε για μία "σπουδαία ανακάλυψη’" που κάνει "υπερήφανους όλους τους Έλληνες"».

Το Reuters αναφέρεται και στην κριτική περί «πολιτικής εκμετάλλευσης» που έχει δεχθεί η κυβέρνηση από την αντιπολίτευση. «Δεν είναι όλοι χαρούμενοι στην Ελλάδα για το θέμα» γράφει το πρακτορείο, μεταφέροντας τόσο τη δήλωση του εκπροσώπου του ΣΥΡΙΖΑ Πάνου Σκουρλέτη ότι «η Αμφίπολη δεν είναι χώρος για πολιτικά παιχνίδια» όσο και της αρχαιολόγου Δέσποινας Κουτσούμπα, που -όπως λέει το Reuters ανήκει στην ΑΝΤΑΡΣΥΑ- ότι «η κυβέρνηση κόβει τη χρηματοδότηση από άλλες ανασκαφές και προβάλλει την Αμφίπολη για να κρύψει τη χρεοκοπία της χώρας».

Ακόμη και οι γελοιογράφοι, συνεχίζει το Reuters, διακωμωδούν την ανασκαφή: ένα σκίτσο δείχνει τον Σαμαρά να απευθύνει έκκληση στους αρχαιολόγους να εντοπίσουν την ταυτότητα του νεκρού προκειμένου να πληρώσει το νέο φόρο ακίνητης περιουσίας, ενώ μια άλλη γελοιογραφία δείχνει τους οικονομολόγους να σκάβουν στην Αμφίπολη, σε μια προσπάθεια να βρουν πρόσκαιρη ανάπτυξη.

«Κάποιοι υποστηρίζουν ότι μία ανασκαφή δεν είναι αρκετή για να αλλάξει την τύχη μιας χώρας όπου ένας στους τέσσερις είναι άνεργος και το εισόδημα των νοικοκυριών έχει μειωθεί κατά το 1/3 από την έναρξη της κρίσης» υπογραμμίζει το πρακτορείο.

«Η αλήθεια είναι ότι όλοι θα θέλαμε να είναι κάτι πολύ μεγάλο. Τελικά δεν είναι τίποτα περισσότερο από μία σπουδαία ανακάλυψη που φώτισε τις γκρίζες ημέρες που ζούμε» δηλώνει η Γαρυφαλλιά Δέδε, 40 ετών ψυχολόγος.

Το Reuters επισημαίνει ότι η ανασκαφή δίνει ελπίδες για ανάπτυξη της ευρύτερης περιοχής της Αμφίπολης. Επικαλείται μάλιστα τη δήλωση της Άννας Παναγιωταρέα ότι το Αρχαιολογικό Μουσείο δεχόταν μόλις πέντε επισκέπτες τα Σαββατοκύριακα, ενώ τώρα οι επισκέπτες αγγίζουν τους 2.000. Επιπλέον, κοντά στον αρχαίο τάφο φτάνουν καθημερινά πούλμαν γεμάτα τουρίστες και μαθητές, παρόλο που ο χώρος δεν είναι επισκέψιμος.

Τέλος, το πρακτορείο αναφέρει ότι εν όψει της ομιλίας της το Σάββατο στο υπουργείο Πολιτισμού η Κατερίνα Περιστέρη δεν θέλησε να προβεί σε δηλώσεις, αλλά μέσω εκπροσώπου της υποστήριξε πως είναι ευτυχής που ο τάφος «υπενθυμίζει στον κόσμο την πολιτιστική συμβολή της Ελλάδας». Όσο για την ίδια, λέει ότι δεν έχει αλλάξει τη ζωή της και πως «αυτή είναι η επιστημονική δουλειά που κάνει εδώ και 35 χρόνια».

Πηγή: in.gr
Επιμέλεια: Αννα Ανδίρα
Δημοσίευση: 27/11/2014.

National Geographic: Η Αμφίπολη, ο Μ.Αλέξανδρος και το Game of Thrones

«Δυναστεία βουτηγμένη στην ίντριγκα η οικογένεια του μακεδόνα βασιλιά»

Ο γρίφος του ταφικού μνημείου στην Αμφίπολη αποτελεί το ελληνικό “Game of Thrones”» σύμφωνα με το δημοσίευμα

Νέο άρθρο για τον αρχαίο τάφο της Αμφίπολης δημοσιεύει το περιοδικό National Geographic, κάνοντας εκτενή αναφορά στον Φίλιππο Β' και τον Μ.Αλέξανδρο και σημειώνοντας χαρακτηριστικά: Η ανασκαφή της Αμφίπολης προσθέτει άλλο ένα κεφάλαιο στην ιστορία του στρατηλάτη και της οικογένειάς του, μίας δυναστείας βουτηγμένης στην ίντριγκα, τη συνωμοσία και το αίμα, που μοιάζει με αυτή των Λάνιστερ στη διάσημη τηλεοπτική σειρά Game of Thrones.

Η αγωνία κορυφώνεται όσο οι αρχαιολόγοι ψάχνουν στοιχεία για την ταυτότητα του προσώπου που έχει ταφεί με λαμπρότητα στον μυστηριώδη τάφο της Αμφίπολης, στη Βόρεια Ελλάδα, τονίζει η αρθρογράφος Χέδερ Πρινγκλ, επισημαίνοντας πως η ερευνητική ομάδα πιστεύει ότι ο τάφος έχει χτιστεί για κάποιο πολύ κοντινό πρόσωπο στον Μέγα Αλέξανδρο, είτε για τη μητέρα του Ολυμπιάδα, είτε για τη σύζυγό του Ρωξάνη, είτε για έναν από τους αγαπημένους του στρατηγούς, είτε -όπως γράφει η Πρινγκλ- για τον παιδικό του φίλο και εραστή Ηφαιστίωνα.

Ο ίδιος ο Μέγας Αλέξανδρος συνεχίζει η Πρινγκλ είναι σχεδόν βέβαιο ότι έχει ταφεί στην Αίγυπτο. Αλλά οι τάφοι, με τα πλούσια ιστορικά και γενετικά δεδομένα που μπορεί να περιέχουν, των μελών της οικογένειάς του παραμένουν άγνωστοι. Η ανασκαφή της Αμφίπολης έρχεται να προσθέσει ένα νέο κεφάλαιο στην ιστορία του στρατηλάτη και της οικογένειάς του, μίας δυναστείας βουτηγμένης στην ίντριγκα, τη συνωμοσία και το αίμα, που μοιάζει με αυτή των Λάνιστερ στη διάσημη τηλεοπτική σειρά Game of Thrones.

Σύμφωνα με την αρθρογράφο, για να αντιληφθεί κάποιος τις ίντριγκες στο παλάτι, θα πρέπει να ξεκινήσει από τον πατέρα του Μ.Αλεξάνδρου, τον Φίλιππο Β', ο οποίος ανέβηκε στο θρόνο της Μακεδονίας το 359 π.Χ..

Όπως συνηθιζόταν, οι Μακεδόνες βασιλείς παντρεύονταν περισσότερες από μία γυναίκες, συχνά για να αποκτήσουν πολιτικούς δεσμούς και συμμαχίες με ισχυρούς γείτονες. Η μητέρα του Αλέξανδρου, Ολυμπιάδα, ήταν κόρη του βασιλιά της Μολοσσίας, μία χώρα που ήταν τμήμα της σημερινής Αλβανίας συνεχίζει η Πρινγκλ, σημειώνοντας: Σύμφωνα με τους αρχαίους ιστορικούς, προχώρησε σε αδυσώπητες σκευωρίες για να ανέβει ο γιος της στον μακεδονικό θρόνο. Ορισμένοι ιστορικοί αναφέρουν ότι δηλητηρίασε τον μεγαλύτερο, ετεροθαλή αδελφό του Μ.Αλεξάνδρου, αλλοιώνοντας τις διανοητικές του ικανότητες.

Για κάποιο διάστημα, οι δολοπλοκίες της είχαν αποτέλεσμα. Ο Φίλιππος έχρισε διάδοχό του τον Αλέξανδρο, παρέχοντάς του πρώτης τάξεως εκπαίδευση από τον κορυφαίο φιλόσοφο Αριστοτέλη και ενθαρρύνοντας την ανδρεία του ως πολεμιστή. Αλλά σημαντικοί μακεδόνες ευγενείς έβλεπαν τον Αλέξανδρο ως μη γνήσιο Μακεδόνα και συνεπώς παράνομη την άνοδό του στον θρόνο. Όταν ο Αλέξανδρος έφτανε στο τέλος της εφηβείας του, ο Φίλιππος έμοιαζε να συμμερίζεται αυτές τις αμφιβολίες. Έτσι, παντρεύτηκε μία Μακεδόνισσα και κατά τη διάρκεια γιορτής, ο Φίλιππος έθεσε σε δημόσια διαβούλευση την νομιμότητα του Αλέξανδρου συμπληρώνει η Πρινγκλ.

