Υπουργείο Πολιτισμού: "Από τον τρόπο ανασκαφής του λόφου Καστά το 2014 έχουν ανακύψει οι δυσκολίες για την αποκατάσταση του ταφικού μνημείου"
«Οι δυσκολίες που έχουν ανακύψει για την αποκατάσταση και την ανάδειξη του ταφικού μνημείου στον λόφο Καστά οφείλονται πρωτίστως στον τρόπο ανασκαφής του το 2014» διαμηνύει ορθά κοφτά το υπουργείο Πολιτισμού απαντώντας σε δημοσιεύματα που επιχειρούν να επαναφέρουν κατά το δοκούν την Αμφίπολη στο προσκήνιο.
«Η πολιτιστική κληρονομιά, όπως δεν προσφέρεται για εθνικιστική εκμετάλλευση, δεν μπορεί και δεν πρέπει να γίνεται αντικείμενο πολιτικής εκμετάλλευσης» επισημαίνει στην ανακοίνωσή του το υπουργείο, προσθέτοντας πως «οτιδήποτε άλλο διακινείται εντάσσεται στο πεδίο της μικροπολιτικής εκμετάλλευσης και δεν υπηρετεί τον στόχο της ανάδειξης του ταφικού μνημείου στον λόφο Καστά της Αμφίπολης ως οργανωμένου επισκέψιμου αρχαιολογικού χώρου».
Υπενθυμίζει μάλιστα ότι «τότε η ανασκαφή προχώρησε με ασυνήθιστα γρήγορους ρυθμούς και με εκτεταμένη χρήση, σε βαθμό κατάχρησης, εκσκαφικών μηχανημάτων για την αποχωμάτωση του λόφου, που προκάλεσαν προβλήματα στατικής φύσης, με αποτέλεσμα να καταρρέουν τα εδάφη παρασύροντας λίθους του περιβόλου του μνημείου».
Σκληρή, αλλά απαιτούμενη η υπενθύμιση. Δεν πάνε δα τόσα χρόνια ώστε να ξεχαστεί η πολιτική εκμετάλλευση που επιχειρήθηκε από την κυβέρνηση Σαμαρά και την τότε ηγεσία του ΥΠΠΟΑ εις βάρος του σημαντικού μνημείου, αλλά και η αποκαθήλωση των στρεβλώσεων και η επιστημονική αποκατάσταση της αλήθειας από την ίδια την αρχαιολογική κοινότητα. Άλλωστε, και η αυτοψία που πραγματοποιήθηκε από έγκριτους επιστήμονες, στελέχη του υπουργείου Πολιτισμού, το 2015 είχε καταδείξει ευκρινώς προβληματική διαδικασία, αποσυνδέοντας το μνημείο από το αφήγημα της πολιτικής ηγεσίας του τόπου και του μνημείου.
«Η πολιτιστική κληρονομιά, όπως δεν προσφέρεται για εθνικιστική εκμετάλλευση, δεν μπορεί και δεν πρέπει να γίνεται αντικείμενο πολιτικής εκμετάλλευσης» επισημαίνει στην ανακοίνωσή του το υπουργείο, προσθέτοντας πως «οτιδήποτε άλλο διακινείται εντάσσεται στο πεδίο της μικροπολιτικής εκμετάλλευσης και δεν υπηρετεί τον στόχο της ανάδειξης του ταφικού μνημείου στον λόφο Καστά της Αμφίπολης ως οργανωμένου επισκέψιμου αρχαιολογικού χώρου».
Υπενθυμίζει μάλιστα ότι «τότε η ανασκαφή προχώρησε με ασυνήθιστα γρήγορους ρυθμούς και με εκτεταμένη χρήση, σε βαθμό κατάχρησης, εκσκαφικών μηχανημάτων για την αποχωμάτωση του λόφου, που προκάλεσαν προβλήματα στατικής φύσης, με αποτέλεσμα να καταρρέουν τα εδάφη παρασύροντας λίθους του περιβόλου του μνημείου».
Σκληρή, αλλά απαιτούμενη η υπενθύμιση. Δεν πάνε δα τόσα χρόνια ώστε να ξεχαστεί η πολιτική εκμετάλλευση που επιχειρήθηκε από την κυβέρνηση Σαμαρά και την τότε ηγεσία του ΥΠΠΟΑ εις βάρος του σημαντικού μνημείου, αλλά και η αποκαθήλωση των στρεβλώσεων και η επιστημονική αποκατάσταση της αλήθειας από την ίδια την αρχαιολογική κοινότητα. Άλλωστε, και η αυτοψία που πραγματοποιήθηκε από έγκριτους επιστήμονες, στελέχη του υπουργείου Πολιτισμού, το 2015 είχε καταδείξει ευκρινώς προβληματική διαδικασία, αποσυνδέοντας το μνημείο από το αφήγημα της πολιτικής ηγεσίας του τόπου και του μνημείου.