Μετέπειτα προσθέτει ο Φίλιππος προσπάθησε να αλλάξει στάση αλλά είχε ήδη δημιουργήσει έναν επικίνδυνο εχθρό. Αυτό που συνέβη μετά αποτελεί θέμα συζήτησης, καθώς λίγα στοιχεία είναι γνωστά. Το 336 π.Χ., ο Φίλιππος έκανε έναν πλούσιο γάμο για μία από τις κόρες του και κάλεσε μέλη από γειτονικούς βασιλικούς οίκους. Ως μέρος των εορτασμών, είχε σχεδιάσει δημόσιους αγώνες στο θέατρο των Αιγών. Ο ίδιος μπήκε στο στάδιο φορώντας ένα λευκό μανδύα στους ώμους του. Στη μία πλευρά βρισκόταν ο Αλέξανδρος και στην άλλη ο σύζυγος της κόρης του. Απομάκρυνε τους φρουρούς του και καθώς στεκόταν στο κέντρο του θεάτρου το πλήθος άρχισε να ζητωκραυγάζει.

Αυτό ήταν το τελευταίο πράγμα που άκουσε δηλώνει στην Πρινγκλ ο Ίαν Γουόρθινγκτον, συγγραφέας του βιβλίου «By the Spear: Philip II, Alexander the Great, and the Rise and Fall of the Macedonian Empire».

Ένας δολοφόνος συνεχίζει το άρθρο ξεπήδησε από το πλήθος και μαχαίρωσε τον Φίλιππο μπροστά στα έκπληκτα μάτια των παρευρισκομένων. Μέσα στην αναταραχή που προκλήθηκε, ο δολοφόνος, ονόματι Παυσανίας, προσπάθησε να διαφύγει, αλλά δεν τα κατάφερε. Καθώς έτρεχε, σκόνταψε και έπεσε και έτσι τρεις φρουροί του Φίλιππου τον έπιασαν και τον σκότωσαν.

Έδρασε μόνος του ο Παυσανίας; διερωτάται η Πρινγκλ, αναφέροντας ότι σύμφωνα με αρχαία κείμενα δολοφόνησε τον Φίλιππο σε μία κρίση ζηλοτυπίας, αφού πολλοί Μακεδόνες ευγενείς ήταν αμφισεξουαλικοί και ο Φίλιππος δεν αποτελούσε εξαίρεση. Ο Παυσανίας ήταν εραστής του και όταν τον βαρέθηκε, τον απέρριψε και τον άφησε στα χέρια άλλων. Έτσι, ίσως ο Παυσανίας να τον σκότωσε για εκδίκηση, συνεχίζει.

Σύμφωνα με τον Γουόρθινγκτον, στην υπόθεση της δολοφονίας του Φίλιππου υπάρχουν στοιχεία συνωμοσίας. Νομίζω ότι ο Παυσανίας είχε εντολή να σκοτώσει τον Φίλιππο τονίζει ο Γουόρθινγκτον, ο οποίος υποψιάζεται ότι η Ολυμπιάδα και ο Αλέξανδρος έπαιξαν ρόλο-κλειδί, ωθώντας τον Παυσανία στην αποτρόπαιη πράξη. Άλλοι ιστορικοί υπογραμμίζει στο σημείο αυτό η Πρινγκλ δεν είναι σίγουροι ότι ο Αλέξανδρος είναι ένοχος πατροκτονίας.

Πηγή: tovima.gr
Δημοσίευση: 24/11/2014.

Αμφίπολη: Το πρόσωπο του νεκρού μπορεί να αναδομηθεί

Σύμφωνα με τον καθηγητή στην Οδοντιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών Μ.Παπαγρηγοράκη

Δυνατή είναι η αναδόμηση του προσώπου του νεκρού της Αμφίπολης, σύμφωνα με τον καθηγητή στην Οδοντιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών Μανώλη Παπαγρηγοράκη.

Η 11χρονη Μύρτις που έζησε στα χρόνια του Πελοποννησιακού Πολέμου

«Εάν υπάρχει κρανίο, φυσικά και μπορούμε να αναδομήσουμε πρόσωπο και να δώσουμε τη μορφή, όπως ακριβώς έγινε με τη Μύρτιδα» δηλώνει στα Νέα ο κ. Παπαγρηγοράκης, παραπέμποντας στην περίπτωση του 11χρονου κοριτσιού που έζησε πριν χιλιάδες χρόνια στην Αθήνα και του οποίου το πρόσωπο αποκαλύφθηκε χάρη στη σύγχρονη τεχνολογία.

Σύμφωνα με τον ίδιο, το πρώτο στοιχείο που μπορούν να μάθουν οι επιστήμονες είναι το φύλο του νεκρού.

«Το πρώτο που μπορούμε να μάθουμε μόλις τον δούμε είναι εάν είναι άνδρας ή γυναίκα. Αυτό μπορούμε να το προσδιορίσουμε με 'μια ματιά' από τα οστά της λεκάνης. Εάν δεν υπάρχουν αυτά τα οστά, μπορούμε να μάθουμε το φύλο από το κρανίο (τα στοιχεία του κρανιο-προσωπικού συμπλέγματος)» αναφέρει.

Πηγή: tovima.gr
Δημοσίευση: 13/11/2014.

Φίλιππος Τσιάρας: Η Αμφίπολη υπενθυμίζει ποιοι είμαστε

Ο ελληνοαμερικανός εικαστικός καλλιτέχνης, συμφοιτητής του Αντώνη Σαμαρά και του Γιώργου Παπανδρέου στο κολέγιο Αμχερστ, μιλάει για τα Γλυπτά του Παρθενώνα, την τέχνη και την πολιτική

Ο Φίλιππος Τσιάρας, παγκοσμίου φήμης εικαστικός ελληνοαμερικανός καλλιτέχνης και... ανεπίσημος πρεσβευτής του ελληνικού πολιτισμού αφού στις εκθέσεις του που διοργανώνονται σε όλον τον κόσμο προωθεί το όνομα της Ελλάδας, γνωστός για τη φιλία του με τον έλληνα πρωθυπουργό από τα κολεγιακά τους χρόνια στην Αμερική, με αφορμή τις ανασκαφές στον τύμβο Καστά, μιλάει αποκλειστικά στο «Βήμα της Κυριακής» για τα ευρήματα της ανασκαφής, τα Γλυπτά του Παρθενώνα, την τέχνη και την πολιτική αλλά και για τις αντοχές και τις αρετές του Ελληνα στα χρόνια της κρίσης.

Η αρχαιολογική ανακάλυψη στην Αμφίπολη είναι σημαντική; Πώς την αξιολογείτε εσείς;

«Θεωρώ ότι είναι μια αξιοσημείωτη, μοναδική ανακάλυψη που επανακαθορίζει τη ματιά ολόκληρου του κόσμου απέναντι στην Ελλάδα ως μια υπερδύναμη του πολιτισμού και των ιστορικών αρχαιοτήτων».

Σε ποιον θεωρείτε ότι μπορεί να ανήκει ο σκελετός που βρέθηκε; Ακούστηκαν μεταξύ άλλων τα ονόματα του Μεγάλου Αλεξάνδρου, της μητέρας του Ολυμπιάδας, του Ηφαιστίωνα, του Νεάρχου κ.ά.

«Θα ήταν πραγματικά σπουδαίο να αποδειχθεί επιστημονικά ότι πρόκειται για τον τάφο κάποιου σπουδαίου ιστορικού προσώπου, αλλά νομίζω ότι αυτό τελικά δεν έχει και τόση σημασία. Ούτως ή άλλως βρισκόμαστε μπροστά σε μια ιστορικά σημαδιακή ανασκαφή, έναν υπόγειο βασιλικό λαβύρινθο αρχαίου θησαυρού και πληροφοριών. Και λέω βασιλικό εξαιτίας του ασυνήθιστα μεγάλου μεγέθους της κρύπτης, εξαιτίας των Καρυατίδων που διακρίνονται από την αθηναϊκή κομψότητα που μόνο μια πολύ εύπορη βασιλική μακεδονική οικογένεια θα μπορούσε να χορηγήσει. Και εν τέλει εξαιτίας του ενός μέτρου ρόδακα που βρέθηκε με τα κόκκινα, κίτρινα και μπλε χρώματα, τα οποία είναι τα χρώματα της μακεδονικής βασιλικής δυναστείας.

Ενδέχεται να είναι η πιο σημαντική αρχαιολογική ανακάλυψη του αιώνα και κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει ότι ενδεχομένως να βρούμε και τον τάφο του Αλεξάνδρου - αν η ανασκαφή επεκταθεί - ή και άλλων μελών της βασιλικής οικογένειας. Αυτό θα οδηγήσει εκατομμύρια τουρίστες στη Βόρεια Ελλάδα με τρόπο που τελικά προβλέπω να... σβήνει τουριστικά τη Μύκονο το ερχόμενο καλοκαίρι!».

Τελικά πιστεύετε ότι η Αμφίπολη βοηθά κάπως, έστω και προσωρινά, τους Ελληνες να επανακτήσουν την εθνική τους υπερηφάνεια σε μια περίοδο που αυτή είναι ιδιαίτερα πληγωμένη; «Χωρίς την παραμικρή αμφιβολία. Κατ' αρχάς τοποθετεί την παγκόσμια προσοχή στη διαχρονική αλήθεια ότι η Ελλάδα είναι ένας τόπος άνοιξης του πολιτισμού και ατέρμονου ιστορικού μαγνητισμού. Κανένα από τα άλλα PIGS δεν το διαθέτει αυτό (Ιρλανδία, Πορτογαλία, Ισπανία - ούτε καν η Ιταλία) και σίγουρα όχι στο επίπεδο της Ελλάδας. Για τους Ελληνες, ως λαό, αυτό είναι ιδιαίτερα ανυψωτικό.

Η Ελλάδα δεν είναι απλώς μια χώρα αλλά μια ιδέα. Η ιδέα της αλήθειας και της ομορφιάς, της δημοκρατίας και της δικαιοσύνης, της τέχνης και του πολιτισμού, της επιστήμης και της φιλοσοφίας, η χώρα της οποίας οι ιδέες φώτισαν τη Δύση για αιώνες. Με άλλα λόγια, η Ελλάδα είναι κάτι παραπάνω από μια εξόφληση χρέους και ένα "κούρεμα". Φυσικά αυτό δεν απαλείφει τις ευθύνες της Ελλάδας για τα προβλήματα που αντιμετωπίζει. Η χώρα πρέπει να συνεχίσει τη σκληρή δουλειά για να επιστρέψει σε καλύτερους καιρούς».

Ο ΣΥΡΙΖΑ υποστηρίζει ότι η Αμφίπολη είναι απλώς μία ακόμη αρχαιολογική ανασκαφή και ότι η κυβέρνηση κάνει πολύ θόρυβο για το θέμα. Συμφωνείτε;

«Οπωσδήποτε όχι. Αντιθέτως, θεωρώ ότι πρέπει να γίνουν περισσότερα. Το μόνο που νοιάζει τον ΣΥΡΙΖΑ είναι να εκλεγεί, τίποτε άλλο. Προτιμούν τη μιζέρια, έχουν αναστατωθεί από αυτή την υπέροχη ανακάλυψη, επειδή πρόκειται για "καλά νέα" για την Ελλάδα και δεν θέλουν κάτι τέτοιο να συνδεθεί με την παρούσα κυβέρνηση. Πόσο αντιπατριωτικό! Οφείλουμε να θυμόμαστε ότι σε μια περίοδο που η Ελλάδα έχει συντριβεί από τα μέτρα λιτότητας, μια σπουδαία ανακάλυψη όπως αυτή της Αμφίπολης βοηθά την ψυχολογία του ελληνικού έθνους. Το τάιμινγκ της ανακάλυψης είναι εκπληκτικό, ένα δώρο από τους θεούς! Κάνει τους Ελληνες να θυμηθούν την απίστευτη κληρονομιά τους, τον πλούτο της. Είναι μια υπενθύμιση του τύπου: "Μην ξεχνάτε ποτέ ποιοι είμαστε". Ξέρω ότι όλο αυτό μπορεί να ακούγεται εθνικιστικό, αλλά η πραγματικότητα είναι ότι οι Ελληνες έχουν ξεπεράσει στο παρελθόν πολύ μεγαλύτερα προβλήματα από αυτό του εθνικού χρέους τους. Η Αμφίπολη είναι ένα ακόμη κομμάτι του ευρύτερου ελληνικού παζλ».

Oι ανασκαφές και τα ευρήματα στην Αμφίπολη έφεραν ξανά στην επικαιρότητα το θέμα της επιστροφής των Γλυπτών του Παρθενώνα από την Αγγλία στην Ελλάδα. Εσείς δουλεύετε εδώ και πολλά χρόνια επάνω στο θέμα αυτό. Πώς συνδέονται τα δύο θέματα;

«Υπάρχει μια συνέχεια, ενώ και το τάιμινγκ της Αμφίπολης είναι πολύ σημαντικό επίσης. Ενας από τους μακροπρόθεσμους στόχους του Αντώνη Σαμαρά είναι και η επιστροφή των κλεμμένων Γλυπτών του Παρθενώνα τα οποία "κάθονται" στη National Gallery στο Λονδίνο. Η Αμφίπολη βοηθά στο να υπενθυμίζει στην ανθρωπότητα πόσο σημαντική συνεχίζει να είναι η Ελλάδα. Οπως είπα και πριν, είμαστε η υπερδύναμη της αρχαιολογίας!».

Η επανεφεύρεση του Παρθενώνα

Ο Παρθενώνας είναι ένα θέμα πάνω στο οποίο δουλεύετε καλλιτεχνικά επί πολλά χρόνια. Πρόσφατα δείξατε μια «σειρά Παρθενώνων» στο Europe House στο Λονδίνο, δίπλα σχεδόν στη National Gallery. Υπήρχε κάποιος συμβολισμός σε αυτό; «Ασφαλώς. Αν και θα ήθελα να εκθέσω όλη τη σειρά των Παρθενώνων μου στην Ελλάδα (έχω δημιουργήσει 100 διαφορετικές παραλλαγές) στο Μουσείο της Ακρόπολης, τους εξέθεσα πρώτα στην Αγγλία με την πρόθεση να υπενθυμίσω στους Αγγλους και τον εθνικό τους Τύπο ότι είναι ένα ηθικό έγκλημα για τη χώρα τους να κρατά το 50% των Γλυπτών του Παρθενώνα και ότι θα πρέπει να επιστραφούν στην Ελλάδα. Και είναι ιδιαίτερα ανήθικο, από τη στιγμή που σημαντικά τμήματα του Παρθενώνα αφαιρέθηκαν βίαια από τον ναό, από έναν Αγγλο, τον λόρδο Ελγιν, όταν η Ελλάδα βρισκόταν υπό τουρκική κατοχή την εποχή της βασιλείας του Σελίμ του 3ου».

Οι Παρθενώνες σας δεν είναι... κλασικοί Παρθενώνες. Αντιθέτως, είναι γεμάτοι χρώμα και διαφορετικοί ο ένας από τον άλλον. Γιατί;

«Η δημιουργία ενός έργου τέχνης πρέπει να στέκεται αισθητικά μόνη της, το πολιτικό του μήνυμα να είναι υποδόριο, διαφορετικά πρόκειται απλώς για προπαγάνδα. Προσπαθώ να εμφυσήσω στους Παρθενώνες μια οπτική ενέργεια και μια μοντέρνα σύνθεση, αντίστοιχη προς τη δύναμη του αρχαίου ναού. Κάθε δημιουργία μου επιχειρεί να επανεφεύρει τον Παρθενώνα που όλοι μας γνωρίζουμε τόσο καλά - με έναν φρέσκο και σύγχρονο τρόπο».

Πού κινούνται τα επαγγελματικά σας σχέδια τώρα;

«Θα έλεγε κανείς ότι κατευθύνομαι Ανατολικά αυτόν τον καιρό, όπως ο Αλέξανδρος, με εκθέσεις στη Βηρυτό, στο Μπαχρέιν, στη Μόσχα και στο Πεκίνο. Φυσικά συνεχίζω να δημιουργώ την καλλιτεχνική δουλειά μου στη Νέα Υόρκη, το Λονδίνο και τη Βενετία».