Αναγκαία σωστικά μέτρα
Προκειμένου να μπουν τα πράγματα στη θέση τους, το υπουργείο για πρώτη φορά λέει τα πράγματα με το όνομά τους, κυρίως ως προς τις ανασκαφικές διαδικασίες που ακολουθήθηκαν προκειμένου να εμπεδωθεί πλέον τι ακριβώς είχε συμβεί τότε, επισημαίνοντας παράλληλα ότι πάρθηκαν «αναγκαία σωστικά μέτρα» από τις υπηρεσίες του το 2015 και το 2016, με συνεχείς χρηματοδοτήσεις εκ μέρους του, με τη συνεργασία του Δήμου Αμφίπολης και τη συνδρομή της εταιρείας ΤΕΡΝΑ. Επιπλέον, «ενέταξε το έργο στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα της Κεντρικής Μακεδονίας με προϋπολογισμό 1,5 εκατ. ευρώ» προκειμένου να προστατευτεί, πρωτίστως, και να συντηρηθεί το μνημείο ώστε να μπορέσει να προβληθεί με τον τρόπο που αρμόζει και να αποδοθεί στην κοινωνία «προστατευμένο και με κατάλληλες υποδομές».
Ιδιαίτερη βαρύτητα, όπως σημειώνει το υπουργείο, δόθηκε στην πρόσληψη εξειδικευμένου τεχνικού συμβούλου με τη διενέργεια διαγωνισμού με ποιοτικά κριτήρια, δεδομένου ότι η συμβολή του «είναι κρίσιμη καθ' όλη τη διάρκεια των εργασιών τόσο λόγω των κατασκευαστικών ιδιαιτεροτήτων του μνημείου όσο και λόγω των προβλημάτων που προκλήθηκαν από την ανασκαφική διαδικασία που ακολουθήθηκε».
Αφού έχει προηγηθεί η εγκατάσταση εργοταξίου και «ολοκληρώνεται η μεταφορά των διάσπαρτων λίθων για την αποκατάσταση του μνημείου, ενώ πραγματοποιήθηκαν στον λόφο ανασκαφικές τομές και διαστρωματώσεις», σε αυτή τη φάση γίνονται «εργασίες συντήρησης των γραπτών επιχρισμάτων και προγραμματίζεται η εισαγωγή των εξειδικευμένων μελετών στο Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο στο πρώτο τρίμηνο του 2019».
Παράλληλα με την εκτέλεση του ενταγμένου έργου, το ΥΠΠΟΑ πραγματοποιεί «ένα συνολικό πρόγραμμα ενεργειών και παρεμβάσεων για την ανάδειξη του μνημειακού πλούτου της Αμφίπολης. Στο πλαίσιο αυτό ξεκίνησαν και ολοκληρώνονται οι διαδικασίες για την απαλλοτρίωση δεκαέξι ιδιοκτησιών στον λόφο Καστά, ενώ σημαντικό έργο εκτελείται στο πλαίσιο διακρατικού προγράμματος με προϋπολογισμό 276.000 ευρώ, ώστε το σύνολο του αρχαιολογικού χώρου της Αμφίπολης να διαμορφωθεί σε έναν ενιαίο οργανωμένο αρχαιολογικό χώρο».
Ιδιαίτερη βαρύτητα, όπως σημειώνει το υπουργείο, δόθηκε στην πρόσληψη εξειδικευμένου τεχνικού συμβούλου με τη διενέργεια διαγωνισμού με ποιοτικά κριτήρια, δεδομένου ότι η συμβολή του «είναι κρίσιμη καθ' όλη τη διάρκεια των εργασιών τόσο λόγω των κατασκευαστικών ιδιαιτεροτήτων του μνημείου όσο και λόγω των προβλημάτων που προκλήθηκαν από την ανασκαφική διαδικασία που ακολουθήθηκε».
Αφού έχει προηγηθεί η εγκατάσταση εργοταξίου και «ολοκληρώνεται η μεταφορά των διάσπαρτων λίθων για την αποκατάσταση του μνημείου, ενώ πραγματοποιήθηκαν στον λόφο ανασκαφικές τομές και διαστρωματώσεις», σε αυτή τη φάση γίνονται «εργασίες συντήρησης των γραπτών επιχρισμάτων και προγραμματίζεται η εισαγωγή των εξειδικευμένων μελετών στο Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο στο πρώτο τρίμηνο του 2019».
Παράλληλα με την εκτέλεση του ενταγμένου έργου, το ΥΠΠΟΑ πραγματοποιεί «ένα συνολικό πρόγραμμα ενεργειών και παρεμβάσεων για την ανάδειξη του μνημειακού πλούτου της Αμφίπολης. Στο πλαίσιο αυτό ξεκίνησαν και ολοκληρώνονται οι διαδικασίες για την απαλλοτρίωση δεκαέξι ιδιοκτησιών στον λόφο Καστά, ενώ σημαντικό έργο εκτελείται στο πλαίσιο διακρατικού προγράμματος με προϋπολογισμό 276.000 ευρώ, ώστε το σύνολο του αρχαιολογικού χώρου της Αμφίπολης να διαμορφωθεί σε έναν ενιαίο οργανωμένο αρχαιολογικό χώρο».
Π.Κρ.
Δημοσίευση: εφ. Αυγή, 14/12/2018.