Επισκέπτεστε την Ελλάδα συχνά, ακόμη και την περίοδο τής κρίσης. Εχετε δει αλλαγές;

«Αν έχω δει, Θεέ μου! Η Ελλάδα πέρασε μέσα από απίστευτες οικονομικές δοκιμασίες. Και - φυσικά - ο φτωχός μέσος Ελληνας είναι αυτός που υπέφερε τα περισσότερα. Αλλά πιστεύω ότι τα χειρότερα πέρασαν και, σταδιακά, έχω την αίσθηση ότι η χώρα στέκεται στα πόδια της ξανά. Θα πάρει ακόμη λίγο καιρό αλλά θα γίνει».

Πηγή: tovima.gr
Δημοσίευση: 23/11/2014.

Αμφίπολη: Βρέθηκαν ανθρώπινες παραστάσεις στα επιστύλια

Κ. Τασούλας: «Στόχος, το μνημείο να γίνει ορατό»

«Η Αμφίπολη είναι άσκηση θαυμασμού και υπομονής. Βρέθηκαν ανθρώπινες παραστάσεις στα επιστύλια και αναζητούνται και άλλα οικοδομήματα» δήλωσε - μεταξύ άλλων - ο υπουργός Πολιτισμού, Κώστας Τασούλας, σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε σήμερα το μεσημέρι στο Μουσείο της Αμφίπολης, συνοδευόμενος από τη γενική γραμματέα του ΥΠΠΟΑ, Λίνα Μενδώνη, την επικεφαλής της ανασκαφικής ομάδας Κατερίνα Περιστέρη και την υπεύθυνη επικοινωνίας της ανασκαφής Άννα Παναγιωταρέα. Νωρίτερα, ο υπουργός επισκέφθηκε το χώρο της ανασκαφής στο λόφο Καστά.

Σύμφωνα με τον υπουργό Πολιτισμού, με τις εργασίες συντήρησης αποκαλύφθηκαν οι πρώτες υποψίες ανθρώπινων αναπαραστάσεων στα επιστύλια που βρέθηκαν στον τρίτο χώρο. Αυτή τη στιγμή έχει γίνει ο πρώτος καθαρισμός των επιστυλίων και θα ακολουθήσει και επεξεργασία τους με λέιζερ, καθώς και άλλες διαδικασίες.

«Αν βιαστείς, κινδυνεύεις να κάνεις σφάλματα που μπορεί να είναι καθοριστικά» τόνισε ο κ. Τασούλας, ο οποίος θέλησε να πει με αυτόν τον τρόπο ότι δεν κρύβουν κάτι, απλώς οι αποκαλύψεις γίνονται έτσι και αλλιώς με αργούς ρυθμούς και δεν είναι μόνο θέμα κάποιου νέου ευρήματος, αλλά και η ίδια η διαδικασία της συντήρησης θα συνεχίσει να αποκαλύπτει πράγματα. «Αυτή είναι και η γοητεία της αρχαιολογίας», τόνισε ο υπουργός.

Η κορωνίδα των αρχαιολογικών ευρημάτων της περιοχής

«Έχουμε πολλά ακόμα να κάνουμε στον τύμβο Καστά», δήλωσε ο υπουργός για την πορεία των ερευνών στον αρχαίο τάφο. «Στόχος μας είναι το ταφικό μνημείο να γίνει ορατό και να το θαυμάζουν όλοι. Το ταφικό μνημείο αδικείται από τις φωτογραφίες. Είναι ακόμα πιο σπουδαίο. Πρόκειται για ένα μοναδικό αρχαιολογικό εύρημα, το οποίο προστίθεται στο σπουδαίο μωσαϊκό των πολιτιστικών επιτευγμάτων της Ελλάδας. Η Αμφίπολη είναι η κορωνίδα των αρχαιολογικών ευρημάτων της περιοχής και όχι μόνον», πρόσθεσε. Όσον αφορά στον σκελετό, ο κ. Τασούλας ανέφερε ότι την έρευνα θα αναλάβουν Έλληνες επιστήμονες.

Γεωλογική διασκόπηση

Ο υπουργός Πολιτισμού ανέφερε ότι η έρευνα δεν τελειώνει εδώ και πως οδηγό για τους αρχαιολόγους θα αποτελέσει η γεωλογική διασκόπηση, με τη μέθοδο της ηλεκτρικής τομογραφίας, η οποία είναι σε εξέλιξη από την επιστημονική ομάδα του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Τα αποτελέσματά της αναμένονται τις προσεχείς ημέρες, εφόσον τις εργασίες δεν εμποδίσουν οι καιρικές συνθήκες, ενώ στη συνεχεία θα αποφασιστεί από τους αρχαιολόγους εάν και πού μπορούν να γίνουν δοκιμαστικές τομές για τον εντοπισμό άλλων θαμμένων μνημείων.

Σημεία ενημέρωσης από την συνέντευξη του υπουργού Πολιτισμού στην Αμφίπολη

Ο κ. Τασούλας, θέλοντας να δείξει τις δυσκολίες που είχε να αντιμετωπίσει η ομάδα σε σχέση με τις στερεωτικές διαδικασίες, είπε: «Το χώμα μέσα στον τάφο, κατά τη διάρκεια των χρόνων, έπαιξε ρόλο στερεωτικό για το μνημείο. Η αφαίρεση του χώματος ανέτρεπε τη στήριξη, και οι υποστυλώσεις έπρεπε να γίνονται με τρόπο τέτοιο ώστε να παρέχουν ακριβώς την ίδια στήριξη στα τοιχώματα κάθε φορά, ούτε περισσότερη ούτε λιγότερη».

Σχετικά με την τομογραφία του τύμβου, που θα πραγματοποιηθεί από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, αυτή θα απαντήσει σε ερωτήματα που έχουν να κάνουν με το υπέδαφος, και πιο συγκεκριμένα για το ποιο είναι το τεχνητό και ποιο το φυσικό μέρος του τύμβου και ποιες οι τομές. Σε ερώτηση για το πότε θα ολοκληρωθεί η τομογραφία, ο κ. Γρηγόρης Τσόκας, υπεύθυνος της γεωφυσικής διασκόπησης, απάντησε: «Δεν μπορούμε να το πούμε από τώρα αυτό, είναι κάτι που θα εξαρτηθεί από το τι θα προκύψει κατά τη διάρκεια της διαδικασίας. Σε κάθε περίπτωση είναι κάτι που θέλει χρόνο».

Υποσχέσεις για νέα σημαντικά ευρήματα

Ο κ. Τασούλας επισήμανε ότι πρόκειται για μια φάση της ανασκαφής που τελείωσε και μία άλλη η οποία ξεκινάει με πολλές υποσχέσεις για νέα σημαντικά ευρήματα. Οι φάσεις της διαδικασίας είναι άλλωστε και αυτές που προβλέπονται από το νόμο. Η πρώτη είναι η σωστική διαδικασία, όπου λαμβάνουν χώρα οι εργασίες στερέωσης και συντήρησης. Αυτή είναι η φάση που τελειώνει, για την οποία θα ενημερωθούμε με τον πλέον επίσημο τρόπο από την κα Παναγιωταρέα, στην Αθήνα, σε μια εβδομάδα. Ταυτόχρονα, μπαίνουμε στη φάση της επιστημονικής διαδικασίας, με τις απαιτούμενες μελέτες ιστορικών, αρχαιολόγων, γεωλόγων και άλλων επιστημόνων, που θα ολοκληρωθούν σε βάθος πέντε χρόνων. Μέρος αυτής είναι και η γεωφυσική διασκόπηση του τύμβου.

Σχετικά με την επισκεψιμότητα του μνημείου, ο υπουργός δήλωσε ότι πρώτα θα γίνει επισκέψιμο το ταφικό μνημείο στην επιστημονική κοινότητα και τους δημοσιογράφους, κάτι που αναμένεται να γίνει σε λίγους μήνες από τώρα, και στη συνέχεια θα ανοιχτεί προς το κοινό, που αυτό εκτιμάται ότι θα γίνει σε κάποια χρόνια από τώρα.

Το επόμενο Σάββατο 29 Νοεμβρίου, θα παρουσιαστούν τα αποτελέσματα της ανασκαφικής περιόδου στον λόφο Καστά από την έφορο Αρχαιοτήτων Σερρών, Κατερίνα Περιστέρη, και τους συνεργάτες της, στην Αθήνα, στο αμφιθέατρο του υπουργείου Πολιτισμού.

Θα είναι η πρώτη συνάντηση της Κατερίνας Περιστέρη με τους διαπιστευμένους συντάκτες στο ΥΠΠΟΑ, ενώ αναμένεται να δώσουν το «παρών» και αρχαιολόγοι, οι οποίοι και θα συνομιλήσουν μαζί της για συμπεράσματα και εκτιμήσεις σε σχέση με τα ευρήμα.

Πηγή: nautemporiki.gr
Δημοσίευση: 22/11/2014.

Ενα σατιρικό βίντεο για την Αμφίπολη κάνει τον γύρο του διαδικτύου

Υπογεγραμμένο από την άγνωστη «+Τεχνία, Τομέα Θεσσαλονίκης», ένα βίντεο που δυσφημεί την ανασκαφή της Αμφίπολης κυκλοφορεί σήμερα στο διαδίκτυο. Με φόντο το πραγματικό βίντεο της ανασκαφής από το ταφικό μνημείο της Αμφίπολης που έδωσε πρόσφατα στη δημοσιότητα το υπουργείο Πολιτισμού, άγνωστοι που υπογράφουν «+Τεχνία, Τομέα Θεσσαλονίκης» παραποιούν και ερμηνεύουν την ανασκαφή με τον δικό τους τρόπο. Στο δίλεπτο βίντεο ακούγεται η φωνή της Κατερίνας Περιστέρη, η οποία ανακάλυψε και ανέσκαψε τον τάφο. «Στον ανεστραμμένο κόσμο, το αληθινό δεν είναι παρά μια στιγμή του ψεύτικου», καταλήγει το βίντεο.



Πηγή: iefimerida.gr
Δημοσίευση:19/11/2014.

Αμφίπολη: H ανασκαφή σε αυτή τη φάση έχει ολοκληρωθεί, λέει η Μενδώνη

Η ανθρωπολογική εξέταση του σκελετού θα γίνει από Έλληνες επιστήμονες - Θα δούμε αν θα προχωρήσουμε σε DNA, είπε η γγ του υπ.Πολιτισμού - Η γεωφυσική διασκόπηση στον τύμβο Καστά θα μας πει πώς θα συνεχίσουμε - Η μελέτη των ευρημάτων χρειάζεται πολύ χρόνο και δεν μπορεί να «επισπευθεί» όπως συνέβη με τις ανασκαφικές εργασίες, εξήγησε η κυρία Μενδώνη.

Μπορεί το υπουργείο Πολιτισμού & Αθλητισμού (ΥΠΠΟΑ) να βρίσκεται σε φάση αναζήτησης ως προς το εργαστήριο και τους επιστήμονες που θα αναλάβουν τη μελέτη του ανθρωπολογικού υλικού το οποίο βρέθηκε στον τύμβο Καστά της Αμφίπολης, ωστόσο κάποιες άλλες έρευνες έχουν σχεδόν ολοκληρωθεί, όπως η ανασκαφική (τουλάχιστον σε αυτή τη φάση) ή είναι σε εξέλιξη, όπως η γεωφυσική διασκόπηση. Όσο για τον χρόνο που απαιτείται για την ολοκλήρωση της επιστημονικής έρευνας σχετικά με το μνημείο, αυτός σίγουρα δεν μπορεί να προσδιοριστεί.

Η ανασκαφή ήταν εντατική, αλλά η μελέτη δεν μπορεί να επισπευσθεί

«Υπάρχουν πράγματα που μπορούν να συντομευτούν, διότι χρειάζεται η παροχή των μέσων. Για παράδειγμα η ανασκαφή που έγινε επί τρεις μήνες ήταν εντατική διότι το ΥΠΠΟΑ προσέφερε την απαραίτητη υποστήριξη στην ανασκαφική ομάδα προκειμένου να την ολοκληρώσει γρήγορα. Από εκεί και πέρα όμως δεν μπορεί κανείς να βιάσει τον χρόνο μελέτης. Αυτά θέλουν την ωριμότητά τους», τόνισε η γενική γραμματέας του υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού Λίνα Μενδώνη κατά τη συνέντευξη που παραχώρησε στο Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων όσον αφορά τις εξελίξεις γύρω από το μοναδικό μνημείο της Αμφίπολης.

«Είναι πολλά αυτά που πρέπει να γίνουν. Πιστεύω ότι ούτε οι ίδιοι οι ανασκαφείς έχουν συνειδητοποιήσει ακριβώς το εύρημα. Θα πρέπει καταρχήν να υπάρξει μια επιστημονική προσέγγιση και μετά να δει κανείς το πώς θα προχωρήσει. Τα πράγματα θέλουν τον χρόνο τους, θα ήταν τεράστιο σφάλμα να γίνουν απερίσκεπτα και χωρίς να έχει ολοκληρωθεί η φάση της έρευνας», δήλωσε ως προς τον χρόνο που μεσολαβεί μέχρι τη φάση της ανάδειξης του μνημείου, κάτι που προαπαιτεί μια σειρά μελετών, οι οποίες θα περάσουν από το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο (ΚΑΣ). Για να ενισχύσει, δε, τα λεγόμενά της έδωσε το παράδειγμα της εύρεσης των περίπου 150 μελών που αναδύθηκαν πολύ πρόσφατα με την κάθοδο των νερών της Κερκίνης, τα οποία ταυτίζονται αμέσως ότι ανήκουν στον περίβολο. «Τα ευρήματα αυτά θα πρέπει να μελετηθούν, να σχεδιαστούν, να αποτυπωθούν ώστε να αποδοθούν σε μια μελέτη αποκατάστασης του περιβόλου. Τα πράγματα δεν είναι απλά. Στην ουσία έχουμε ένα μνημείο κι ένα περιβάλλον το οποίο ερευνάται. Για να γίνει ανάδειξη θα πρέπει να έχει τελειώσει η έρευνα, τουλάχιστον στα βασικά της σημεία. Να θυμίσω αυτό που έχω πει πολλές φορές, ότι ο Ανδρόνικος ανακάλυψε τη Μεγάλη Τούμπα το 1977 και τελικά ο τύμβος της Βεργίνας, έτσι όπως τον ξέρουμε σήμερα, απεδόθη το 2001», συμπλήρωσε η κυρία Μενδώνη

Η κυρία Μενδώνη πληροφόρησε ότι η ανασκαφή σε αυτή τη φάση έχει στην ουσία ολοκληρωθεί, ενώ οι εργασίες που γίνονται αφορούν κυρίως την προστασία του μνημείου, των επιχρισμάτων, των χρωμάτων κ.α. «Ανασκαφή αυτή καθεαυτή δεν γίνεται αυτή τη στιγμή. Από εκεί και πέρα το πού, πώς και πότε θα συνεχίσει εξαρτάται από τα ευρήματα της γεωφυσικής διασκόπησης, η οποία βρίσκεται σε εξέλιξη από την ομάδα του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ), υπό τον κ. Γρηγόρη Τσόκα. Πρόκειται για έρευνα που θα γίνει σε φάσεις, καθώς ολόκληρος ο τύμβος είναι μια τεράστια περιοχή, περίπου 20 στρέμματα. Η πρώτη φάση αφορά το άμεσο περιβάλλον του τάφου, δηλαδή ένας ικανοποιητικός χώρος γύρω από το μνημείο», εξήγησε, συμπληρώνοντας ότι η γεωφυσική διασκόπηση δεν θα δώσει σημεία τα οποία είναι δεδομένα ότι έχει υπάρξει ανθρώπινη παρέμβαση, αλλά εκείνα που είναι διαφορετικά από το συνολικό γεωλογικό περιβάλλον. «Είναι πολύ πιθανόν τα σημεία αυτά να είναι κατασκευές αλλά είναι και πολύ πιθανόν να προέρχονται από κάποια γεωλογικού τύπου διαφοροποίηση από το λοιπό περιβάλλον. Οπότε εκεί θα πρέπει να γίνουν ανασκαφικές τομές για να δούμε περί τίνος πρόκειται και αναλόγως να προγραμματιστεί μια ανασκαφή. Άλλωστε έχουμε μπροστά μας έναν χειμώνα, η περιοχή εκεί είναι δύσκολη. Κάποιες ανασκαφικές τομές θα μπορούσαν να γίνουν. Μια ανασκαφή όμως που θέλει συστηματική δουλειά ενός τριμήνου ή τετραμήνου μέσα στον χειμώνα είναι δύσκολο», σημείωσε.

Είναι απόφαση του υπουργού η εξέταση του σκελετού να γίνει στην Ελλάδα.

Για την εξέταση του ανθρωπολογικού υλικού που βρέθηκε, η κυρία Μενδώνη δήλωσε ότι ακόμα αναζητούν το κατάλληλο εργαστήριο και τους κατάλληλους ανθρώπους που θα το κάνουν, συνδυασμός απαραίτητος, όπως είπε, καθώς είναι θέμα εξοπλισμού και των δύο. Η εξέταση πάντως θα γίνει από Έλληνες. «Ο υπουργός είπε ότι θα είναι Έλληνες οι επιστήμονες και πιστεύω ότι είναι σωστό αυτό. Δόξα τω Θεώ έχουμε καλό δυναμικό», τόνισε, ενώ ως προς το αν θα γίνει και εξέταση DNA η ίδια είπε ότι αυτό θα αποφασιστεί μετά από συζήτηση. «Γενικά το σύνολο των εξετάσεων που πρέπει να γίνουν και τα αποτελέσματα που θα υπάρξουν είναι πράγματα που θα προκύψουν μέσα από συζήτηση με τους ειδικούς. Όπως έχουμε πει θα γίνουν όλες εκείνες οι έρευνες που κρίνονται ότι ανταποκρίνονται στη σύγχρονη επιταγή της επιστήμης», δήλωσε.

Το μωσαϊκό αποκαθιστάται στο Μουσείο Αμφίπολης.

Και η αποκατάσταση του μωσαϊκού δαπέδου; «Βρίσκεται στη φάση της συντήρησης που γίνεται στο Μουσείο της Αμφίπολης και η οποία αφορά τα θραύσματα, μικρά αλλά και πολλά μεγάλα, από το στρογγυλό τμήμα που λείπει», απάντησε η κυρία Μενδώνη, τονίζοντας ότι είναι ένα παζλ που θέλει τον χρόνο του, η δε συγκόλλησή του σχετίζεται και με το πότε θα μπορέσει να βγει το προστατευτικό δάπεδο επί του οποίου βρίσκεται το μωσαϊκό και το οποίο συνδέεται με το σύνολο των υποστυλώσεων που έχουν τοποθετηθεί.

Το στοίχημα της Αμφίπολης.

Η Αμφίπολη όμως έχει κι ένα στοίχημα να κερδίσει. «Είναι μια εξαιρετικά καλή ευκαιρία να δει κανείς ένα μοντέλο βιώσιμης, ήπιας ανάπτυξης στην περιοχή, που θα διατηρήσει αλώβητο το φυσικό περιβάλλον και θα δίνει τη δυνατότητα και στους ίδιους τους κατοίκους, αλλά κυρίως στους επισκέπτες να απολαύσουν αυτό το μοναδικό και διαχρονικό πολιτιστικό απόθεμα. Γιατί την Αμφίπολη την ξέρουμε πολύ καλά σαν μια σημαντική αποικία των Αθηναίων και αρχαία πόλη, έχουμε το οχυρωματικό της σύστημα, τα οικοδομήματά της, πρόσφατα στο ΕΣΠΑ ανεδείχθη το Γυμνάσιο, γίνεται τώρα η αποκατάσταση του βυζαντινού Πύργου του Μαρμαρίου. Επίσης, υπάρχει ένα παρά πολύ ωραίο μουσείο που ανταποκρίνεται απολύτως στις σύγχρονες προδιαγραφές. Όλος αυτός ο αρχαιολογικός χώρος, που βρίσκεται σε πολύ καλή κατάσταση, σε συνδυασμό και με τον συγκεκριμένο τύμβο, άρα με το νεκροταφείο, μπορεί να προσφέρει κάτι πολύ ιδιαίτερο στην περιοχή και πραγματικά να προσελκύσει τους επισκέπτες και όχι μόνο στο ευκαιριακό επίπεδο που είναι τώρα. Αυτό που χρειάζεται είναι με συστηματικό τρόπο να μελετηθεί από τους συναρμόδιους, την περιφέρεια, τον δήμο, τα υπουργεία Περιβάλλοντος και Τουρισμού, βεβαίως και από το ΥΠΠΟ, ένα πρότυπο σχέδιο ανάπτυξης της περιοχής»,κατέληξε.

Πηγή: ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ
Δημοσίευση: 19/11/2014.

O Καργάκος για την Αμφίπολη: Φοβάμαι ότι το σοβαρό το κάνουμε γελοίο

Την εκτίμηση ότι ο τάφος του Μεγάλου Αλεξάνδρου βρίσκεται στη Μακεδονία εξέφρασε ο ιστορικός - συγγραφέας Σαράντος Καργάκος, ενώ, παράλληλα, διαφώνησε με τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζονται τέτοιες ανακαλύψεις στην Ελλάδα, αναφέροντας ως χαρακτηριστικό παράδειγμα την πρόσφατη επίσκεψη της κ. Κλούνεϊ.

Με αφορμή τον εντοπισμό του σκελετού του νεκρού της Αμφίπολης, ο κ. Καργάκος επισήμανε στον τηλεοπτικό σταθμό Star: «Εδώ και πολλά χρόνια υποστηρίζω ότι εφόσον ο τάφος του Αλεξάνδρου δεν βρίσκεται στην Αίγυπτο, και ειδικά στην Αλεξάνδρεια, πρέπει να αναζητηθεί στη Μακεδονία. Τα τελευταία χρόνια είχα εντοπίσει το ενδιαφέρον μου στην περιοχή της Αμφιπόλεως και στο τελευταίο βιβλίο μου είχα γράψει ότι πιθανόν ο τάφος να έχει βρεθεί και να μην το έχουμε αντιληφθεί. Ο λόφος Καστά είναι γεμάτος από κρυμμένους θησαυρούς». Παράλληλα, ο ιστορικός - συγγραφέας εξέφρασε τις επιφυλάξεις του για τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζει η χώρα τέτοιου είδους ανακαλύψεις. «Φοβάμαι ότι το σοβαρό το κάνουμε γελοίο στον τόπο αυτό. Και, ειλικρινά σας λέω, τρέμω στην ιδέα ότι μπορεί να βρεθεί σκελετός του Μεγάλου Αλεξάνδρου, διότι και αυτόν θα τον θεατροποιήσουμε. Δεν είμαστε σοβαροί, ώστε να αντιμετωπίσουμε με σοβαρότητα ορισμένα πράγματα», ανέφερε χαρακτηριστικά.

Μεταξύ άλλων, ο κ. Καργάκος εξαπέλυσε πυρά εναντίον της κ. Κλούνεϊ, λέγοντας ότι απαξίωσε να ανέβει στην Ακρόπολη, «γιατί λέει ότι δεν είχε τα κατάλληλα υποδήματα».

Πηγή: iefimerida.gr
Δημοσίευση:17/11/2014.

Όλγα Παλαγγιά: Το μνημείο της Αμφίπολης χρονολογείται στη Ρωμαϊκή εποχή

"Η γνώμη μου είναι ότι το εύρημα της Αμφίπολης είναι πιο σημαντικό από αυτό που πιστεύουν αυτή τη στιγμή οι ανασκαφείς" υποστηρίζει η καθηγήτρια Κλασικής Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών Όλγα Παλαγγιά, καταθέτοντας στην "Αυγή" την υπόθεση εργασίας για χρονολόγηση του μνημείου στη ρωμαϊκή περίοδο. Οδηγείται σ' αυτή την υπόθεση από την μελέτη της γλυπτικής του μνημείου, κυρίως από τις Καρυάτιδες, και παράλληλα συνδέει το μνημείο με τη μάχη των Φιλίππων.

Καθηγήτρια Κλασσικής Αρχαιολογίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών εξειδικευμένη στην αρχαία γλυπτική, η κ. Παλαγγιά έχει δημοσιεύσει πλήθος μελετών για την αρχαία γλυπτική, μεταξύ των οποίων για τις ρωμαϊκές Καρυάτιδες, τα γλυπτά του Παρθενώνα και την τέχνη της αρχαίας Μακεδονίας. Είναι διδάκτωρ του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης και έχει συμμετάσχει σε πολλά διεθνή συνέδρια με ανακοινώσεις. Έχει γράψει μεταξύ άλλων μονογραφία για τα αετώματα του Παρθενώνα και έχει επιμεληθεί πολλών συλλογικών τόμων όπως για την τεχνική της αρχαίας γλυπτικής, για την τέχνη της Αθήνας κατά τη διάρκεια του Πελοποννησιακού Πολέμου και για τη Μακεδονική κυριαρχία της Αθήνας κατά τον 4ο και 3ο αιώνα π.Χ.

Η "Αυγή" καταγράφει την υπόθεση εργασίας της έγκριτης αρχαιολόγου, ωστόσο περιμένει με ενδιαφέρον τα αποτελέσματα της ίδιας της ανασκαφής.

Συνέντευξη στην Πόλυ Κρημνιώτη.

* Ποια η γνώμη σας για το εύρημα;

H γνώμη μου είναι ότι το εύρημα της Αμφίπολης είναι πιο σημαντικό από αυτό που πιστεύουν αυτή τη στιγμή οι ανασκαφείς.

* Τι εννοείτε;

Είναι παγκοσμίου ενδιαφέροντος γιατί ενδέχεται να συνδέεται με τη μάχη των Φιλίππων. Το 42 π.Χ. στους Φιλίππους συγκρούστηκαν δύο μεγάλοι ρωμαϊκοί στρατοί, από τη μία ο στρατός του Βρούτου και του Κάσιου, δολοφόνων του Ιουλίου Καίσαρα, και από την άλλη του Μάρκου Αντώνιου και του Οκταβιανού, ανιψιού και κληρονόμου του Καίσαρα. Είναι ένας εμφύλιος πόλεμος που άλλαξε όλη την πορεία του αρχαίου κόσμου. Αν είχε νικήσει ο Βρούτος, δεν θα είχε ιδρυθεί η Ρωμαϊκή αυτοκρατορία. Επειδή ήταν εμφύλιος ο πόλεμος, και στις δύο πλευρές πολέμησαν συγγενείς και φίλοι, μέλη της ρωμαϊκής αριστοκρατίας.

Ο Βρούτος και ο Κάσιος νικήθηκαν και αυτοκτόνησαν και γνωρίζουμε ότι ο Βρούτος τιμήθηκε από τους αντιπάλους του μετά θάνατον. Ο Οκταβιανός, νικητής ων, επειδή δεν ήθελε να συνεχιστεί η διχόνοια ανάμεσα στα αντίπαλα μέρη, προσπάθησε να κατευνάσει τους αντιπάλους. Αυτά είναι ιστορικά δεδομένα. Επίσης είναι ιστορικό δεδομένο ότι το στρατόπεδο του Μάρκου Αντωνίου και του Οκταβιανού ήταν στην Αμφίπολη. Το στρατόπεδο του Βρούτου και του Κάσιου ήταν στην Καβάλα, ενώ το θησαυροφυλάκιό τους του φυλούσαν στη Θάσο. Γνωρίζουμε από την ιστορία ότι μετά την ήττα του Βρούτου ο Μάρκος Αντώνιος πήγε στη Θάσο και πήρε τον θησαυρό των νεκρών, πλέον, δημοκρατικών αντιπάλων του.

* Πώς εσείς συνδέετε τη μάχη των Φιλίππων με το μνημείο της Αμφίπολης;

Από τα αρχαιολογικά δεδομένα της ανασκαφής που γνωρίζουμε μέσω των επισήμων ανακοινώσεων του υπουργείου Πολιτισμού και της φωτογραφικής τεκμηρίωσης και σχεδιαστικής αναπαράστασης της εισόδου του μνημείου που δημοσιοποιήθηκαν επίσης από το υπουργείο, παρατηρούμε ότι η είσοδος του μνημείου αποτελείται από έναν καμαροσκεπή διάδρομο. Έως τώρα έχουν ανασκαφεί δύο μαρμάρινα πρόπυλα με γλυπτό διάκοσμο, τις Σφίγγες και τις Καρυάτιδες.

Φαίνεται σύμφωνα με τις επίσημες ανακοινώσεις, ότι στις πόρτες δεν υπήρχαν θυρόφυλλα. Εντύπωση προξενεί επίσης η ευρεία χρήση μαρμάρου Θάσου στο μνημείο και μάλιστα στην ορθομαρμάρωση των τοίχων. Το μάρμαρο γενικώς δεν εχρησιμοποιείτο στη Μακεδονική αρχιτεκτονική, παρ' ότι έχουμε χρήση του στη γλυπτική όπως στον Λέοντα της Αμφίπολης. Οι δε Μακεδονικοί τάφοι είχαν μαρμάρινα θυρόφυλλα, τα οποία όμως δεν ήταν από μάρμαρο Θάσου. Στην αρχαιολογία βασιζόμαστε στα παράλληλα και μέχρι τώρα, απ' όσο γνωρίζω, δεν έχουμε χρήση μαρμάρου Θάσου στην αρχιτεκτονική της κλασικής και ελληνιστικής Μακεδονίας.

Οι Καρυάτιδες νομίζω ότι κατά κάποιο τρόπο "κλειδώνουν" τη χρονολόγηση του μνημείου στη Ρωμαϊκή εποχή. Είναι αρχαϊστικές, δηλαδή μιμούνται τις αρχαϊκές Κόρες της Ακρόπολης. Φορούν λοξό ιμάτιο αρχαϊκών Κορών και επίσης χιτώνα καθαρά αρχαϊστικό, που αποτελεί επινόηση του γλύπτη. Από την άλλη, η φυσιογνωμία τους παραπέμπει στην κλασική περίοδο ενώ η κόμμωσή τους είναι συνδυασμός υστεροκλασικών κυματιστών βοστρύχων, οι οποίοι όμως πέφτουν στους ώμους σχηματίζοντας πλοκάμους περιστρεφόμενους, που μας είναι γνωστοί από τη Ρωμαϊκή γλυπτική. Δηλαδή παρατηρούμε στις Καρυάτιδες ένα στιλιστικό συνονθύλευμα που δεν μας παραπέμπει στην εποχή του Μεγάλου Αλεξάνδρου και των επιγόνων του, αλλά σε πολύ μεταγενέστερη.

* Είστε εξειδικευμένη στη γλυπτική. Για τις Καρυάτιδες των Ρωμαϊκών χρόνων έχετε δημοσιεύσει μελέτες. Όμως στην προκειμένη περίπτωση πώς τεκμηριώνετε ότι οι Καρυάτιδες της Αμφίπολης χρονολογούνται στη Ρωμαϊκή και όχι στη Μακεδονική περίοδο;

Διότι δεν υπάρχουν τέτοιες Καρυάτιδες αρχαϊστικές στη μνημειώδη γλυπτική πριν από τα μέσα του 1ου αιώνα π.Χ. Το παλαιότερο παράδειγμα είναι οι Καρυάτιδες των μικρών Προπυλαίων της Ελευσίνας που στήθηκαν από τον Ρωμαίο Άπιο Κλαύδιο Πούλχερ (Αppius Claudius Pulcher) γύρω στο 48 π.Χ. Σώζεται λατινική αναθηματική επιγραφή. Μου κάνει εντύπωση, αν οι Καρυάτιδες της Αμφίπολης ήταν πράγματι του 4ου αι. π.Χ., γιατί δεν ξαναεμφανίζονται ανάλογες Καρυάτιδες μέχρι τον 1ο αι. π.Χ.; Στην τέχνη, μια επινόηση μετά επαναλαμβάνεται.

* Την ίδια υπόθεση κάνετε και για τις Σφίγγες;

Ναι, γιατί οι Σφίγγες είναι μνημειώδεις, ύψους δύο μέτρων. Όμως από την περίοδο του Φειδία, κλασική δηλαδή περίοδο, μέχρι και τον 1ο π.Χ αιώνα δεν έχουμε Σφίγγες στη μνημειώδη γλυπτική. Έχουμε αγαλματίδια Σφιγγών ως εξαρτήματα θρόνων και μικρές Σφίγγες αιγυπτιακού τύπου σε τάφους της Αλεξάνδρειας. Στην Αμφίπολη οι μνημειώδεις αυτές Σφίγγες είναι κλασικής μορφής και παραπέμπουν στο σύμβολο του Οκταβιανού, το οποίο χρησιμοποιούσε στη σφραγίδα του και στα νομίσματά του. Μορφολογικά οι Σφίγγες του Οκταβιανού μοιάζουν με τις Σφίγγες της Αμφίπολης.

* Πώς είστε βέβαιη, αφού είναι κατεστραμμένα τα φτερά και το κεφάλι;

Το σώμα τους όμως είναι ίδιο. Κάνουμε λοιπόν την υπόθεση εργασίας ότι ο Οκταβιανός έβαλε το σύμβολό του στο πρόπυλο.

* Οι Σφίγγες και οι Καρυάτιδες είναι ικανά στοιχεία προκειμένου να τεκμηριώσουν την άποψή σας ότι το μνημείο της Αμφίπολης χρονολογείται στα Ρωμαϊκά χρόνια;

Ναι, είναι ικανά. Επιπλέον όμως η τυπολογία των Μακεδονικών τάφων δεν συνάδει με τα έως τώρα ευρήματα του μνημείου στον τύμβο Καστά που δίνει στη δημοσιότητα το υπουργείο Πολιτισμού. Η είσοδος του τύμβου Καστά αποτελείται από έναν μακρόστενο καμαροσκεπή διάδρομο με τρία επάλληλα πρόπυλα. Αντιθέτως, οι Μακεδονικοί τάφοι συνήθως αποτελούνται από έναν προθάλαμο και έναν κυρίως θάλαμο, δηλαδή δεν έχουν διαδρόμους με πρόπυλα.

Για να χρονολογηθεί το μνημείο της Αμφίπολης στην περίοδο των Μακεδονικών τάφων θα έπρεπε να έχουμε κεραμική ή νομίσματα ή επιγραφές. Ώς τώρα όμως δεν έχει παρουσιαστεί τίποτα απ' αυτά. Θέλω επίσης να επισημάνω την ομοιότητα του Τύμβου Καστά με το Μαυσωλείο του Οκταβιανού (μετέπειτα Αυγούστου) στη Ρώμη. Το Μαυσωλείο χτίστηκε γύρω στο 28 π.Χ. και έχει τη μορφή Τύμβου όπου τα χώματα συγκρατούνται από τοιχοδομία.

Στην κορυφή του υπήρχε μνημείο, στην προκειμένη περίπτωση άγαλμα του Αυγούστου. Ο ταφικός θάλαμος ήταν στο εσωτερικό του Τύμβου, ήταν προσβάσιμος από καμαροσκεπή διάδρομο, ο οποίος θυμίζει τον καμαροσκεπή διάδρομο της Αμφίπολης. Μέσα στον ταφικό θάλαμο της Ρώμης ήταν τοποθετημένα τα οστά του Αυγούστου και δώδεκα μελών της οικογενείας του, συνοδευόμενα από λατινικές επιγραφές.

* Γιατί πιστεύετε ότι ο πρωθυπουργός μιλάει για ελληνικότητα της Μακεδονίας;

Η ελληνικότητα της Μακεδονίας είναι δεδομένη, έχει αποδειχτεί και δεν περιμένουμε από ένα ακόμα μνημείο να μας επιβεβαιώσει κάτι το οποίο έχει ήδη τεκμηριωθεί. Προφανώς ο πρωθυπουργός πίστεψε ότι το μνημείο θα περιείχε χρυσά κτερίσματα κατ' αναλογίαν προς τα χρυσά της Βεργίνας. Το υπουργείο Πολιτισμού πιθανόν παραπλανήθηκε από μορφολογικές ομοιότητες της αρχιτεκτονικής του ευρήματος της Αμφίπολης με την αρχιτεκτονική των Μακεδονικών τάφων, όπως για παράδειγμα το μωσαϊκό με τους ρόμβους που βρέθηκε έξω από την είσοδο του μνημείου, το οποίο παραπέμπει σε ανάλογο μωσαϊκό ενός Μακεδονικού τάφου από την Αμφίπολη και βρίσκεται στο Μουσείο Αμφιπόλεως. Αλλά και η καμαροσκεπής κατασκευή παραπέμπει σε Μακεδονικούς τάφους.

Επίσης ο συσχετισμός του Λέοντα της Αμφίπολης με την κορυφή του Τύμβου Καστά, παρ' όλο που δεν έχει γίνει γενικά αποδεκτός, νομίζω ότι παρέσυρε τους ανασκαφείς να χρονολογήσουν το μνημείο την ίδια εποχή με τον Λέοντα, δηλαδή στο τέλος του 4ου αιώνα π.Χ. Και το λέω αυτό διότι οι ανασκαφείς παρουσίασαν τη μελέτη συσχέτισης του Λέοντα της Αμφίπολης με την κορυφή του Τύμβου σε συνέδριο που έγινε πέρσι στη Θεσσαλονίκη, πριν ακόμα ανακαλυφθεί η είσοδος του μνημείου. Βάσει πάντα των επισήμων ανακοινώσεων του υπουργείου και των φωτογραφιών που δημοσιεύει, έχουμε κι ένα άλλο στοιχείο που μας κάνει να υποθέσουμε ότι πρόκειται για ρωμαϊκή μίμηση της αρχιτεκτονικής των Μακεδονικών τάφων. Και εννοώ το γεγονός ότι ο χρωματισμός των ιωνικών παραστάδων έγινε με επίχρισμα και όχι απευθείας στο μάρμαρο.

Στους Μακεδονικούς τάφους, στους οποίους συνήθως δεν χρησιμοποιείται μάρμαρο, οι χρωματισμοί γίνονταν με επίχρισμα. Επίσης η ύπαρξη ενός διαδρόμου με επάλληλα πρόπυλα δεν παραπέμπει στην αρχιτεκτονική των Μακεδονικών τάφων.

* Θεωρείτε ότι το μνημείο είναι συλημένο;

Ναι, είναι συλημένο, διότι τα φτερά των Σφιγγών έχουν καταστραφεί και λείπουν τα κεφάλια τους. Επίσης έχει καταστραφεί το κεφάλι της μίας Καρυάτιδας. Όλες οι ζημιές έγιναν από χέρι ανθρώπου.

* Αρχαιοκάπηλων, όπως έχει γραφτεί;

Δε νομίζω ότι είναι από αρχαιοκάπηλους. Γνωρίζουμε ότι η Αμφίπολη καταστράφηκε από μεγάλη επιδρομή Θρακών τον 1ο αιώνα π.Χ. Θα άξιζε τον κόπο να ανιχνευτεί εάν το μνημείο αυτό καταστράφηκε από τους Θράκες τότε, γι' αυτό και στη συνέχεια σφραγίστηκε από τους Ρωμαίους. Πιστεύω ότι τα πρόπυλα μαρτυρούν πως το μνημείο αρχικά σχεδιάστηκε για να είναι προσβάσιμο στους επισκέπτες.

* Τι είδους μνημείο θεωρείτε ότι είναι, τάφος ή κάτι άλλο;

Οι ομοιότητες με το Μαυσωλείο του Οκταβιανού Αυγούστου, η ρωμαϊκή χρονολόγηση των Καρυάτιδων και το συνταρακτικό γεγονός της μάχης των Φιλίππων στην περιοχή, μας επιτρέπουν να διατυπώσουμε την υπόθεση εργασίας ότι πρόκειται για μνημείο νίκης του Οκταβιανού και του Μάρκου Αντωνίου, σε συνδυασμό με πολυάνδριο για τους πεσόντες Ρωμαίους αξιωματικούς και των δύο παρατάξεων.

* Η επιστημονική κοινότητα διαμαρτύρεται ότι ο πρωθυπουργός, το υπουργείο Πολιτισμού, μερίδα των ΜΜΕ προτρέχουν των επιστημονικών ανακοινώσεων για την Ανασκαφή. Εσείς ως επιστήμονας γιατί προτρέχετε;

Επειδή δεν θέλω να κατηγορηθώ ότι κι εγώ προτρέχω, διατύπωσα μια υπόθεση εργασίας ορμώμενη αφ' ενός από τη ρωμαϊκή χρονολόγηση των Καρυάτιδων αφετέρου από το μεγάλο ιστορικό γεγονός της μάχης των Φιλίππων, το οποίο ενδεχομένως δικαιολογεί ένα κολοσσιαίο μνημείο. Σας θυμίζω ότι οι Ρωμαίοι διακρίνονταν για τα κολοσσιαία μνημεία και τεχνικά τους έργα. Αντίθετα τα μνημεία της κλασικής και ελληνιστικής Μακεδονίας είναι σε πολύ μικρότερη κλίμακα.

* Όλη αυτή η δημοσιότητα για την ανασκαφή της Αμφίπολης βοηθάει το μνημείο και την αρχαιολογική έρευνα;

Σίγουρα όχι, διότι προκαταλαμβάνει συμπεράσματα και δημιουργεί πίεση κυρίως στους ανασκαφείς. Επίσης δημιουργεί προσδοκίες στο κοινό, οι οποίες μπορεί και να διαψευστούν. Η επιστημονική έρευνα πρέπει να γίνεται μακριά από τη δημοσιότητα. Ένας από τους λόγους που εγώ μίλησα σήμερα δεν είναι για να αντιπαρατεθώ με τους συναδέλφους μου αλλά γιατί θέλω να γίνει κατανοητό ότι η πολιτική και επικοινωνιακή πίεση γύρω από μια ανασκαφή δεν βοηθάει στην ανίχνευση της αλήθειας.

Πηγή: Η Αυγή
Δημοσίευση: 16/09/2014.